Το χάσμα μεταξύ εργαζομένων χαμηλής και υψηλής ειδίκευσης στην Ευρώπη έχει επιδεινώσει η πανδημία του κορωνοϊού, παρά τη συνεχή στήριξη των κυβερνήσεων που κατάφερε να αποφευχθεί ένα μαζικό κύμα ανεργίας, ανάλογο με εκείνο που προκάλεσε η παγκόσμια οικονομική κρίση πριν από μία δεκαετία.
Η αγορά εργασίας στην Ευρώπη είναι καλά προστατευμένη μπροστά στο πλήγμα της πανδημίας, αναφέρουν οι Financial Times αναφέροντας τα δημοσιονομικά πακέτα των κυβερνήσεων και το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Να σημειωθεί ότι στα μέτρα ενίσχυσης της οικονομίας περιλαμβάνονται προγράμματα που επιδοτούνν τους μισθούς περίπου 50 εκατομμυρίων εργαζομένων που τέθηκαν σε καθεστώς μειωμένου ωραρίου.
Οι διορθωτικές κινήσεις έβαιναν μάλιστα πολύ καλά το καλοκαίρι, σχολιάζει η Consensus Economics. Έπειτα ήρθε το δεύτερο κύμα της πανδημίας ξεκινώντας ένα νέο κύκλο ανησυχίας.
Σύμφωνα με την Eurostat, η απασχόληση στο μπλοκ αυξήθηκε σχεδόν 1% κατά το τρίτο τρίμηνο του έτους, υποδεικνύοντας πως πολλοί από εκείνους που απομακρύνθηκαν από την εργασία τους επέστρεψαν στην παλιά τους εργασία ή βρήκαν άλλη. Την ίδια ώρα, στην Ευρωζώνη αναμένεται φέτος ποσοστό ανεργίας περίπου 8.1%, κάτω από τις προβλέψεις του Μαΐου που έβλεπαν ανεργία 9.7%, σύμφωνα με την Consensus Economics. Αυτό σημαίνει ότι τελικά το 2020 μπορεί να φύγει με ποσοστό ανεργίας λίγο μεγαλύτερο από το 7.5% που καταγράφηκε το 2019.
Αυτή η καλή εικόνα όμως δεν αναδεικνύει ένα άλλο γεγονός. Κατά το πρώτο μισό του έτους στην Ευρωζώνη συρρικνώθηκαν κατά 7% οι θέσεις χαμηλής ειδίκευσης την ώρα που οι θέσεις υψηλής ειδίκευσης σημείωναν αύξηση 3%, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Έπειτα από τις θετικές εξελίξεις στο μέτωπο του εμβολίου, στόχος των κυβερνήσεων τίθεται να συνεχίζουν να στηρίζουν την αγορά εργασίας μέχρι να ανακάμψει η οικονομία από την κρίση που προκάλεσε η πανδημία.
Καθώς όμως δημιουργείται μια αναντιστοιχία μεταξύ των θέσεων εργασίας που γεννά και των θέσεων εργασίας που εξαφανίζει ο νέος κορωνοϊός, οι άνθρωποι που έχασαν τη δουλειά τους πρέπει να εκπαιδευτούν εξ αρχής, για να καταφέρουν να ανταπεξέλθουν στους νέους ρόλους που αναδύονται.
«Πολλές θέσεις εργασίες μπορεί να δημιουργηθούν στην εποχή μετά την πανδημία. Αυτές, ωστόσο, ενδέχεται να μην είναι προσβάσιμες από όλους», είχε δηλώσει την προηγούμενη εβδομάδα η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ.
Αυτή η εξέλιξη δυσχεραίνει την ευρωπαϊκή αγορά εργασίας που βιώνει ήδη δομικές αλλαγές. Η αυτοματοποίηση, για παράδειγμα, σε πολλές βιομηχανίας αναμένεται να εξαφανίσει 85 εκατ. θέσεις εργασίας μέχρι το 2025. Από την άλλη όμως θα δημιουργήσει όμως 97 εκατ. νέες, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ.
Η πρόκληση επομένως για τις κυβερνήσεις έγκειται στο να καταφέρει να βοηθήσει τους εργαζόμενους που χάνουν την εργασία τους να αποκτήσουν νέες επαγγελματικές δεξιότητες που θα τους δώσουν το διαβατήριο για να εισχωρήσουν σε κλάδους όπου υπάρχει διαθεσιμότητα θέσεων εργασίας.
Οι οικονομολόγοι ασκούν πίεση στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ακριβώς για αυτό, να εστιάσουν δηλαδή περισσότερο στην εκπαίδευση και ανακατανομή των εργαζομένων από τομείς που πλήττονται αντί να εστιάζουν κυρίως στην στήριξη σταματήσουν των υπαρχουσών θέσεων εργασίας.