Επιμέλεια: Ελένη Καραμήτσου
26 Δεκεμβρίου 2016. Ολόκληρος ο πλανήτης πάγωσε. Θλίψη στην παγκόσμια μουσική σκηνή. Ο άνθρωπος που “έντυσε” μουσικά τα Χριστούγεννά μας από τη δεκαετία του ’80 και μετά με το “Last Christmas”, είχε φύγει από τη ζωή. Ο Τζορτζ Μάικλ είχε σβήσει τη δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων ρίχνοντας σκιές στην πιο λαμπερή γιορτή του χρόνου. Ήταν μόλις 53 ετών. Τον βρήκε χωρίς τις αισθήσεις στο κρεβάτι του ο τότε σύντροφός του, Φαντί Φαουάζ.
Ο μάνατζέρ του ανακοίνωσε: “Ο Τζορτζ Μάικλ, έφυγε από τη ζωή ήρεμος στο σπίτι του”. Συγκεκριμένα είπε: “Με μεγάλη μας λύπη επιβεβαιώνουμε ότι ο αγαπημένος μας γιος, αδελφός και φίλος, Τζορτζ, απεβίωσε ήσυχα στο σπίτι του κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων” ήταν τα ακριβή λόγια του. Η αστυνομία, λίγη ώρα μετά τη δημοσιοποίηση του θανάτου του, αφού έδωσε στη δημοσιότητα την πληροφορία, ότι ένα ασθενοφόρο βρέθηκε στο σπίτι του θρύλου της βρετανικής pop στο Γκόρινγκ του Όξφορντσαϊρ, σχολίασε την κατάληξη του διάσημου καλλιτέχνη “ανεξήγητη, αλλά όχι ύποπτη”.
Αιτία θανάτου… η ραγισμένη καρδιά;
Σύμφωνα με το πόρισμα του ιατροδικαστή, πέθανε από φυσικά αιτία και διαπιστώθηκε ότι έπασχε από μυοκαρδιοπάθεια, μυοκαρδίτιδα και ηπατική στεάτωση (λιπώδες ήπαρ), παράγοντες που επιβάρυναν την υγεία του. Η διαστολή της καρδιομυοπάθειας είναι μια μορφή καρδιακής νόσου όπου ο μυς τεντώνεται και καθίσταται δύσκολη η άντληση αίματος γύρω από το σώμα. Μπορεί να είναι κληρονομική νόσος αλλά μπορεί να προκληθεί και από υψηλή αρτηριακή πίεση, λοιμώξεις και κατάχρηση αλκοόλ. Η μυοκαρδίτιδα, είναι επίσης γνωστή ως φλεγμονώδης καρδιομυοπάθεια, συνοδευόμενη από καρδιακή δυσλειτουργία. Και αυτό μπορεί να προκληθεί από ιογενή λοίμωξη, καθώς και από τοξίνες και αυτοάνοσες διαταραχές. Όσον αφορά στη διάγνωση του λιπώδους ήπατος, αυτό συμβαίνει όταν υπάρχει πάρα πολύ λίπος στα ηπατικά κύτταρα, το οποίο μπορεί να εξελιχθεί σε προχωρημένη ηπατική νόσο. Ο σύντροφός του Φάντι είπε εκείνη την εποχή στη Sun, μετά τον θάνατό του: “Υποτίθεται ότι θα τρώγαμε για Χριστούγεννα. Πήγα εκεί να τον ξυπνήσω και απλώς είχε φύγει, έτσι ειρηνικά ξαπλωμένος στο κρεβάτι. Δεν ξέρουμε ακόμη τι συνέβη. Όλα ήταν πολύ μπερδεμένα πρόσφατα αλλά ο Τζορτζ ανυπομονούσε για τα Χριστούγεννα και το ίδιο κι εγώ”. Η κλήση του στην Άμεσο Δράση δημοσιοποιήθηκε και ο Φάντι ακούγεται να λέει ότι ο Τζορτζ ήταν μπλε. Στη σειρά του 2018 “Αυτοψία: Οι τελευταίες ώρες του Τζορτζ Μάικλ” υποστηρίχτηκε ότι η αιτία θανάτου θα μπορούσε να προκλήθηκε από τις δύσκολες στιγμές στη ζωή του, ιδίως της θλίψης που βίωσε όταν έχασε αγαπημένους του ανθρώπους. Ο θείος