Ο παράξενος ήχος ακούστηκε δυνατά μέσα τη νύχτα: ένα κρακ σαν ένα μάρμαρο να σπάει στο πάτωμα του από πάνω διαμερίσματος. Ο Μαρκ Λέντζι και η σύζυγός του τον τελευταίο καιρό είχαν ζαλάδες, προβλήματα ύπνου και πονοκεφάλους ενώ τα παιδιά τους ξυπνούσαν με τη μύτη τους, ποτάμι στο αίμα- συμπτώματα που νόμιζαν ότι μπορεί να οφείλονται στην αιθαλομίχλη στο Γκουάνγκτζου της Κίνας, όπου ο κ Λέντζι εργαζόταν για το
Υπουργείο Εξωτερικών. Ωστόσο, η ατμοσφαιρική ρύπανση δεν μπορούσε να «εξηγήσει» την ξαφνική απώλεια της μνήμης του – ξεχνούσε ακόμη και την ονομασία των εργαλείων της εργασίας του. Αυτό που ξεκίνησε το 2018 στην Κίνα ως «περίεργοι ήχοι» και «συμπτώματα» για περισσότερους από δώδεκα Αμερικανούς αξιωματούχους και των μελών των οικογενειών τους, έχει μετατραπεί σε διπλωματικό μυστήριο που απλώνεται σε πολλές χώρες και περιλαμβάνει εικασίες για μυστικά όπλα υψηλής τεχνολογίας και επιθέσεις ξένων δυνάμεων.
Ένα από τα μεγαλύτερα ερωτήματα επικεντρώνεται στο κατά πόσον οι αξιωματούχοι της διοίκησης του Tραμπ πιστεύουν – ή ηθελημένα διαψεύδουν – ότι ο κ. Λέντζι και άλλοι διπλωμάτες στην Κίνα βίωσαν την ίδια μυστηριώδη ταλαιπωρία με δεκάδες διπλωμάτες και κατασκόπους στην αμερικανική πρεσβεία στην Κούβα το 2016 και το 2017, που έγινε γνωστή ως «Σύνδρομο της Αβάνα».
Αμερικανοί υπάλληλοι στις δύο χώρες ανέφεραν ότι άκουγαν περίεργους ήχους, ακολουθούμενους από πονοκεφάλους, ζάλη, θολή όραση και απώλεια μνήμης. Αλλά η κυβέρνηση το αντιμετώπισε με πολύ περίεργο τρόπο. σύμφωνα με έρευνα των New York Times, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το οποίο επέβλεψε τις περιπτώσεις αυτές, προέβη σε αντιφατικές εκτιμήσεις ασθενών και περιστατικών, αγνόησε τις εξωτερικές ιατρικές διαγνώσεις και απέκρυψε βασικές πληροφορίες από το Κογκρέσο.
Κούβα – Κίνα – Μόσχα
Στην Κούβα, η κυβέρνηση Τραμπ απέσυρε τα περισσότερα μέλη του προσωπικού της από την πρεσβεία και εξέδωσε ταξιδιωτική προειδοποίηση, λέγοντας ότι οι διπλωμάτες των ΗΠΑ είχαν βιώσει «στοχευμένες επιθέσεις». Ο Πρόεδρος Τραμπ απέλασε 15 Κουβανούς διπλωμάτες από την Ουάσινγκτον και ξεκίνησε μια ανεξάρτητη αναθεώρηση, αν και η Κούβα αρνήθηκε οποιαδήποτε ανάμειξη.
Η διοίκηση του Τραμπ έκανε μια πιο ήπια προσέγγιση με την Κίνα. Τον Μάιο του 2018, ο Υπουργός Εξωτερικών Mάικ Πομπέο, ο οποίος ήταν ο Διευθυντής της C.I.A. κατά τη διάρκεια των γεγονότων στην Κούβα, είπε στο Κογκρέσο ότι το ιατρικό ιστορικό ενός Αμερικανού αξιωματούχου που είχε αρρωστήσει στην Κίνα ήταν «πολύ παρόμοιο και απολύτως συνεπές » με το «Σύνδρομο της Αβάνα». Τουλάχιστον δώδεκα ομοσπονδιακοί υπάλληλοι και κάποια από τα μέλη των οικογενειών τους απομακρύνθηκαν από την Κίνα με εντολή της Διοίκησης.
