Την περασμένη Κυριακή, η ρωσική κρατική τηλεόραση μετέδωσε απειλές από τον Αντρέι Γκουρουλιόφ, μέλος της Κρατικής Δούμας, που αποκάλεσε τη Μεγάλη Βρετανία «ρίζα όλων των κακών» και είπε κυνικά ότι θα μπορούσε να μετατραπεί σε «έρημο του Άρη» από τα ρωσικά πυρηνικά όπλα. Ο ίδιος ο Πούτιν προειδοποίησε ότι «δεν πρόκειται για μπλόφα», φαινομενικά διατεθειμένος να διακινδυνεύσει να επισπεύσει τον Αρμαγεδδώνα με βόμβες που θα έκαιγαν τον ουρανό με τη κάψα χίλιων ήλιων. Εκατομμύρια άνθρωποι θα αποτεφρώνονταν ακαριαία και ακόμη και για όσους γλιτώσουν από την αρχική έκρηξη ή την επακόλουθη έκλυση ραδιενέργειας, θα υπήρχε μικρή ελπίδα επιβίωσης. Καθώς θα μαίνονταν οι πυρκαγιές, μεγάλα σύννεφα τοξικού καπνού θα ανέβαιναν στην ατμόσφαιρα, εμποδίζοντας τις ακτίνες του ήλιου και προκαλώντας σοβαρή ψύξη του πλανήτη. Αυτό θα σκότωνε τις καλλιέργειες και θα προκαλούσε παγκόσμιο λιμό που θα διαρκούσε για πολλά χρόνια.

Σε έναν κόσμο όπου γείτονες σκοτώνονται για αποφάγια, φαίνεται απίστευτο ότι κάποιος θα ανησυχούσε για το πώς να ζεστάνει τις πισίνες του ή να παίζει το γκολφ του αν έλθει ο πυρηνικός όλεθρος. Ωστόσο, έτσι ακριβώς ελπίζουν οι δισεκατομμυριούχοι του πλανήτη να ζήσουν μια τέτοια πυρηνική Αποκάλυψη, ή οποιαδήποτε άλλη παγκόσμια καταστροφή, σύμφωνα με ένα συναρπαστικό νέο βιβλίο που αποκαλύπτει τα περίτεχνα σχέδιά τους να επιβιώσουν, ενώ οι υπόλοιποι θα χαθούμε.

Ραντεβού στην έρημο με κουκουλοφόρους μεγιστάνες

Το «Survival Of The Richest» (σ.σ. Η επιβίωση των πλουσιότερων) γράφτηκε από τον καθηγητή Ντάγκλας Ράσκοφ που, σύμφωνα με το ΜΙΤ είναι ένας από τους «δέκα διανοούμενους με τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο» και μελετά την ανθρώπινη αυτονομία στην ψηφιακή εποχή. Το ενδιαφέρον του για το πόσο σοβαρά σχεδιάζουν αυτοί οι μεγιστάνες των επιχειρήσεων το «μετά την Αποκάλυψη» μέλλον τους, πυροδοτήθηκε από ένα ραντεβού σε μια μυστική τοποθεσία στην έρημο το 2018. Δελεασμένος από μια αμοιβή ισοδύναμη με το ένα τρίτο του ετήσιου μισθού του στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, ταξίδεψε αεροπορικώς business class και μετά μεταφέρθηκε από το αεροδρόμιο με λιμουζίνα στο «πιο πολυτελές, αλλά απομονωμένο μέρος που έχω δει ποτέ. Ένα θέρετρο στη μέση του πουθενά», όπως γράφει ο ίδιος.

