Λαμπιόνια, δώρα, γλυκά, κάλαντα, στολισμένες βιτρίνες. Πολύτιμα συστατικά της απαράμιλλής ομορφιάς των Χριστουγέννων. Η ημέρα αυτή, όμως, υπερβαίνει την λάμψη που τη συνοδεύει. Σηματοδοτεί την ελπίδα για κάτι που έπεται, ικανό ακόμα και να επουλώσει τις πληγές του παλιού χρόνου που ετοιμάζεται να δώσει τη θέση του στο νέο.
Συμβολίζει την αξία του να μοιράζεται κανείς αυτά που έχει, την αξία της οικογένειας και τη χαρά να απολαμβάνει ένα δείπνο, καθώς και όμορφες στιγμές με τους αγαπημένους του. Ακόμα και ο γέρος Σκρουτζ στην κλασική ιστορία του Καρόλου Ντίκενς μεταμορφώνεται από έναν μοναχικό γκρινιάρη, γερο-τσιγκούνη σε καλόκαρδο και γενναιόδωρο παππού που εκτιμά το γιορτινό τραπέζι.
Η πανδημία, η οποία έφερε τα πάνω κάτω κατά τη διάρκεια του 2020, όμως, δεν επέτρεψε τον εορτασμό των Χριστουγέννων, τουλάχιστον όπως το ξέραμε μέχρι τώρα. Αλλάζει τους όρους και των εορτών. Στερεί το σημαντικότερο στοιχείο τους: τη συντροφιά με συγγενείς και φίλους. Οι εξάρσεις της πανδημίας σε Ευρώπη και Αμερική έθαψαν την παγκόσμια επιχείρηση «σώστε τα Χριστούγεννα».
Η μία χώρα μετά την άλλη έσπευσαν να ανακαλέσουν την χαλάρωση των περιορισμών για την γιορτινή περίοδο και να θέσουν σφιχτό αριθμητικό όριο για το πόσοι μπορούν να εορτάσουν από κοινού Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά, τις ομορφότερες ίσως ημέρες του χρόνου. Ενδεικτικό του πόσο διαφορετικά είναι αυτά τα Χριστούγεννα και πόσο έχει η πανδημία αλλοιώσει την ιεροτελεστία των χειμερινών διακοπών αποτυπώνεται στις εικόνες που έκαναν τον γύρο του κόσμου με τον Άγιο Βασίλη να στέλνει ευχές πίσω από πλέξιγκλας!
Τα μεγάλα εμπορικά του εξωτερικού, που παραμένουν ανοιχτά, τοποθετούν τους Άγιους Βασίληδες σε ένα κουτί, μέσα από το οποίο συναντάνε τους μικρούς τους φίλους και σημειώνουν τα δώρα που αυτοί επιθυμούν. Πάντα υπό την προστασία ενός κουβουκλίου! Αυτό, όμως, που διαφοροποιεί την παραμονή και την ημέρα των Χριστουγέννων είναι τα μέτρα κοινωνικής απόστασης και η χρήση της τεχνολογίας, ώστε αυτά να καταστούν υποφερτά.
Η ψηφιακή συνύπαρξη είναι η απάντηση στον κορονοϊό. Αυτό τουλάχιστον αποδεικνύεται από τα χριστουγεννιάτικα σχέδια των απλών ανθρώπων σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Ο Άντονι Φαούτσι, αποκάλυψε πως θα περάσει την ημέρα των Χριστουγέννων. Ο γνωστός επιδημιολόγος και επικεφαλής της ομάδας κρούσης για την διαχείριση της πανδημίας, σε τηλεοπτική εμφάνισή του δήλωσε ότι τα σχέδια διακοπών του άλλαξαν δραματικά. «Για πρώτη φορά μέσα σε διάστημα τριών δεκαετιών και κάτι δεν θα περάσω τις διακοπές των Χριστουγέννων με τις κόρες μου».
