Τα δέντρα είναι οι μάρτυρες μέσα στον χρόνο και αν είχαν φωνή θα διηγούνταν ιστορίες μοναδικές.
Μια αρχαία ελιά στις Βούβες Κισσάμου της Κρήτης, είναι μία από τις γηραιότερες και πιο εντυπωσιακές ελιές της Ελλάδας. Η ελιά, που φέρει πλέον τον τίτλο ‘Μνημειακή” με ηλικία ανάμεσα στα 3.000 και 5.000 χρόνια, έβλεπε αυτοκρατορίες να ανεβαίνουν και να πέφτουν και εξακολουθεί να παράγει εξαιρετικό λάδι. Απόδειξη της ηλικίας και συνεπώς του χαρακτηρισμού ως ένα από τα αρχαιότερα δέντρα του κόσμου, αποτελεί η ανακάλυψη δυο νεκροταφείων της γεωμετρικής περιόδου που βρίσκονται κοντά στην ελιά.
Αλλά και το δέντρο με όνομα Methuselah (Μαθουσάλας), το στραβό πεύκο που βρίσκεται στον εθνικό δρυμό στην Καλιφόρνια, είναι ένα από τα παλαιότερα δέντρα, που για ευνόητους λόγους προστασίας κυρίως, η ακριβής τοποθεσία του έχει κρατηθεί μυστική.
Ήταν το 1957, όταν ο Edmund Schulman και ο Tom Harlan πήραν δείγματα από το διάσημο δέντρο και ανακάλυψαν ότι ήταν 4.789 ετών. Υπολογίζεται ότι το δέντρο φύτρωσε το 2832 π.Χ., καθιστώντας το ένα από τα παλαιότερα γνωστά ζωντανά δέντρα και μη κλωνικούς οργανισμούς σε ολόκληρο τον κόσμο. Με ημερομηνία βλάστησης το 2832 π.Χ. ο Μαθουσάλας θεωρείται παλαιότερος ακόμη και από τις Αιγυπτιακές Πυραμίδες.
Τώρα, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ένα ακόμη δέντρο που είναι η ζωντανή ιστορία του πλανήτη μας. Το κυπαρίσσι της Παταγονίας στη Χιλή, γνωστό ως «Μεγάλος Παππούς» ή Alerce Milenario ή Alerce Costero (σημαίνει πεύκο στο ισπανικά) ή Lañilawal. Το όνομα Lañilawal το πήρε από τη λέξη που περιγράφει τη θέση που βρίσκεται αυτή τη στιγμή, στη γλώσσα των ιθαγενών Mapudungun, δηλαδή ‘βρίσκεται υπό πίεση από τον τουρισμό’ (σε κίνδυνο δηλαδή) και σε δύσκολη περιβαλλοντολογική κατάσταση… (λόγω της υπερθέρμανσης και ξηρότητας του πλανήτη) τονίζοντας τους τους κινδύνους που διατρέχει αυτός ο γίγαντας ηλικίας 5.484 χρόνων.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Mauricio (@wenchezbless)
Πού βρίσκεται
Βαθιά στο δάσος της Χιλής περίπου 500 μίλια νότια του Σαντιάγο, το κυπαρίσσι στέκεται ανάμεσα σε πυκνό φύλλωμα σε μια χαράδρα. Είναι μέλος του είδους Fitzroya cupressoides, και τα βρύα ευδοκιμούν στην επιφάνειά του μαζί και με μικρότερα δέντρα που έχουν ριζώσει ακόμη και στις ρωγμές του.
