Ο ιδρυτής της Επαμεινώνδας Φαρμάκης, ο οποίος είδε τους λογαριασμούς του να δεσμεύονται, εμφανίζεται να οικειοποιείται κεφάλαια από ευρωπαϊκούς πόρους, ύψους άνω των 210.000 ευρώ, χάρη σε μια πολυδαίδαλη διαδρομή χρήματος μέσω Ελβετίας και εταιρειών-βιτρίνας, προκειμένου τα χρήματα να καταλήγουν σε προσωπικούς του λογαριασμούς στην Ελλάδα.

Οταν τον περασμένο Ιούλιο μια άγνωστη στο ευρύ κοινό ΜΚΟ, η «HumanRights360», έστελνε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων -εγκαλώντας την Ελλάδα- μια λίστα με ονόματα μεταναστών οι οποίοι βρίσκονταν «εγκλωβισμένοι» σε νησίδα στον Εβρο, ουδείς περίμενε την κατάληξη όχι μόνο της εν λόγω υπόθεσης, αλλά και της ίδιας της οργάνωσης. Η ιστορία των λεγόμενων «38» παίρνει εύλογα τον τίτλο του μεγαλύτερου φιάσκου της χρονιάς, με πολιτικές μάλιστα προεκτάσεις, ενώ η ΜΚΟ, από τα… μαλακά των επιδοτήσεων και της ρητορικής περί ανθρωπισμού κατέληξε στους ψυχρούς τοίχους της Εισαγγελίας Αθηνών να παλεύει για την επιβίωσή της.

Σήμερα, η ΜΚΟ, η οποία ιδρύθηκε στις 16/10/2017 με το όνομα «Ανθρώπινα Δικαιώματα 360, Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρία», βρίσκεται αντιμέτωπη με το ενδεχόμενο βαριών κατηγοριών για τις οικονομικές της δραστηριότητες, καθώς η έρευνα που διενήργησε η Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες προκάλεσε την παρέμβαση εισαγγελέα. Στο στόχαστρο των ερευνών είναι όχι μόνο οι οικονομικές συνδιαλλαγές της εν λόγω οργάνωσης, αλλά και η διαχείριση των ευρωπαϊκών κονδυλίων που λάμβανε. Η εισαγγελική έρευνα για τη διακρίβωση σοβαρών ποινικών αδικημάτων ανατέθηκε στην εισαγγελέα Ελένη Μιχαλοπούλου από τον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών Αντώνη Ελευθεριάνο.

O ιθύνων νους

Ο ιδρυτής της «HumanRights360» παρουσιάζεται στην ιστοσελίδα της οργάνωσης ως ένας ακτιβιστής του ανθρωπισμού, με εμπειρία άνω των 20 ετών στην Κοινωνία των Πολιτών, αναφέροντας ότι έχει «κατανείμει και διαχειριστεί δωρεές ύψους 1,1 δισ. δολαρίων σε πάνω από 1.300 οργανώσεις σε 65 χώρες» και ότι «είναι γνωστός στον χώρο των μη κυβερνητικών οργανώσεων τόσο για τη διοικητική του δεινότητα όσο και για την ικανότητα εξεύρεσης πόρων».

Αυτή η «κατανομή» των πόρων ήταν που άνοιξε τον ασκό του Αιόλου και ξεκίνησαν οι έρευνες των Αρχών προκειμένου να «ξεσκονίσουν» την οικονομική δραστηριότητα της ΜΚΟ και να καταλήξει στη δέσμευση των λογαριασμών της όσο και του ιδρυτή της. Σύμφωνα, λοιπόν, με το πόρισμα που υπογράφει ο επικεφαλής της Αρχής για το Ξέπλυμα Μαύρου Χρήματος Χαράλαμπος Βουρλιώτης, ο κ. Φαρμάκης είχε σχεδιάσει μια πολυδαίδαλη διαδρομή χρημάτων, ευρωπαϊκών κονδυλίων κ.ά., τα οποία αντί να καταλήγουν στο ανθρωπιστικό έργο της ΜΚΟ, έφταναν στην τσέπη του.