του και ο παππούς του αυτοκτόνησαν ενώ ο πιο έμπιστός του άνθρωπος, η μητέρα του Λέσλι πέθανε. Επιπλέον, ο σύντροφός του Ανσέλμο Φελέπα πέθανε το 1993 από εγκεφαλική αιμορραγία που προκλήθηκε από το AIDS, κάτι που του προκάλεσε βαθύτατη κατάθλιψη. Ο Τζορτζ είχε πει σύμφωνα με το ντοκιμαντέρ ότι “ήταν φριχτά νέα, πίστευα ότι μπορούσα να έχω και εγώ AIDS. Μου πήρε περίπου τρία χρόνια να πενθήσω, και μετά, έχασα τη μητέρα μου. Αισθάνθηκα ότι ήμουν καταραμένος”. Σύμφωνα με την Αμερικανίδα ψυχολόγο Λίντα Παπαδόπουλος, ο Τζορτζ ήταν θύμα επίμονης σύνθετης διαταραχής πένθους, γνωστού και ως σύνθετου συνδρόμου θλίψης, και δεν μπόρεσε να ξεπεράσει τον συναισθηματικό του πόνο. Η κατάσταση αυτή μπορεί να καταλήξει σε “υψηλό επίπεδο ζημίας” σε ορισμένες περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων “καταστρεπτικών σκέψεων και συμπεριφορών, όπως η κατάχρηση ουσιών”. Στην περίπτωση του Τζορτζ. σύμφωνα με τους ειδικούς που μίλησαν στο ντοκιμαντέρ, ο Τζορτζ μπορεί να πέθανε τελικά από ραγισμένη καρδιά. Ο δρ. Μάικλ Χάντερ, πυο διενήργησε έρευνα για το ιατρικό ιστορικό του καλλιτέχνη, είπε: “Η μοναξιά προκαλεί μεγαλύτερα επίπεδα της ορμόνης του στρες, της κορτιζόλης και αυτό μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων”. Ο Τζορτζ Μάικλ κηδεύτηκε τρεις μήνες μετά τον θάνατο του, στις 29 Μαρτίου 2017, στο κοιμητήριο Highgate West του βόρειου Λονδίνου.
Wham!: Οι αποκαλύψεις από τον Άντι Ρίτζλεϊ
Οι πρώτες μουσικές επιτυχίες του Τζορτζ Μάικλ ήταν με το μουσικό δίδυμο Wham!, το οποίο δημιούργησε μαζί με τον Άντριου Ρίτζλεϊ το 1981. Oι δυο τους γνωρίστηκαν στο σχολείο τον Σεπτέμβριο του 1975, όταν ο τότε 12χρονος Άντι έγινε ο μέντορας στο νέο παιδί στην αίθουσα. Έγιναν αμέσως φίλοι και ταυτίστηκαν για την αγάπη τους στον Ντέιβιντ Μπόουι και τον Έλτον Τζον. Έξι χρόνια μετά “έχτισαν” τους Wham!. Με την εμφάνισή τους και τα όμορφα τραγούδια τους έγιναν γρήγορα ένα από τα πιο επιτυχημένα ντουέτα της δεκαετίας του ’80. Μέσα σε μόλις τέσσερα χρόνια πούλησαν 30 εκατ. άλμπουμ με επιτυχίες όπως τα “Wake Me Up Before You Go-Go”, “Everything She Wants” και “Careless Whisper”.
Σύντομα έγινε ξεκάθαρο ότι ο Μάικλ δεν ήταν μόνο ο αστέρας από τους δυο τους, αλλά και ένα από τα μεγαλύτερα ταλέντα στη μουσική βιομηχανία. Έγινε ίνδαλμα, επηρέασε τη μουσική, όπως και νεότερους καλλιτέχνες, άνοιξε δρόμους, χάραξε πορείες και σημάδεψε για πάντα τη μουσική, αρχικά της Βρετανίας και μετά παγκοσμίως. “Όταν μου τηλεφώνησε η αδελφή του να μου πει για τον θάνατό του, κατέβασα το ακουστικό και γέμισα θλίψη, άρχισα να κλαίω” εξομολογείται στα απομνημονεύματά του ο Άντριου Ρίτζλεϊ που κυκλοφόρησαν το 2019.