Στη συνέχεια όμως το υπουργείο Εξωτερικών υπαναχώρησε από αυτή τη θέση, χαρακτηρίζοντας αυτό που συνέβη στην Κίνα ως απλά «περιστατικά υγείας». Ενώ οι αξιωματικοί στην Κούβα τέθηκαν σε άδεια από την Υπηρεσία για αποκατάσταση της υγείας τους, εκείνοι στην Κίνα έπρεπε αρχικά να χρησιμοποιούν αναρρωτικές άδειες και άδειες άνευ αποδοχών, λένε ορισμένοι αξιωματικοί και οι δικηγόροι τους. Και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν ξεκίνησε έρευνα για το τι ακριβώς συνέβη στην Κίνα…
Η κυβέρνηση έχει πει λίγα για τα γεγονότα στην Κίνα και υποβαθμίζει την ιδέα ότι μια εχθρική δύναμη θα μπορούσε να είναι υπεύθυνη. Αλλά παρόμοια επεισόδια έχουν αναφερθεί από ανώτερους αξιωματούχους της C.I.A. , που επισκέφθηκαν τους σταθμούς της Υπηρεσίας στο εξωτερικό, σύμφωνα με τρεις σημερινούς και πρώην αξιωματούχους και άλλους εξοικειωμένους με τα γεγονότα.
Αυτό περιλαμβάνει τη Μόσχα, όπου ο Μαρκ Πολυμερόπουλος, αξιωματούχος της C.I.A., που βοήθησε στη διεξαγωγή παράνομων επιχειρήσεων στη Ρωσία και την Ευρώπη, βίωσε αυτό που πιστεύει ότι ήταν επίθεση τον Δεκέμβριο του 2017. Ο κ. Πολυμερόπουλος, ο οποίος ήταν 48 ετών τότε, υπέστη σοβαρό ίλιγγο στο δωμάτιο του ξενοδοχείου του στη Μόσχα και αργότερα υπέφερε από εξουθενωτικές ημικρανίες, που τον ανάγκασαν να συνταξιοδοτηθεί.
Καθώς οι υποθέσεις αυτές αφορούν αξιωματούχους της C.I.A. , κανένας από τους οποίους δεν έχει αναφερθεί ονομαστικά δημοσίως, αυξάνονται οι υποψίες ότι η Ρωσία πραγματοποίησε τις επιθέσεις παγκοσμίως. Ορισμένοι ανώτεροι αναλυτές της Ρωσίας στην CIA, αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και εξωτερικοί επιστήμονες, καθώς και πολλά από τα θύματα, βλέπουν τη Ρωσία ως τον πιο πιθανό ένοχο, δεδομένης της ιστορίας της με όπλα που προκαλούν εγκεφαλικά τραύματα και το ενδιαφέρον της να «σπάσει» τις σχέσεις της Ουάσιγκτον με το Πεκίνο και την Αβάνα.
Βέβαια ο Διευθυντής της C.I.A. δεν έχει πεισθεί γι΄αυτήν την ερμηνεία και οι αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ λένε ότι «δεν έχουν καταλήξει σε κάποια πιθανή αιτία». Οι επικριτές τους, από την άλλη πλευρά, αναφέρουν ότι οι διαφορές στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκαν τα περιστατικά της Κίνας σε σχέση με αυτά της Κούβας οφείλονται σε διπλωματικά και πολιτικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της επιθυμίας του προέδρου Τραμπ να ενισχύσει τις σχέσεις με τη Ρωσία και να κερδίσει μια εμπορική συμφωνία με την Κίνα.
Οι Κινέζοι διπλωμάτες άρχισαν να αναφέρουν περίεργα συμπτώματα την άνοιξη του 2018, καθώς οι Αμερικανοί αξιωματούχοι που σταθμεύουν εκεί προσπαθούσαν να πείσουν τους Κινέζους ομολόγους τους να προχωρήσουν σε μια εμπορική συμφωνία που ο κ. Τραμπ είχε υποσχεθεί να πραγματοποιήσει. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ αναζητούσε επίσης βοήθεια στο Πεκίνο για την ολοκλήρωση των συνομιλιών για τα πυρηνικά όπλα με τη Βόρεια Κορέα και έπαιρνε συνεχώς επαίνους από τον Χι Ζινπινκγ, τον ηγέτη της Κίνας.