Ένα τυπικό κοινό στις ομιλίες του Ράσκοφ θα ήταν περίπου 100 τραπεζίτες, αλλά αντ’ αυτού βρέθηκε να κάθεται γύρω από ένα τραπέζι με πέντε από τους πλουσιότερους άνδρες της Αμερικής. «Όλοι προέρχονταν από το ανώτερο κλιμάκιο του κόσμου των τεχνολογικών επενδύσεων και των hedge funds», εξηγεί. «Τουλάχιστον δύο από αυτούς ήταν δισεκατομμυριούχοι». Μετά από λίγη κουβέντα, συνειδητοποίησε ότι αυτοί οι τιτάνες της τεχνολογίας, που, σημειωτέον, φορούσαν κουκούλα, δεν είχαν κανένα ενδιαφέρον για την ομιλία, που είχε ετοιμάσει εκείνος για το ψηφιακό μέλλον. Αντίθετα, τον ρωτούσαν συνεχώς και αποκλειστικά για το τι έπρεπε να κάνουν μετά το The Event (σ.σ. το Γεγονός). Αυτός ήταν ο όρος που χρησιμοποιούσαν για την περιβαλλοντική κατάρρευση, την κοινωνική αναταραχή, τους θανατηφόρους ιούς ή το κακόβουλο χτύπημα υπολογιστή που θα μπορούσε μια μέρα να καταστρέψει τα πάντα. Ο Ράσκοφ εντυπωσιάστηκε από το πόσο είχαν βασανίσει το μυαλό τους αυτοί οι τρομοκρατημένοι μεγιστάνες για τις στρατηγικές επιβίωσής τους.

Όπως επισημαίνει ο Ράσκοφ, η πιθανότητα ένα πυρηνικό καταφύγιο να προστατεύει πραγματικά τους ανθρώπους, που θα καταφύγουν εκεί, είναι πολύ μικρή. «Όλα φτάνουν παντού. Τα τοξικά σύννεφα, η πανώλη και η ακτινοβολία έχουν τον τρόπο να εξαπλώνονται και να διαπερνούν τα πιο καλά μελετημένα φράγματα. Τα φίλτρα αέρα πρέπει να αντικαθίστανται τακτικά και μερικές φορές αποτυγχάνουν ακόμη και όταν είναι καινούργια. Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα των δισεκατομμυριούχων στις στρατηγικές επιβίωσής τους είναι πώς να διατηρήσουν την αφοσίωση του προσωπικού που πληρώνουν για να τους προστατεύουν σε έναν κόσμο βυθισμένο σε αφάνταστο χάος. Αυτό θα είναι πρόβλημα όπου κι αν αποφασίσουν να καταφύγουν.

Καταφύγια βαθιά χωμένα στη γη με εκκεντρικά facilities

Για τους περισσότερους, η επιλογή φαίνεται να είναι υπόγεια καταφύγια και τα χρήματα, φυσικά, δεν είναι πρόβλημα γι΄αυτούς. Σύμφωνα με τον Ρόμπερτ Βιτσίνο, ιδρυτή της Καλιφορνέζικης εταιρείας κατασκευής καταφυγίων Vivos, ο Μπιλ Γκέιτς έχει τεράστια καταφύγια κάτω από κάθε σπίτι του. «Για αυτούς τους πολυδισεκατομμυριούχους, μερικά εκατομμύρια δεν είναι τίποτα. Είναι πραγματικά απλώς η νεότερη μορφή ασφάλισης», είπε ο Βιτσίνο σε πρόσφατη συνέντευξή του.

Ιδέες για το πώς θα μπορούσαν να εξοπλιστούν αυτά τα πολυτελή βυθισμένα στη γη παλάτια μπορεί να βρει κάποιος στις επιλογές που παρέχει η Rising S Company στο Τέξας, με σύνθημα: «Δεν πουλάμε φόβο, πουλάμε ετοιμότητα». Μπορούν να στεγάσουν περίπου 50 άτομα – αρκετά για την οικογένεια, τους φίλους και το προσωπικό. Το κορυφαίο καταφύγιο Aristocrat, με επιφάνεια περίπου 1.000 τμ κοστίζει 8,3 εκατομμύρια λίρες. Διαθέτει home cinema, σάουνα, γυμναστήριο, αίθουσα μπόουλινγκ και, φυσικά, πισίνα. Αλλά το καταφύγιο μπορεί να προσαρμοσθεί σύμφωνα με τις ανάγκες του πελάτη ώστε να περιλαμβάνει ό,τι άλλο επιθυμεί, είτε πρόκειται για χώρο πρασίνου είτε για ένα ψεύτικο πάρκο όπου μπορεί να κάνει βόλτα ο σκύλος του ιδιοκτήτη, χωρίς να βγει κανείς έξω. Μια μετατροπή παραγγέλθηκε από μια γυναίκα από τη Νέα Υόρκη που ζήτησε να αναδημιουργηθούν οι τοίχοι από το δάπεδο μέχρι την οροφή στο ρετιρέ της, με προβαλλόμενες 24ωρες καταγραφές της θέας της σε διάφορες καιρικές συνθήκες.