-Οι ανασφάλειες για την εμφάνισή του
Ο ίδιος αποκάλυψε και στοιχεία του Τζορτζ Μάικλ που ο περισσότερος κόσμος δεν γνώριζε για εκείνον και τη ζωή του, όπως ότι ήταν ντροπαλός και είχε ανασφάλειες για την εμφάνισή του. “Ο “Yog”, όπως τον αποκαλούσε ο Ρίτζλεϊ “ήταν βαθύτατα ανασφαλής. Ο πατέρας του ήταν πολύ ισχυρός χαρακτήρας και στενόμυαλος σχετικά με τον κόσμο, αποφασισμένος ότι ο γιος του θα έχει επιτυχία… Ο Μάικλ ήταν ιδιαίτερα ευαίσθητος όταν επρόκειτο για τα αχτένιστα μαλλιά του, τα γυαλιά του και το εύθραυστο παρουσιαστικό του .Τόσο πολύ που δεν ήθελε να βγάζει το πουκάμισο μπροστά στο κοινό, ενώ συχνά ανησυχούσε για τις στιλιστικές του επιλογές” σημειώνει ο Άντι Ρίτζλεϊ που υπογραμμίζει ότι η μεγάλη αλλαγή του στο στιλ με το δερμάτινο μπουφάν, τα γυαλιά καθρέφτες και το ύφος “και ποιος νοιάζεται” έμοιαζαν πολύ ξένα προς τον Μάικλ που αυτός γνώριζε.
– Το “Careless Whisper” και ο… άπιστος Τζορτζ
Ο έτερος των Wham! αναφέρεται και στο “Careless Whisper” που είναι ένα τραγούδι του Τζορτζ Μάικλ, το οποίο όμως, συμπεριλήφθηκε στον δίσκο Make It Big, των Wham! το 1984. Ο Μάικλ έγραψε τους στίχους και ο Ρίτζλεϊ τη μουσική. Ήταν το πρώτο solo single του Μάικλ και χρησιμοποιήθηκε στις ζωντανές εκτελέσεις του ντουέτου. Χαρακτηριστικό του τραγουδιού είναι η εισαγωγή του, η οποία παίχτηκε με σαξόφωνο. Το single έγινε αμέσως μεγάλη επιτυχία, παγκοσμίως, φτάνοντας σχεδόν σε 25 χώρες το νούμερο 1 στα chart, πουλώντας περίπου 6 εκατομμύρια αντίτυπα. Σύμφωνα με τον Ρίτζλεϊ, το τραγούδι αυτό ήταν εμπνευσμένο από την εφηβική εμπειρία του Μάικλ. Το παραμύθι του άπιστου εραστή, πνιγμένου στις ενοχές, το εμπνεύστηκε από συναισθήματα ενοχής απέναντι στην κοπέλα του Έλεν Τάι. Όταν ήταν σε σχέση με την ψηλή μελαχρινή στα 16 του χρόνια, ο Μάικλ επανασυνδέθηκε με ένα κορίτσι που το έλεγαν Τζέιν, το οποίο παλαιότερα τον είχε απορρίψει λόγω της εμφάνισής του, και οι δυο τους άρχισαν να βγαίνουν στα κρυφά. Η μπαλάντα αυτό στο μυαλό του δημιουργού της, Τζορτζ Μάικλ, εξυπηρέτησε τον σκοπό της εξομολόγησης. Η κοπέλα του, σύμφωνα με τους στίχους, υποπτεύεται την ύπαρξη μίας άλλης και αυτή είναι η τελευταία φορά που χορεύουν με αυτόν τον τρόπο γιατί ο άνδρας κυριεύεται από ενοχές για την απιστία του και νιώθει ότι χάνει τη σύντροφό του.
