Πόσο συχνά ξεχνάτε γιατί μπήκατε σε ένα δωμάτιο ή δυσκολεύεστε να θυμηθείτε μια λέξη που θέλατε να πείτε ή ακόμη μια πληροφορία που μόλις σας έδωσαν; Πολλοί άνθρωποι μετά τα 50 αρχίζουν να παρατηρούν μια αύξηση σε τέτοιες εγκεφαλικές «διακοπές» και μπλακ άουτ. Ευτυχώς, τα περισσότερα από αυτά τα νεκρά διαστήματα είναι συνηθισμένα και δεν είναι σημάδια προβλήματος μνήμης ή γνωστικής/γνωσιακής λειτουργίας.
Παρόλο που η πλειονότητα των ερευνών για την υγεία του εγκεφάλου έχει διεξαχθεί σε μεσήλικες και μεγαλύτερης ηλικίας ανθρώπους, νέες έρευνες δείχνουν ότι ακόμη και στη μέση ηλικία ο εγκέφαλος μπορεί να ενισχυθεί με τη συμμετοχή σε συγκεκριμένες δραστηριότητες, όταν το άτομο διανύει την τρίτη ή την τέταρτη δεκαετία της ζωής του (20-40), δηλαδή όταν είναι νέος. Για παράδειγμα, σε νευροψυχολογικές εξετάσεις (που επιτρέπουν την ακριβή μέτρηση και παρακολούθηση των γνωστικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων σκέψης, οι περισσότεροι άνθρωποι φαίνεται ότι ξεκινούν να χάνουν το δυναμικό της εγκεφαλικής τους λειτουργίας ήδη μετά τα 20 και σίγουρα μετά τα 30. Παρόλο που αυτές οι μειώσεις είναι αρχικά ανεπαίσθητες, προστίθενται με κάθε δεκαετία που περνά και συχνά γίνονται πιο αισθητές μετά την ηλικία των 50.
Είναι επίσης ενδιαφέρον το γεγονός ότι το ποσοστό της γήρανσης του εγκεφάλου στη σχετίζεται με το ρυθμό γήρανσης σε άλλα σωματικά συστήματα. Σε μια καινοτόμο μελέτη που εξέτασε τον ρυθμό της γήρανσης σε νέους ενήλικες ηλικίας 26 έως 38 ετών, αυτοί που γερνούσαν με ταχύτερο ρυθμό σε διάφορα σωματικά όργανα και συστήματα (πνεύμονες, καρδιά, δόντια, νεφρά, ήπαρ και ανοσοποιητικό), επέδειξαν μεγαλύτερη μείωση της γνωσιακής λειτουργίας και γήρανση του εγκεφάλου ακόμα και από την ηλικία των 38.
Ποια είδη δραστηριοτήτων στη νεαρή ενηλικίωση έχουν αποδειχθεί ότι επηρεάζουν την υγεία του εγκεφάλου και τη γνωστική λειτουργία στη μέση ηλικία όμως; Μια σειρά από καινοτόμες μελέτες παρακολούθησαν πάνω από 3.000 ανθρώπους 18 έως 30 ετών για είκοσι πέντε χρόνια, προκειμένου να μάθουν. Να δύο πολύ σημαντικά συμπεράσματα στα οποία αξίζει να δώσετε βάση.
Α) Ο,τι είναι καλό για την καρδιά είναι καλό και για τον εγκέφαλο! Οι νεότεροι ενήλικες με ισχυρότερη καρδιαγγειακή υγεία και υψηλότερα ποσοστά σωματικής δραστηριότητας στη ηλικία των 20 και των 30 είχαν σημαντικά ισχυρότερη γνωστική λειτουργία 25 χρόνια αργότερα από όσους δεν το έκαναν. Η άσκηση είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να αυξήσετε την πιθανότητα να γίνει μια δια βίου συνήθεια που θα ενισχύει όχι μόνο την υγεία του εγκεφάλου αλλά και την σωματική υγεία, τη διάθεση, τον ύπνο και την ποιότητα ζωής.
Β) Τα χαμηλότερα επίπεδα τηλοψίας (παρακολούθησης TV) συνδέονται με την ισχυρότερη μελλοντική γνωστική λειτουργία. Οι ενήλικες των 20 και 30 ετών που παρακολουθούσαν τηλεόραση για περισσότερες από τρεις ώρες την ημέρα είχαν σημαντικά χαμηλότερη ταχύτητα επεξεργασίας πληροφοριών και ψυχική ευελιξία 25 χρόνια αργότερα, στη μέση ηλικία, από όσους παρακολουθούσαν λιγότερο από τρεις ώρες την ημέρα.