Σύμφωνα με μισή ντουζίνα Αμερικανούς αξιωματούχους, οι επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ συνειδητοποίησαν ότι το να ακολουθήσουν την ίδια γραμμή αντιμετώπισης του προβλήματος, όπως στην Κούβα – συμπεριλαμβανομένης της απομάκρυνσης αποστολών από την Κίνα – μπορούσε να καταστρέψει τις διπλωματικές και οικονομικές σχέσεις. Με την Κούβα, ο κ. Τραμπ επιδίωξε να αντιστρέψει την πολιτική ύφεσης της έντασης μεταξύ των δύο χωρών του Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα. Ο Τζέφρι Ντε Λαουρέντις, αρχηγός της διπλωματικής αποστολής της Πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αβάνα την εποχή των εν λόγω περιστατικών δήλωσε ότι η κίνηση της κυβέρνησης Τραμπ να αποσύρει μέλη του προσωπικού «τους ήρθε κουτί στον στόχο αλλαγής πολιτικής προς την Κούβα».
Όσοι εγκατέλειψαν την Κίνα, για περισσότερα από δύο χρόνια αγωνίζονται για να αποκτήσουν τα ίδια δικαιώματα που δόθηκαν στα θύματα της Κούβας και σε άλλα που δέχτηκαν επίθεση από ξένες δυνάμεις. Αυτές οι κόντρες δυσκόλεψαν την ανάρρωσή τους και προκάλεσαν αντίποινα από την κυβέρνηση που θα μπορούσαν να έχουν καταστρέψει μόνιμα τη σταδιοδρομία τους, σύμφωνα με συνεντεύξεις με περισσότερους από 30 κυβερνητικούς αξιωματούχους, δικηγόρους και γιατρούς.
Οι Αμερικανοί νομοθέτες έχουν επικρίνει αυτό που αποκαλούν «μυστικότητα και αδράνεια» από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και πιέζουν τη CIA να δημοσιοποιήσει μια μελέτη που έλαβε τον Αύγουστο από τις Εθνικές Ακαδημίες Επιστημών, η οποία εξέτασε τις πιθανές αιτίες των επεισοδίων υγείας των Αμερικανών στην Κίνα.
«Αυτές οι βλάβες και η επακόλουθη μεταχείριση των πληγέντων από την αμερικανική κυβέρνηση, ήταν ένας ζωντανός εφιάλτης για αυτούς τους αφοσιωμένους δημόσιους υπαλλήλους και τις οικογένειές τους», δήλωσε η γερουσιαστής Τζην Σαχίν, Δημοκρατικός από το Νιού Χάμσαιρ. Είναι προφανές πώς ένας εχθρός της Αμερικής θα είχε πολλά να κερδίσει από την αναταραχή, την αγωνία και τη διχόνοια που ακολούθησε».
Ο Δρ Ντέιβιντ Ρέλμαν, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, ο οποίος είναι πρόεδρος της επιτροπής των Εθνικών Ακαδημιών Επιστημών που εξέτασε τις υποθέσεις, δήλωσε ότι «ήταν αποκαρδιωτικό και εξαιρετικά απογοητευτικό το γεγονός πως το Υπουργείο Εξωτερικών αρνήθηκε να δημοσιοποιήσει την έκθεση στο κοινό ή στο Κογκρέσο «για λόγους που δεν γνωρίζουμε».
Πολλοί διπλωμάτες, αξιωματούχοι της C.I.A., πράκτορες και επιστήμονες υποπτεύονται ότι ένα όπλο που παράγει ακτινοβολία μικροκυμάτων έβλαψε τον εγκέφαλο των θυμάτων.
Κάποιοι άλλοι επιστήμονες και κυβερνητικοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι ήταν μια ψυχολογική ασθένεια που εξαπλώθηκε στο αγχωτικό περιβάλλον των ξένων αποστολών – πολύ βολικό ίσως… Κάποιοι επισημαίνουν χημικούς παράγοντες, όπως τα φυτοφάρμακα. Η κυβέρνηση Τραμπ δεν έχει αποσαφηνίσει την άποψή της ούτε είπε ακριβώς πόσοι άνθρωποι προσβλήθηκαν.