Ο Φαούτσι έχει τρία ενήλικα παιδιά, τα οποία είναι γεωγραφικά διασκορπισμένα σε όλη την χώρα. Τί και αν η παραμονή των Χριστουγέννων σηματοδοτεί την έναρξη της ένατης δεκαετίας της ζωής του, καθώς κλείνει τα 80. Για να γιορτάσει την σημαντική αυτή στιγμή θα πραγματοποιήσει ένα πάρτι μέσω Zoom με τα παιδιά και τους στενότερους φίλους και συγγενείς. Η εικονική αυτή γιορτή θα λάβει χώρα με όλη την παρέα σε διαφορετικά γιορτινά τραπέζια των τριών και τεσσάρων ατόμων, τα οποία θα ενωθούν ψηφιακά, σε μία προσπάθεια να σχηματίσουν μία ενιαία, μεγάλη, αλλά συγχρόνως ασφαλή παρέα.
Την ίδια τακτική ακολουθεί και ο Δούκας του Σάσεξ, γνωστός ως Χάρι, ο οποίος βρίσκεται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την βασιλική οικογένεια. Το ρήγμα που οδήγησε στην αποχώρησή του φαίνεται ότι σιγά και σταθερά επουλώνεται. Έτσι, θα αποτελέσει κι αυτός μέρος της διαδικτυακής χριστουγεννιάτικής συνάντησης όλης της οικογένειας.
Συνήθως, η βασίλισσα Ελισάβετ κάθε χρόνο περνά τις ημέρες των Χριστουγέννων στο κτήμα της στο Σάντριγκχαμ, έχοντας στο πλευρό της πολλά μέλη της βασιλικής οικογένειας. Απολαμβάνουν πολύ δυνατά κοκτέιλ και παίζουν επιτραπέζια παιχνίδια. Εξαιτίας της πανδημίας θα παραμείνει στο Λονδίνο και δεν θα φιλοξενήσει συγγενείς. Παρ’ όλα αυτά, σχεδόν όλοι θα βρεθούν μέσω Zoom, ενώ έχουν ήδη προγραμματίσει παιχνίδια και διασκεδαστικούς τρόπους να νικήσουν την απόσταση που τους επιτάσσει η νέα αυτή πραγματικότητα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της συγκεκριμένης εφαρμογής, αλλά και άλλων παρόμοιων, οι προσκλήσεις φίλων και συγγενών για διαδικτυακή επανένωση και εορτασμό την ημέρα των Χριστουγέννων πάνε και έρχονται. Λόγω της ιδιαιτερότητας των ημερών αυτών, δεν πρόκειται για απλές ψηφιακές συναντήσεις που θα περιορίζονται σε ευχές. Κάποιοι έχουν δημιουργήσει εικονικές τραπεζαρίες, εντυπωσιακά δέντρα και τζάκια, ώστε να κοιτούν τις οθόνες τους και να νιώθουν ότι βρίσκονται στον ίδιο χώρο. Κάθε νοικοκυριό φτιάχνει το δικό του φαγητό, αλλά πολλές φορές είναι σε συνεννόηση ώστε να απολαμβάνουν τα ιδία εδέσματα. Προγραμματίζουν να φάνε ταυτόχρονα και μετά να απολαύσουν την συζήτησή τους.
Οι πλατφόρμες ηλεκτρονικών παιχνιδιών επίσης έχουν την τιμητική τους. Φίλοι και συγγενείς θα συνδεθούν εκεί, αντικαθιστώντας το παραδοσιακό παιχνίδι χαρτιών ή επιτραπέζιων. Πάντως η υπηρεσία zoom ανακοίνωσε ότι καταργεί το χρονικό όριο των 40 λεπτών στις κλήσεις, ώστε να επιτρέψει στους χρήστες να καλέσουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα για όσο χρονικό διάστημα επιθυμούν στα Χριστούγεννα. Η μεταφορά των χριστουγεννιάτικων εορτασμών από την αληθινή ζωή στο Διαδίκτυο αποδεικνύεται και από το πως αντιδρούν οι πιο γνωστοί σεφ του κόσμου, που έχουν δει τα εστιατόριά τους να κλείνουν. Γι’ αυτό και έχουν επιδοθεί σε βίντεο και συνταγές προσαρμοσμένες στη νέα πραγματικότητα. Οι γαλοπούλες, τα εντυπωσιακά πιάτα και τα τεράστια ταψιά έχουν δώσει την θέση τους σε απλές λύσεις για μία οικογένεια ή ένα ζευγάρι. Επιχειρούν έτσι να συμβάλουν στους «κλειστούς» εορτασμούς.