Το μεγαλύτερο καταφύγιο που κατασκεύασε η Rising S ήταν 1.300 τ.μ. και περιλάμβανε ένα εσωτερικό πεδίο βολής. Ένα άλλο είχε χώρο για τα άλογα κούρσας ενός πελάτη που μπορούν να μεταφερθούν στο χαλύβδινο φρούριο μέσω ενός ειδικά κατασκευασμένου ανελκυστήρα κρυμμένου σε ένα σιλό. Τα καταφύγια του Rising S μπορούν επίσης να διαθέτουν πολλαπλά κρυφά δωμάτια — «σε περίπτωση που αφήσετε κάποιον, τον οποίο δεν εμπιστεύεστε πλήρως, να μπει στο καταφύγιο», λέει ο γενικός διευθυντής Γκάρι Λιντς.

Η πρόσβαση σε όλα αυτά τα καταφύγια μπορεί να γίνει μέσω ενός «δωματίου πανικού» στο κεντρικό σπίτι του ιδιοκτήτη ή μέσω μιας ειδικής κατασκευής στον κήπο. Το τελευταίο μοιάζει με ένα συνηθισμένο κτίριο, αλλά, όπως περηφανεύεται ο ιστότοπός τους, έχει αλεξίσφαιρα ατσάλινα τοιχώματα πάχους 1.3 εκατοστών και πίσω από την κύρια πόρτα υπάρχει μια βαριά πόρτα κατασκευασμένη από πυρίμαχο και ανθεκτικό σε εκρήξεις υλικό.

Πέρα από την προστασία των πελατών τους, οι κατασκευαστές καταφυγίων υπόσχονται ότι εκεί μέσα θα μπορούν να ζήσουν μια όσο το δυνατόν πιο φυσιολογική ζωή όταν η υπόλοιπη ανθρωπότητα βρίσκεται στα πρόθυρα της εξαφάνισης. Ο κόσμος από πάνω τους μπορεί να είναι γεμάτος με τις σορούς εκείνων που έχουν υποκύψει σε μια παγκόσμια πανδημία, αλλά οι δισεκατομμυριούχοι μπορούν να είναι σίγουροι ότι οι ίδιοι και ό,τι πολύτιμο έχουν θα είναι ασφαλή από κάθε κακό.

Η Τσέχικη εταιρεία Oppidum κατασκευάζει «υπερπολυτελή καταφύγια», τα οποία μπορούν να περιλαμβάνουν γκαλερί τέχνης στα ίδια πρότυπα με τα τραπεζικά θησαυροφυλάκια, τα οποία, σύμφωνα με τον ιστότοπό τους, θα είναι «προσβάσιμα σε εσάς και τους προσκεκλημένους σας, αλλά απόρθητα σε όλους τους άλλους. Μπορείτε να είστε σίγουροι ότι εσείς, η οικογένειά σας και τα πιο πολύτιμα υπάρχοντά σας θα είναι κοντά σας σε ένα χώρο ασφάλειας και άνεσης για όσο διάστημα χρειασθεί, ό,τι κι αν συμβεί στον έξω κόσμο».