Τουλάχιστον 44 άτομα στην Κούβα και 15 στην Κίνα εξετάσθηκαν ή υποβλήθηκαν σε θεραπεία στο Κέντρο Τραυματισμού και Επισκευής Εγκεφάλου στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνιας. Άλλοι πήγαν σε άλλα Νοσοκομεία. Τουλάχιστον 14 Καναδοί πολίτες στην Αβάνα λένε ότι έχουν υποστεί παρόμοια συμπτώματα. Οι γιατροί στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνιας αρνήθηκαν να συζητήσουν λεπτομέρειες, αλλά απέρριψαν την ιδέα μιας ψυχολογικής ασθένειας, λέγοντας ότι οι ασθενείς που αντιμετώπισαν είχαν υποστεί εγκεφαλικό τραυματισμό από εξωτερική πηγή.
Οι κατηγορίες που γίνονται σιωπή…
Ορισμένοι ανώτεροι αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και πρώην αξιωματικοί των Μυστικών Υπηρεσιών ανέφεραν ότι πιστεύουν πως η Ρωσία έπαιξε ρόλο. Οι μυστικοί πράκτορες αυτής της χώρας έχουν σπείρει τη βία σε όλο τον κόσμο, δηλητηριάζοντας εχθρούς τους στη Βρετανία και πυροδοτώντας επιθέσεις εναντίον στρατιωτών των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν. Δε θα ήταν άλλωστε η πρώτη φορά:
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η Σοβιετική Ένωση βομβάρδισε την Αμερικανική Πρεσβεία στη Μόσχα με μικροκύματα. Σε ένα έγγραφο του 2014, η Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας δήλωσε ότι είχε πληροφορίες σχετικά με μια εχθρική χώρα που χρησιμοποιεί ένα όπλο μικροκυμάτων υψηλής ισχύος για να «λούσει τους χώρους διαβίωσης ενός στόχου με μικροκύματα», προκαλώντας βλάβη στο νευρικό σύστημα. Το όνομα της χώρας τηρήθηκε απόρρητο , αλλά άτομα που έχουν γνώση του εγγράφου λένε ότι αναφέρεται στη Ρωσία.
Αρκετές από τις περιπτώσεις μόλυνσης αφορούν σε ανώτερους αξιωματούχους της C.I.A. , που ταξίδευαν στο εξωτερικό για να συζητήσουν σχέδια αντιμετώπισης ρωσικών μυστικών επιχειρήσεων με συνεργαζόμενες υπηρεσίες πληροφοριών, σύμφωνα με δύο άτομα που γνωρίζουν το θέμα. Αναλυτές της C.I.A. πιστεύουν ότι η Μόσχα προσπαθούσε να εκτροχιάσει αυτό το έργο.
Ο κ. Πολυμερόπουλος αρνήθηκε να συζητήσει τις εμπειρίες του στη Μόσχα, αλλά επέκρινε τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση των ΗΠΑ χειρίστηκε το προσωπικό της, που παρουσίασε τα συμπτώματα αυτά. Ο ίδιος πιέζει την Υπηρεσία ώστε να του επιτρέψει να πάει στο Εθνικό Στρατιωτικό Ιατρικό Κέντρο Walter Reed, το νοσοκομείο που έχει θεραπεύσει μερικούς από αυτούς που είχαν πληγεί στην Κούβα.
Ορισμένοι κορυφαίοι Αμερικανοί αξιωματούχοι επιμένουν να θέλουν να δουν περισσότερα αποδεικτικά στοιχεία πριν κατηγορήσουν τη Ρωσία. Η Τζάινα Χάσπελ, Διευθύντρια της C.I.A. έχει παραδεχθεί ότι η Μόσχα είχε μεν την πρόθεση να βλάψει τους μυστικούς πράκτορες, αλλά δεν είναι πεπεισμένη ότι εκείνη ήταν υπεύθυνη τελικά ή ότι συνέβησαν πράγματι οι επιθέσεις.
Η Μαρία Ζαχάροβα, εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας, χαρακτήρισε κάθε υπαινιγμό για συμμετοχή της Μόσχας «απολύτως παράλογη και αλλόκοτη». Εκπρόσωπος της Ρωσικής Πρεσβείας στην Ουάσινγκτον δήλωσε ότι οι υποτιθέμενες επιθέσεις ήταν πιθανότατα μια περίπτωση «μαζικής υστερίας».