«Είναι ένας επιζών, δεν υπάρχουν άλλοι που είχαν την ευκαιρία να ζήσουν τόσο πολύ», σημείωσε από το γαλλικό πρακτορείο ο Antonio Lara, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας αλλά και του Πανεπιστημίου και του Κέντρου Κλιματικής Επιστήμης και Ανθεκτικότητας της Χιλής. Με τον συνάδελφό του Jonathan Barichivich του Παρισινού Εργαστηρίου Κλιματικής και Περιβαλλοντικής Επιστήμης, πήρε ένα δείγμα από τον πυρήνα (εσωτερικό ξύλο) του δέντρου χρησιμοποιώντας ένα λεπτό τρυπάνι για να μην το βλάψει.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Hernán Pitto Bellocchio (@_hernanvicente)
Η ομάδα μέτρησε 2.400 δακτυλίους ανάπτυξης στο τμήμα του πυρήνα. Ωστόσο, δεν κατάφεραν να φτάσουν ούτε στο κέντρο του τεράστιου δέντρου. Ως εκ τούτου, στράφηκαν σε ένα μοντέλο υπολογιστή για να ολοκληρώσουν την καταμέτρηση των δαχτυλιδιών. Συγκρίνοντας με άλλα δέντρα και λαμβάνοντας υπόψη όσα γνωρίζουν για τις μεταβλητές που επηρεάζουν την ανάπτυξη των δέντρων, κατέληξαν σε μια εκτίμηση εμπιστοσύνης 80% ότι ο μεγάλος παππούς είναι άνω των 5.000 ετών. Αυτό τον κάνει μεγαλύτερο από τον Μαθουσάλα, τον πρώην κάτοχο του ρεκόρ. Αυτή η ανακάλυψη είναι συναρπαστική, καθώς τα αρχαία δέντρα περιέχουν πολλά «ρεκόρ» κλιματικής αλλαγής κατά τη διάρκεια των χιλιετιών μέσα σε αυτά.
Ο Barichivich, καθηγητής ερευνητής στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας (CNRS) στη Γαλλία και ιθαγενής Χιλιανός αναφέρει:
“Γίγαντες όπως ο Lañilawal, που έχει ύψος 28 μέτρα και κορμό πλάτους 4,2 μέτρα, είναι οι αθλητές αντοχής του φυσικού κόσμου, που ξεπερνούν τους συνομηλίκους τους και προσαρμόζονται σε μυριάδες απειλές.”
Και συνεχίζει ο καθηγητής του οποίου ο παππούς του ήταν ο Aníbal Henríquez, ο πρώτος φύλακας του πάρκου στην Χιλή και αντίστοιχα του δέντρου, Alerce Costero, και το ανακάλυψε τη δεκαετία του 1970.
«Αν και είναι προστατευόμενη περιοχή, [το δέντρο] δεν προστατεύεται απαραίτητα. Η διάσωση αυτών των δέντρων είναι σημαντική για να κατανοήσουμε πώς επιβιώνουν τόσα πολλά χρόνια».
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη 𝑇𝑎𝑚𝑎𝑟𝑎 𝑀𝑜𝑛𝑠𝑎𝑙𝑣𝑒𝑧 🪐 (@tamitamimi_)
«Τα αρχαία δέντρα έχουν γονίδια και μια πολύ ιδιαίτερη ιστορία γιατί είναι σύμβολα αντίστασης και προσαρμογής. Είναι οι καλύτεροι αθλητές της φύσης», εξηγεί ο Barichivich.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Fondo Naturaleza Chile (@fondonaturalezachile)
Και συνεχίζει:
«Αν εξαφανιστούν αυτά τα δέντρα, θα εξαφανιστεί και ένα σημαντικό κλειδί για το πώς η ζωή προσαρμόζεται στις αλλαγές στον πλανήτη».
Η δημοσίευση των ευρημάτων τους και η προστασία του δέντρου από τους βάνδαλους που αναζητούν τρόπαια είναι τα επόμενα βήματα. Έχει ήδη κατασκευαστεί μια ξύλινη πλατφόρμα για να αποτρέψει την καταπάτηση των ριζών του δέντρου.
Σίγουρα στην ηλικία του ο ‘Μεγάλος Παππούς’ έχει κερδίσει τον σεβασμό. Ενώ φαίνεται να είναι έτοιμος να πάρει τον τίτλο του γηραιότερου ζωντανού δέντρου, πολλά άλλα σε όλο τον κόσμο —συμπεριλαμβανομένων ακόμη πιο αρχαίων «κλωνικών» δέντρων— πρέπει να διατηρηθούν, ώστε τα αποθηκευμένα μυστικά τους να μην χαθούν για πάντα.
