Καμία τόσο εντυπωσιακή ανακάλυψη δεν έχει αναφερθεί στο Μεγάλο Κοραλλιογενές Φράγμα από τον 19ο αιώνα: ένας γιγάντιος ύφαλος από κοράλλια που ορθώνεται από τον βυθό σε ύψος 500 μέτρων και κρυβόταν μέχρι σήμερα μόλις 40 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας.
Η ανακάλυψη της θεαματικής δομής έξω από το Νορθ Κουίνσλαντ είναι μια σπάνια καλή είδηση για το μεγαλύτερο σύστημα κοραλλιογενών υφάλων στον κόσμο, το οποίο συρρικνώνεται τα τελευταία χρόνια λόγω των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Ο νέος ύφαλος, ψηλότερος από το Εμπάιερ Στέιτ Μπίλντινγκ, ανακαλύφθηκε από το ερευνητικό σκάφος της αμερικανικής μη κερδοσκοπικής οργάνωσης Schmidt Ocean Institute (SOI), το οποίο πραγματοποιεί 12μηνη αποστολή χαρτογράφησης του βυθού. Ο υποβρύχιος «πύργος» είχε γίνει αντιληπτός ως σήμερα επειδή δεν συνδέεται με τους υπόλοιπους υφάλους του Μεγάλου Φράγματος.
To αποκαλυπτικό βίντεο που μετέδωσε το τηλεχειριζόμενο υποβρύχιο ρομπότ SuBastian αναρτήθηκε στο YouTube.
Ο ύφαλος έχει πλάτος 1,5 χιλιομέτρου στη βάση του αλλά λεπταίνει καθώς ανεβαίνει κανείς προς την επιφάνεια. Βρέθηκε στο βόρειο άκρο του Μεγάλου Κοραλλιογενούς Φράγματος έξω από τις ακτές του Κέιπ Γιορκ.
«Η ανακάλυψη ενός υφάλου με ύψος μισού χιλιομέτρου […] δείχνει πόσο μυστηριώδης παραμένει ο κόσμος λίγο πέρα από τις ακτές μας» δήλωσε ο εκτελεστικός διευθυντής της SOI Δρ Γιότικα Βιρμάνι.
Με μήκος που φτάνει τα 2.300 χιλιόμετρα, το Μεγάλος Κοραλλιογενές Φράγμα είναι το μεγαλύτερο του κόσμου και αναγνωρίστηκε το 1981 από την Unesco Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς «για την τεράστια επιστημονική και εγγενή σημασία του».
Σύμφωνα ωστόσο με μελέτη που δημοσιεύτηκε νωρίτερα τον Οκτώβριο, ο Ύφαλος έχει χάσει περισσότερο από το ήμισυ των κοραλλιών του από το 1995 μέχρι σήμερα.
Πρώτη αιτία είναι η θέρμανση των επιφανειακών υδάτων λόγω της κλιματικής αλλαγής, η οποία προκαλεί το φαινόμενο της αιφνίδιας λεύκανσης των κοραλιών –αυτό συμβαίνει όταν οι πολύποδες των κοραλλιών παθαίνουν θερμικό σοκ και απελευθερώνουν τα φωτοσυνθετικά βακτήρια που κανονικά περιέχουν μέσα τους.
Δεύτερη αιτία είναι η οξίνιση των ωκεανών –η πτώση του pH που προκαλείται από την απορρόφηση ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα στο νερό.
Παρά τη συρρίκνωσή του, το Μεγάλο Φράγμα φαίνεται ότι κρύβει ακόμα εκπλήξεις. Όπως αναφέρει το BBC, οι ερευνητές της SOI ανακάλυψαν γύρω στα 30 νέα είδη, ανάμεσά τους «το μακρύτερο καταγεγραμμένο θαλάσσιο πλάσμα», ένα σιφωνοφόρο μήκους 45 μέτρων.
Τα σιφωνοφόρα, γραμμικές αποικίες οργανισμών συγγενικών με τα κοράλλια και τις μέδουσες, θεωρούνται από ορισμένους ερευνητές τα πρώτα ζώα που εμφανίστηκαν στον πλανήτη, πρόγονοι όλων των σημερινών ζώων.