Δεν είναι λιγότερο πολυτελές το κατάλυμα στα Survival Condos, δύο κυβερνητικά σιλό πυραύλων των ΗΠΑ που κατασκευάστηκαν στο Κάνσας τη δεκαετία του 1960 για να προστατεύουν από μια πυρηνική κεφαλή 100 φορές πιο ισχυρή από αυτή που έπεσε στο Ναγκασάκι. Σήμερα, έχουν μετατραπεί σε συγκροτήματα υπόγειων διαμερισμάτων, που φθάνουν 15 ορόφους κάτω από τη γη και προστατεύονται από τοίχους πάχους έως και 3 μέτρα. Αυτά έχουν ακόμη και «παράθυρα» – είναι επιτοίχιες οθόνες στις οποίες μπορούν να προβάλλονται εικόνες του έξω κόσμου – και όλα έχουν μπιντέ, σε περίπτωση που επαναληφθούν οι ελλείψεις σε ρολά τουαλέτας που παρατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid. Οι κοινόχρηστες εγκαταστάσεις περιλαμβάνουν ένα σπα και έναν τοίχο αναρρίχησης, και πέρα από την τιμή αγοράς των 2,6 εκατομμυρίων λιρών για κάθε διαμέρισμα, κάθε κάτοικος πρέπει να πληρώνει άλλες 2.000 λίρες μηνιαίως για το μερίδιο που δικαιούται στα καταστήματα τροφίμων του συγκροτήματος, που είναι αρκετά για να διαρκέσουν έως και πέντε χρόνια ζωής «εκτός δικτύου».

Πυρηνικά καταφύγια από τις ΗΠΑ ως τη Νέα Ζηλανδία

Ο ιδιοκτήτης του Survival Condos Λάρι Χολ βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε διαπραγματεύσεις για την κατασκευή νέων εκδόσεων καταφυγίων σε χώρες από την Αγγλία έως τη Νότια Κορέα με τιμές που ξεκινούν από περίπου 21 εκατομμύρια λίρες. Ο συγγραφέας και επιχειρηματίας τεχνολογίας Αντόνιο Γκαρσία Μαρτίνεζ, πριν από πέντε χρόνια άφησε το Σαν Φρανσίσκο για να χτίσει έναν καταυλισμό επιβίωσης σε πέντε στρέμματα δάσους σε ένα νησί κοντά στο Σιάτλ. Εκείνη την εποχή προέβλεψε ότι, μέσα σε 30 χρόνια, η πρόοδος στην τεχνολογία θα σήμαινε ότι η μισή ανθρωπότητα θα ήταν χωρίς δουλειά και ήθελε να προστατευτεί από την κοινωνική αναταραχή που θα μπορούσε να ακολουθήσει, φέρνοντας γεννήτριες, ηλιακούς συλλέκτες και χιλιάδες τόνους πυρομαχικά.

Ο Ράιντ Χόφμαν, ο συνιδρυτής του LinkedIn, ισχυρίστηκε ότι τουλάχιστον οι μισοί από τους συναδέλφους του δισεκατομμυριούχους στη Silicon Valley έχουν αποκτήσει παρόμοια μορφή «ασφάλισης Αποκάλυψης», με καταφύγια είτε στις ΗΠΑ είτε στο εξωτερικό.

Για όσους θέλουν να φτάσουν όσο το δυνατόν πιο μακριά από τα μεγάλα πληθυσμιακά κέντρα του κόσμου, ένας από τους αγαπημένους προορισμούς για να γλιτώσουν από «το Τέλος του Κόσμου» είναι η Νέα Ζηλανδία, γνωστή για τη φυσική ομορφιά και τη σχετική απομόνωση. Ο συνιδρυτής του PayPal, Πίτερ Τιελ, είναι μεταξύ των δισεκατομμυριούχων που έχει αγοράσει μια παλιά κτηνοτροφική μονάδα έκτασης 477 στρεμμάτων στο αραιοκατοικημένο South Island με σκοπό να χτίσει εκεί ένα τεράστιο καταφύγιο. Τα σχέδια αυτά ματαιώθηκαν τον περασμένο μήνα όταν απορρίφθηκε η πολεοδομική άδεια, αλλά η Rising S έχει εγκαταστήσει επτά άλλες κατασκευές στη Νέα Ζηλανδία – μεταφέροντας τον σκελετό του καταφυγίου βάρους 150 τόνων δια θαλάσσης και θάβοντάς τον σχεδόν 4 μέτρα κάτω από τη γη. Η πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκαν πολλά από αυτά ήταν την άνοιξη του 2020, λίγο πριν η Νέα Ζηλανδία κλείσει τα σύνορά της σε όλους σχεδόν τους ταξιδιώτες ως αποτέλεσμα της κρίσης της Covid-19, και ορισμένοι ιδιοκτήτες ήταν καλύτερα προετοιμασμένοι από άλλους.

