Ήταν 14 Μαρτίου 1951. Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν γιόρταζε τα 72α γενέθλιά του. Συνάδελφοι και φίλοι του, είχαν οργανώσει ένα πάρτι στην ιδιωτική λέσχη του Πανεπιστημίου Πρίνστον.
Η είσοδος στην εκδήλωση είχε επιτραπεί σε διάφορους φωτογράφους, που θα απαθανάτιζαν στιγμές με τον μεγάλο φυσικό, ο οποίος είχε αναπτύξει τη θεωρία της σχετικότητας, ενώ είχε ήδη τιμηθεί με το βραβείο Νόμπελ για την έρευνά του που αφορούσε στο φωτοηλεκτρικό φαινόμενο. Ο Αϊνστάιν ήταν το πρόσωπο της βραδιάς.
Όλοι τον κατέγραφαν να κάνει χειραψίες, να χαιρετάει κόσμο και να πίνει κονιάκ. Κάθε φορά που καταλάβαινε ότι ο φακός της κάμερας στοχεύει πάνω του, ο μεγάλος φυσικός γυρνούσε το κεφάλι του και χαμογελούσε. Κάπως έτσι κύλησε όλη η βραδιά.
Η ώρα είχε περάσει και ο Φρανκ Αϊντιλότ, πρώην διευθυντής του Ινστιτούτου Προηγμένων Σπουδών στο Πρίνστον, όπου δίδασκε μέχρι το τέλος της ζωής του ο Αϊνστάιν, προθυμοποιήθηκε να τον πάνε στο σπίτι του με τον σοφέρ. Στο δρόμο για το αυτοκίνητο, οι φωτογράφοι άρχισαν να τον καταδιώκουν για μία ακόμη φωτογραφία. Σύμφωνα με κάποιους, ο Αϊνστάιν γύρισε και τους είπε «αρκετά!». Όμως, δεν τον άκουγαν. Ανάμεσά τους, ήταν και ο φωτογράφος Άρθουρ Σάσε, ο οποίος περίμενε να διαλυθεί το πλήθος των φωτογράφων. Όταν οι περισσότεροι φωτογράφοι είχαν πάρει αυτό που ήθελαν και απομακρύνθηκαν, ανέλαβε δράση ο Σάσε.
Ο Αϊνστάιν μόλις είχε μπει στα πίσω καθίσματα του αυτοκινήτου, ανάμεσα στον πρώην διευθυντή του Ινστιτούτου και τη σύζυγό του. Πριν προλάβει να κλείσει την πόρτα, ο Σάσε του φώναξε «Καθηγητά, χαμογελάστε για τη φωτογραφία των γενεθλίων σας». Ο Αϊνστάιν αντέδρασε αυθόρμητα και αντί να χαμογελάσει, έβγαλε τη γλώσσα. Νόμιζε ότι έτσι θα κατέστρεφε τη φωτογραφία και ο φωτογράφος δεν θα προλάβαινε να τον απαθανατίσει.
Η «πόζα» του κράτησε μόνο λίγα δευτερόλεπτα και αμέσως έστρεψε το κεφάλι. Ο Σάσε, όμως, ως έμπειρος φωτογράφος, κατάφερε να τον τραβήξει. Έστειλε αντίγραφα των φωτογραφιών που είχε τραβήξει στον Αϊνστάιν. Η αντίδρασή του προκάλεσε έκπληξη. Όλοι περίμεναν ότι θα οργιζόταν ή τουλάχιστον θα ζητούσε να μην τη δει κανείς. Αντίθετα, ο Αϊνστάιν τη λάτρεψε. Υπέγραψε το πρωτότυπο και του ζήτησε εννέα αντίγραφα, ώστε να τα στείλει σε φίλους, μαζί με ευχετήριες κάρτες.
Μερικά χρόνια αργότερα και αφού ο Αϊνστάιν είχε πεθάνει, ο φωτογράφος παρέδωσε τη φωτογραφία του με τη γλώσσα στον διεθνή οργανισμό United Press International. Οι προϊστάμενοί του έμειναν έκπληκτοι. Ο αρχισυντάκτης υποστήριζε ότι δεν έπρεπε να δημοσιευτεί. Ο διευθυντής σύνταξης ξετρελάθηκε. Μετά από πολύωρη συνεδρίαση, αποφάσισαν να τη χρησιμοποιήσουν. Άλλωστε, ακόμη και ο καθηγητής την είχε εγκρίνει.
Ο Αϊνστάιν είχε ήδη τη φήμη του αλλόκοτου επιστήμονα. Όμως, αυτή η φωτογραφία τον μετέτρεψε από «σοβαρό» φυσικό στον «τρελό και άτακτο καθηγητή».
Η φωτογραφία διαδόθηκε παγκοσμίως και είναι μία από τις πιο χαρακτηριστικές φωτογραφίες γνωστής προσωπικότητας του 20ου αιώνα. Έγινε μέρος της ποπ κουλτούρας. Μπήκε σε μπλουζάκια, αφίσες, ακόμη και κούπες.
Η αυθεντική φωτογραφία πουλήθηκε 74 χιλιάδες δολάρια το 2009 σε δημοπρασία. Είναι η πιο ακριβοπληρωμένη φωτογραφία του.
Πηγή: Μηχανή του Χρόνου