Η ελληνική κυβέρνηση υιοθέτησε τη λύση των ανοιχτών εκκλησιών για τους πιστούς στη θεία λειτουργία. Περισσότερες λειτουργίες, αλλά με ανώτατο αριθμό 25 πιστούς ή 50, αν πρόκειται για μητροπολιτικούς ναούς. Η μάσκα και η απόσταση θεωρείται δεδομένη. Σε άλλες χώρες, όμως, οι εκκλησίες ετοιμάζουν διαδικτυακές λειτουργίες, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις θυμίσουν ακριβή χολιγουντιανή παραγωγή. Στις ΗΠΑ εκκλησίες ετοιμάζουν εορταστικά πακέτα, τα οποία θα μοιράζονται εκτός της εκκλησίας με κερί, το οποίο αντί για φλόγα θα έχει λάμπα λεντ, τυπωμένες κάρτες με ευχές και διάφορα άλλα καλούδια. Στήνονται τεράστιες οθόνες εκτός των εκκλησιών ή επαγγελματικές κάμερες και συνεργεία που θα προβάλουν ζωντανά την τελετή στο Διαδίκτυο με τον κατάλληλο φωτισμό και φίλτρα.
Εταιρείες που επιθυμούν να τονώσουν το ηθικό των εργαζομένων έχουν επίσης στραφεί προς την τεχνολογία, αντικαθιστώντας τις εορταστικές μαζώξεις μεταξύ συναδέλφων. Οργανώνουν διαδικτυακά πάρτι με μάγους, ακόμα και έμπειρους «μιξολόγους» που δείχνουν στους συμμετέχοντες κατά τη διάρκεια της βιντεοκλήσης πώς να δημιουργήσουν ένα περίτεχνο γιορτινό κοκτέιλ. Σε μία προσπάθεια να μην χαθεί τελείως το γιορτινό κλίμα στα λίγα τετραγωνικά και στους ακόμα λιγότερους φίλους και συγγενείς, με τους οποίους θα μοιραστεί φέτος ο κόσμος τις γιορτές, έχουν επιδοθεί και οι απανταχού διάσημοι. Κηρύσσοντας ως μοναδική λύση την απομόνωση, τραγουδούν, στέλνουν ευχές διαδικτυακά σε θαυμαστές, δηλώνουν ότι θα περάσουν μόνοι τις γιορτές και προτείνουν αγαπημένες γιορτινές ταινίες.
Άλλοι, όπως η γνωστή τηλεπερσόνα Κιμ Καρντάσιαν έφτασε στο σημείο να μοιράσει 500 δολάρια σε 100 τυχερούς θαυμαστές ανήμερα των Χριστουγέννων με το μήνυμα «μείνετε σπίτι, μείνετε ασφαλείς». Οι διαδικτυακές ευχές και τα βίντεο επίσης έχουν την τιμητική τους, σε μία προσπάθεια να έρθουν κοντά φίλοι και συγγενείς. Επιλέγοντας ονειρικά φόντο με Άγιους Βασίληδες και χιονισμένα βουνά, πολλοί στέλνουν κάρτες μέσω διαδικτύου ή ακόμα και βίντεο. Αν και όλα τα παραπάνω αποτελούν ευφάνταστες λύσεις, τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει την φυσική παρουσία.
Μετά τις ευχές και τον αρχικό ενθουσιασμό, δεν είναι εύκολο να ενωθούν παρέες μέσω μίας οθόνης. Ποιος θα μιλήσει με ποιόν; Στον διπλανό του ή σε αυτόν που αντικρύζει μέσα από τον υπολογιστή του. Αυτός είναι ο λόγος που πολλοί περιορίζονται σε ολιγόλεπτες βιντεοκλήσεις και ανταλλαγή φωτογραφιών των παιδιών που ανοίγουν δώρα κάτω από το οικογενειακό δέντρο.
Η φαντασία δεν ξεκινάει, ούτε τελειώνει στο Διαδίκτυο. Οικογένειες προγραμματίζουν παρά το τσουχτερό κρύο εορταστικό φαγητό στους κήπους και στις βεράντες τους. Με την απαραίτητη απόσταση, την απουσία εναγκαλισμών και την προστασία μπουφάν και κουβερτών επιχειρούν να περάσουν αν και παγωμένες, κάποιες εορταστικές στιγμές με τους δικούς τους.