Από τη μητέρα στον γιο

Ο Φαρμάκης μετά την ίδρυση της ΜΚΟ έθεσε ως διαχειρίστριά της μια γυναίκα με το όνομα Ουρανία Παπαδοπούλου, η οποία ωστόσο κατείχε το 5% του ποσοστού. Το υπόλοιπο 95% ανήκε στην 74χρονη σήμερα Αννα Πετροπούλου, η οποία δεν είναι άλλη από τη μητέρα του Επαμεινώνδα Φαρμάκη, στοιχεία που άντλησε η Αρχή που έκανε τον έλεγχο από το Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων.

Από τα πρώτα στοιχεία που «χτύπησαν καμπανάκι» στον έλεγχο της ΜΚΟ ήταν τα επαναλαμβανόμενα εμβάσματα σε λογαριασμό ελβετικής εταιρείας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έρευνα, η «HumanRights360» έστελνε χρήματα στην «Philanthropy 360 Advisors AG», της οποίας, όμως, έμμισθος διευθύνων σύμβουλος δεν ήταν άλλος από τον Επαμεινώνδα Φαρμάκη. Τα εμβάσματα των 5.250 ευρώ, έκαστο προς την Bank J. Safra Sarasin LTD, είχαν ως αιτιολόγηση «Invoice NR 40/Consulting Services Agreement 02.05.2019» και συνεχίζονταν έως και τον Αύγουστο του 2022. Το σύνολο, λοιπόν, των χρημάτων που λάμβανε επί 39 μήνες η ελβετική εταιρεία του Φαρμάκη από την ελληνική της μητέρας του αγγίζει τα 210.000 ευρώ. Ωστόσο, η διαδρομή του χρήματος συνεχίζεται, αφού σε λογαριασμό του Φαρμάκη σε ελληνική τράπεζα (Alpha Bank) πιστώνονται χρήματα από λογαριασμό του που τηρείται στην J. Safra Sarasin, στην ίδια δηλαδή που διατηρεί λογαριασμό και η ελβετική εταιρεία η οποία λάμβανε χρήματα από τη «HumanRights360» της μητέρας του. Τα ποσά αυτά αναλύονται ως 30.000 ευρώ το 2019, 91.000 το 2020 και 37.000 το 2021.

Βάσει της έρευνας, το αλισβερίσι των ΜΚΟ δεν σταματά εδώ. Στο προσκήνιο μπαίνει και άλλη μία οργάνωση, η «Code on the Road», που ιδρύθηκε παραμονή Χριστουγέννων του 2018 με έδρα την Αθήνα και μηδενικό κεφάλαιο. Σε αυτή, λοιπόν, την οργάνωση η «HumanRights360» στέλνει σε λογαριασμό της «Code on the Road» στην Alpha Bank, στις 5 Ιανουαρίου 2022, το ποσό των 72.000 ευρώ. Το πόρισμα των Αρχών, μάλιστα, επισημαίνει πως η εν λόγω ΜΚΟ δεν έχει άλλες συνδιαλλαγές άξιες αναφοράς, κάτι που εύλογα οδηγεί στο συμπέρασμα πως ήταν μια «βιτρίνα» ή ένας «σταθμός» στις τριγωνικές αυτές συνδιαλλαγές.

Στην «Code on the Road», όμως, ένα γνώριμο όνομα σε αυτή την ιστορία, σύμφωνα με το σύστημα «Εργάνη», απασχολείται ως μοναδικό προσωπικό με μεικτές αποδοχές 3.800 ευρώ μηνιαίως: η Ουρανία Παπαδοπούλου, η οποία προσελήφθη στις 5 Ιανουαρίου του 2022, όταν δηλαδή έγινε και το έμβασμα των 72.000 ευρώ. Υπενθυμίζεται πως η κυρία Παπαδοπούλου είναι η διαχειρίστρια της «HumanRIghts360» με ποσοστό 5%.

Στήνοντας αυτή τη διαδρομή χρημάτων ο Φαρμάκης, όπως καταλήγει και το πόρισμα των Αρχών, εις βάρος των κεφαλαίων της «HumanRights360» αποκόμισε όφελος άνω των 200.000 ευρώ, τα οποία προορίζονταν για ανθρωπιστικούς σκοπούς, ενώ αντίστοιχα αυτό συνέβαινε και στην περίπτωση της «Code on the Road», η οποία δεν εμφάνιζε κέρδη από άλλες πηγές παρά μόνον από τη «HumanRights360».