Ίσως και ο «κόκκινος πλανήτης» να είναι… μια κάποια λύση

Για κάποιους δισεκατομμυριούχους, φαίνεται ότι πουθενά στη Γη δεν θα αισθάνονται αρκετά ασφαλείς όταν μας πλησιάσει η καταστροφή. Τα τελευταία 20 χρόνια το πρόγραμμα Space X που ιδρύθηκε από τον μεγιστάνα της Tesla, ΄Ελον Μασκ , διερευνά τρόπους αποικισμού του Άρη, μετατρέποντας τους ανθρώπους σε ένα πολυπλανητικό είδος. «Νομίζω ότι αυτό είναι ένα απίστευτα σημαντικό πράγμα για το μέλλον της ίδιας της ζωής», είπε ο Μασκ νωρίτερα φέτος. «Υπάρχει πάντα κάποια πιθανότητα κάτι να πάει στραβά στη Γη. Δεν υπάρχουν πια δεινόσαυροι!»

Ο Μασκ ισχυρίζεται ότι αστροναύτες στον κόκκινο πλανήτη θα μπορούσαν να γίνουν πραγματικότητα μέχρι το 2029, αλλά ο Ντάγκλας Ράσκοφ πιστεύει ότι αυτό δεν θα είναι τίποτα άλλο παρά «μια σωσίβια λέμβος για την ελίτ» εάν συμβεί το χειρότερο. «Μόνο οι τρισεκατομμυριούχοι θα φτάσουν στο διάστημα», λέει. Αλλά ακόμα κι αν το κάνουν, θα αντιμετωπίσουν την ίδια πρόκληση με τους άλλους όμοιούς τους, που θα κρύβονται κάτω από το έδαφος στη Γη. Πώς θα σταματήσουν τους ένοπλους φρουρούς τους να στρέφονται εναντίον τους όταν οι μισθοί που τους πληρώνουν έχουν αχρηστευτεί από όποια μοίρα έχει συμβεί στον κόσμο; Αυτή ήταν η ερώτηση που απασχόλησε περισσότερο τους άνδρες που κάλεσαν τον Ράσκοφ σε εκείνο το θέρετρο της ερήμου. Κάποιος πρότεινε τη χρήση συνδυαστικών κλειδαριών για να σταματήσει το προσωπικό να κλέβει τις προμήθειες τροφίμων του. Ένας άλλος πρότεινε να φορούν οι φρουροί πουκάμισα με ειδικό γιακά που θα μπορούσε να τους προκαλέσει ηλεκτροπληξία εάν αρνούνταν να ακολουθήσουν τις εντολές του αφεντικού τους.

Μπορεί οι δισεκατομμυριούχοι να «ψάχνονται» για πολύ καιρό ακόμη να βρουν ιδανικές λύσεις, μπορεί όμως και για λίγο, καθώς τα πυρηνικά όπλα γίνονται όλο και περισσότερα στον πλανήτη και δυστυχώς βρίσκονται και σε χέρια ανθρώπων αδίστακτων, παραφρόνων, αμόρφωτων ή απλώς εγκληματιών. Και, αν ο πλανήτης καταστραφεί από πυρηνικά, τα δισεκατομμύρια ενός χαμένου κόσμου θα είναι κουρελόχαρτα…