Τα παράξενα συμπτώματα που εκδήλωσαν Αμερικανοί διπλωμάτες στην Κούβα και την Κίνα είναι πιθανό να προκλήθηκαν από «κατευθυνόμενα μικροκύματα», καταλήγει έκθεση των Εθνικών Ακαδημιών Επιστήμης των ΗΠΑ, η οποία ωστόσο αποφεύγει να κάνει λόγο για επιθέσεις με όπλα κατευθυνόμενης ενέργειαας.
Η έκθεση, την οποία παρουσίασε πρώτο το αμερικανικό δίκτυο NBC, επιχειρεί να δώσει απάντηση σε μια μυστηριώδη υπόθεση που ξεκίνησε το 2016, όταν διπλωμάτες και άλλοι εργαζόμενοι στην αμερικανική πρεσβεία στην Αβάνα ανέφεραν ότι άκουσαν δυνατούς ήχους και στη συνέχεια εμφάνισαν προβλήματα ακοής, ισορροπίας και συγκέντρωσης, μαζί με συμπτώματα διάσεισης.
Παρόμοια, δυσεξήγητα συμπτώματα εκδήλωσε το 2018 τουλάχιστον ένα Αμερικανός αξιωματούχος σε προξενείο των ΗΠΑ στην Κίνα, ενώ σύμφωνα με τους New Yorκ Times ανάλογα περιστατικά αναφέρθηκαν τον τελευταίο χρόνο από πράκτορες της CIA σε χώρες της Ευρώπης και της Ασίας.
H μυστηριώδης πάθηση έγινε ανεπίσημα γνωστή ως «σύνδρομο της Αβάνας».
Ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμο είχε αρχικά κατηγορήσει δημόσια την Κούβα για «ηχητικές επιθέσεις», ενώ το 2018 αμερικανικά μέσα ανέφεραν ότι οι μυστικές υπηρεσίες υποψιάζονταν ότι πίσω από τα περιστατικά βρισκόταν η Ρωσία –αξιωματούχος που διατηρούσε την ανωνυμία του είχε δηλώσει τότε στο NBC ότι Ρώσοι πράκτορες που είχαν εργαστεί στην ανάπτυξη όπλων μικροκυμάτων βρίσκονταν στις ίδιες πόλεις με τα θύματα, κάτι που δημιουργεί υποψίες για την εμπλοκή τους αλλά δεν την επιβεβαιώνει.
H νέα έκθεση εξέτασε τέσσερις πιθανές εξηγήσεις για το μυστήριο: λοιμώξεις, χημικοί παράγοντες, ενέργεια μικροκυμάτων και ψυχολογικοί παράγοντες –κάποιοι ανεξάρτητοι ειδικοί είχαν εκφράσει υποψίες ότι οι διπλωμάτες είχαν πάθει μαζική υστερία.
Ωστόσο οι ψυχολογικές εξηγήσεις φαίνεται πως δεν ευσταθούν. Σύμφωνα με την έκθεση, «πολλά από τα χαρακτηριστικά και οξεία συμπτώματα […] βρίσκονται σε συμφωνία με τις επιδράσεις κατευθυνόμενων παλμών ραδιοσυχνοτήτων».
«Μελέτες που δημοσιεύτηκαν στην ανοιχτή βιβλιογραφία από Δυτικές και Σοβιετικές πηγές προσφέρουν περιστασιακές ενδείξεις για αυτόν τον πιθανό μηχανισμό» αναφέρει η έκθεση, την οποία συνέταξαν ο Ντέιβιντ Ρέλμαν, καθηγητής ιατρικής στο Στάνφορντ, και η Τζούλι Πάβλιν, επικεφαλής του τμήματος παγκόσμιας Δημόσιας Υγείας στις Εθνικές Ακαδημίες Επιστημών.
Σύμφωνα με την έκθεση, συνολικά 40 αξιωματούχοι που εκδήλωσαν συμπτώματα εξετάστηκαν από ειδικούς, οι οποίοι κατέληξαν ότι τίποτα παρόμοιο δεν έχει αναφερθεί στην ιατρική βιβλιογραφία.
Πολλοί ανέφεραν ότι άκουσαν έναν δυνατό ήχο και ένιωσαν πίεση στο κεφάλι και στη συνέχεια παρουσίασαν ζάλη, ασταθές βήμα και οπτικές διαταραχές.
Ορισμένοι έχουν έκτοτε αναρρώσει, άλλοι συνεχίζουν να ζουν με τα μυστηριώδη συμπτώματα σε βαθμό που επηρεάζεται η εργασία και η ζωή τους.
Σχολιάζοντας την έκθεση, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ συνεχάρη τους συντάκτες, επισήμανε όμως ότι τα συμπεράσματα δεν πρέπει να θεωρηθούν οριστικά. Τόνισε επίσης ότι η διερεύνηση της παράξενης υπόθεσης θα συνεχιστεί.
Η έκθεση έχει ήδη διαβιβαστεί στο Κογκρέσο.
Μέχρι στιγμής η Ρωσία δεν έχει σχολιάσει την υπόθεση.