Ο κ. Λέντζι, ο οποίος για μεγάλο χρονικό διάστημα εργαζόταν στην πρώην Σοβιετική Ένωση, είπε ότι υπάρχει απόρρητο υλικό που δείχνει τη χώρα που βρίσκεται πίσω από τις επιθέσεις, αλλά το υπουργείο Εξωτερικών, του αρνήθηκε την πρόσβαση στα έγγραφα. Οι ανώτεροι αξιωματούχοι «γνωρίζουν ακριβώς ποιά χώρα» ήταν υπεύθυνη , είπε ο κ. Λέντζι, προσθέτοντας ότι δεν ήταν η Κούβα ή η Κίνα αλλά μια άλλη χώρα «την οποία δεν θέλουν να αντιμετωπίσουν οι υπουργοί και ο Πρόεδρος»
Το πρώτο άτομο που αρρώστησε στην Κίνα, ήταν μια αξιωματούχος του Υπουργείου Εμπορίου, η Κάθριν Βέρνερ, η οποία έμενε δίπλα στον κ. Λέντζι. Για μήνες είχε εμετούς, ναυτία πονοκεφάλους και ιλίγγους, πριν μεταφερθεί τελικά στις Ηνωμένες Πολιτείες τον Απρίλιο του 2018.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η καταγγελία που υπέβαλε ο κ. Λένζι, άρχισε να ερευνάται από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ μόνον όταν η μητέρα της κυρίας Βέρνερ, βετεράνος της Πολεμικής Αεροπορίας, χρησιμοποίησε μια συσκευή που κατέγραψε υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας μικροκυμάτων στο διαμέρισμα της κόρης της.
Η μητέρα αρρώστησε επίσης. Τον Μάιο, Αμερικανοί αξιωματούχοι πραγματοποίησαν μια συνάντηση για να διαβεβαιώσουν τους Αμερικανούς αξιωματικούς στο Γκουάνγκτζου ότι η ασθένεια της κυρίας Βέρνερ φαίνεται πως ήταν μεμονωμένη υπόθεση. Αλλά ο κ. Λέντζι, που ήταν διπλωματικός αξιωματικός ασφαλείας, έγραψε σε ένα υπόμνημα στον Λευκό Οίκο ότι ο επόπτης του επέμενε και χρησιμοποίησε κατώτερης ποιότητας και ακρίβειας εξοπλισμό για τη μέτρηση των μικροκυμάτων στο διαμέρισμα της κας Βέρνερ .
«Δεν βρήκαν τίποτα, επειδή δεν ήθελαν να βρουν τίποτα», είπε ο κ. Λέντζι. Ο ίδιος έστειλε ένα email προειδοποιώντας Αμερικανούς διπλωμάτες στην Κίνα ότι ενδέχεται να βρίσκονται σε κίνδυνο. Οι ανώτεροι του έστειλαν έναν ψυχίατρο (!) για να τον αξιολογήσει και του έδωσαν μια επίσημη «επιστολή προειδοποίησης», είπε ο κ. Λέντζι. Μήνες αφότου άρχισε να αναφέρει συμπτώματα εγκεφαλικού τραυματισμού, αυτός και η οικογένειά του εστάλησαν για ιατρική παρακολούθηση και αξιολόγηση στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας.
Άλλοι αξιωματικοί στην Κίνα είχαν επίσης παρόμοια συμπτώματα. Ο Ρόμπιν Γκάρφιλντ αξιωματούχος του Υπουργείου Εμπορίου, απομακρύνθηκε από τη Σαγκάη με τη σύζυγό του και τα δύο παιδιά του τον Ιούνιο του 2018. Οι γιατροί του Πανεπιστημίου της Πενσυλβανίας δήλωσαν στον κ. Γκάρφιλντ ότι οι τραυματισμοί του ήταν παρόμοιοι με εκείνους των
Αμερικανών στην Κούβα, αλλά το ιατρικό γραφείο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είπε ότι προήλθαν από έναν τραυματισμό στο μπέιζμπολ 17 χρόνια πριν (!) , έγραψε σε μια ομάδα Facebook για Αμερικανούς διπλωμάτες. τον Μάρτιο του 2019. Όπως φαίνεται, η Αμερικανική Κυβέρνηση και οι Μυστικές Υπηρεσίες δεν είδαν… δεν άκουσαν… ήξεραν αλλά δεν ήθελαν να ξέρουν οι άλλοι ότι ξέρουν ! «Φαίνεται για μένα και τους γιατρούς μου ότι η Πολιτεία δεν θέλει επιπλέον περιπτώσεις από την Κίνα, ανεξάρτητα από τα ιατρικά ευρήματα», έγραψε ο κ. Γκάρφιλντ. Με άλλα λόγια, όλα είναι … τυχαία !