-Αποκάλυψε τη σεξουαλικότητά του στον Ρίτζλεϊ το 1983
Σε κεφάλαιο υπό τον τίτλο “Αποκαλύψεις” ο Ρίτζλεϊ ανακαλεί τη στιγμή που ο φίλος του του αποκάλυψε τη σεξουαλικότητά του, Ήταν στην Ίμπιζα στην Ισπανία για τα γυρίσματα του βιντεοκλίπ για το τραγούδι “Club Tropicana”. Ο Μάικλ τον κάλεσε και του ζήτησε να μιλήσουν. Με την τραγουδίστρια των φωνητικών παρούσα για υποστήριξη, ο Ρίτζλεϊ λέει ότι ο Μάικλ που για κάποια χρόνια δεν είχε σχέση, του αποκάλυψε ότι ήταν ομοφυλόφιλος: “Δνε ξέρω αν έπρεπε να στο πω αυτό, αλλά θα το πω: είμαι ομοφυλόφιλος”. Ο Ρίτζλεϊ ξαφνιάστηκε και απάντησε: “Ω, OK, ήταν κάπως έκπληξη αυτό” αναφώνησε. Μετά την εξομολόγησή του ο Ρίτζλεϊ λέει πως ο Μάικλ έδειχνε πιο ήρεμος και χαλαρός μάλλον επειδή αντιλήφθηκε ότι δεν υπήρχε διαφορά για τον συνεργάτη του στον τρόπο αντιμετώπισης. “Ο Τζορτζ έδειχνε χαρούμενος με την ανακοίνωση. Οι τρεις μας πήγαμε για πρωϊνό σαν να μην συνέβη κάτι. Και η αλήθεια είναι ότι δεν είχε συμβεί κάτι”. Και όμως, έκανε μεγάλη προσπάθεια να κρύψει τη σεξουαλικότητά του από τον Τύπο και η απόφασή του είχε συναισθηματικό τίμημα. Σύμφωνα με τον Ρίτζλεϊ το γεγονός ότι κρατούσε αυτό το μυστικό του προσέδινε επιπρόσθετο άγχος κα ιστρες. “Φοβόταν ότι αν αποκάλυπτε τη σεξουαλικότητά του την εποχή της περιοδείας μας Whamamerica! θα κατέστρεφε κάθε ευκαιρία που ενδεχομένος να είχε να ανταγωνιστεί καλλιτέχνες όπως η Madonna και ο Μάικλ Τζάκσον στις ΗΠΑ”. Επίσης, δεν ήθελε η σεξουαλικότητά του να είναι θέμα ενώ ετοιμαζόταν για σόλο καριέρα. Ο Τζορτζ Μάικλ αποκάλυψε ότι είναι ομοφυλόφιλος το 1998 έπειτα από τη σύλληψή του για άσεμνη συμπεριφορά στις 7 Απριλίου, σε δημόσια τουαλέτα στο Λος Άντζελες.
Το 2006, συνελήφθη πρώτη φορά για κατοχή παράνομων ουσιών (φαρμάκων), κατηγορίας C. Στις 24 Αυγούστου 2010, παραδέχθηκε ότι οδηγούσε υπό την επήρεια ουσιών και στις 14 Σεπτεμβρίου καταδικάστηκε σε 8 εβδομάδες φυλάκισης, πρόστιμο και πενταετή απαγόρευση οδήγησης. Απελευθερώθηκε στις 11 Οκτωβρίου, μετά από τέσσερις εβδομάδες φυλάκισης, προσφέροντας παράλληλα κοινωνικό έργο. Το 2011, ο Τζορτζ Μάικλ παραλίγο να πεθάνει από πνευμονία και νοσηλεύτηκε σε νοσοκομείο της Βιέννης.
-Είχε δεύτερες σκέψεις για τη σόλο πορεία του
Οι Wham! έκλεισαν την επιτυχημένη πορεία τους το 1986 με μία αποχαιρετιστήρια συναυλία στο Γουέμπλεϊ. “Υπήρχε μια αίσθηση ότι η σχέση μας δεν θα μπορούσε να είναι ίδια ποτέ, ό,τι κι αν συνέβαινε. Η ζωή θα είναι πολύ διαφορετική και για τους δύο καθώς παίρναμε χωριστούς δρόμους, έχοντας περάσει δέκα χρόνια μαζί σαν μαθητές και μετά ως μέλη του ντουέτου μας” γράφει ακόμη ο Ρίτζλεϊ που σημειώνει ότι ποτέ δεν ζήλεψε την επιτυχία του φίλου του. Ομολογεί ότι επισκέφθηκε τον φίλο του ενώ ηχογραφούσε το πολυπλατινένιο πρώτο σόλο άλμπουμ του “Faith” το 1987 και αντιλήφθηκε ότι ήταν προβληματισμένος. “Άρχισε πάλι να έχει πρόβλημα με την αυτοεκτίμησή του και έδινε μάχη με το τι σήμαινε πραγματικά να είναι ο Τζορτζ Μάικλ”. Ο Άντι σημειώνει: “Αν είχε μια ευκαιρία να γίνει ευτυχισμένος, θα έπρεπε να εκπληρώσει το ταλέντο του. Δεν είχε επιλογή. Το μόνο πράγμα που έμελλε να κάνει ήταν να διεκδικήσει τη θέση του ως ο μεγαλύτερος τραγουδιστής-τραγουδοποιός της γενιάς του “.