Η υπόθεση του Εβρου

Υπενθυμίζεται ότι η «HumanRights360» είναι αυτή που είχε έρθει πρώτη σε επαφή με τους πρόσφυγες μετά τη βίαιη προώθησή τους από την Τουρκία, κατηγορώντας ωστόσο την Ελλάδα για pushbacks, ενώ δεν έχει διστάσει ακόμη και να υιοθετήσει fake news περί στρατολόγησης μεταναστών από τις ελληνικές αρχές για να κάνουν οι ίδιοι pushbacks σε άλλους μετανάστες.

Είναι αυτή που μίλησε πρώτη για «νεκρό παιδί», ενώ είχε επιτεθεί και στον πρωθυπουργό για την αναφορά που είχε κάνει ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης στη Βουλή αμφισβητώντας τον εν λόγω «θάνατο».Η «HumanRights360» ήταν και από τους πρωτοστάτες της ρητορικής πως η νησίδα είναι ελληνική, δημοσιεύοντας και στο Facebook στίγμα από την… Google.

Ηταν επίσης εκείνη που μαζί με τον Ελληνα συνεργάτη του γερμανικού περιοδικού «Der Spiegel» συνάντησε τους πρόσφυγες όταν αυτοί μεταφέρθηκαν στο ΚΥΤ Φυλακίου του Εβρου. Τελικά με βάση τα στοιχεία της έρευνας και όσα πήγε ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης στον εισαγγελέα, τίποτα από τα παραπάνω δεν ίσχυε, αφού η λεγόμενη «μικρή Μαρία» η οποία «πέθανε», όχι μόνο δεν γνωρίζει κανείς το σημείο ταφής της, αλλά δεν υπήρχε ποτέ και στη λεπτομερή λίστα που έστειλε η ΜΚΟ στο Στρασβούργο.

Αποτέλεσμα; Η «HumanRights360» να ανακαλέσει αναφορικά με το καθεστώς της νησίδας, παραδεχόμενη ότι «σχηματίσαμε την εσφαλμένη πεποίθηση ότι βρίσκονταν επί ελληνικού εδάφους», ενώ το «Der Spiegel» μετά και τις επιστολές του κ. Μηταράκη, στις οποίες παρέθετε τα καταγεγραμμένα δεδομένα από την εξέλιξη της υπόθεσης, κατέβασε τα εν λόγω άρθρα, τα οποία έφεραν και την υπογραφή του Ελληνα δημοσιογράφου ο οποίος συνάντησε τους «38» μπαίνοντας στη δομή με τη «HumanRights360» ως… μεταφραστής.

«Υπάρχουν πλέον αμφιβολίες για την προηγούμενη περιγραφή του τι συνέβη εκείνη την εποχή. Ως εκ τούτου, έχουμε αφαιρέσει προσωρινά αρκετές αναρτήσεις σχετικά με αυτό το θέμα από τον ιστότοπό μας. Εξετάζουμε τις αναφορές μας και, μόλις ολοκληρωθεί η έρευνα, αποφασίζουμε εάν θα αναδημοσιεύσουμε ή όχι τα άρθρα σε διορθωμένη και ενημερωμένη μορφή», ανέφερε στην ανακοίνωσή του το «Spiegel».

Ο εμφύλιος στη ΜΚΟ

Πριν όμως από τα «λαβράκια» της Αρχής για το ξέπλυμα χρήματος, παρά την προσπάθεια του Επαμεινώνδα Φαρμάκη να αποστασιοποιηθεί από την υπόθεση του Εβρου και να κρατήσει χαμηλό προφίλ, κλήθηκε να αντιμετωπίσει μια «φωτιά» που άναψε ο ίδιος, μια και στελέχη της ΜΚΟ διαφώνησαν με την υπαναχώρηση αυτή.

Η στενή συνεργάτιδά του και συνιδρύτρια της «HumanRights360» Ελένη Τάκου (πρώην στέλεχος του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής επί ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ.), παραιτήθηκε διαφωνώντας μαζί του. Παρόμοιες διαφωνίες εξέφρασαν και άλλοι εργαζόμενοι της ΜΚΟ. Σε ανακοίνωσή τους στελέχη της διαφώνησαν με τις δηλώσεις για τον Εβρο, ενώ το επόμενο διάστημα αποχώρησαν μεταπηδώντας σε άλλες ΜΚΟ με συγκεκριμένο ιδεολογικό πρόσημο.