Μπορεί η απόφαση της Federal Reserve την Τετάρτη να ήταν εν πολλοίς προεξοφλημένη από τις αγορές, ωστόσο το γεγονός ότι οι αμερικανοί τραπεζίτες σηματοδότησαν δύο ακόμα αυξήσεις επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης έως το τέλος του έτους, προκάλεσε αναστάτωση στη Wall Street η οποία με την δημοσίευση της ανακοίνωσης είδε τον Dow Jones να βουτά κατά 300 μονάδες.
Επίσης, φαίνεται ότι μετατίθεται για το 2024, η απόφαση για μείωση των επιτοκίων, κι όχι το φθινόπωρο όπως εκτιμούσαν αρχικά οι αγορές.
Η Fed ανέφερε ότι οι πληθωριστικές πιέσεις παραμένουν ισχυρές, η αγορά εργασίας ανθεκτική και η οικονομική δραστηριότητα συνέχισε να επεκτείνεται με μέτριο ρυθμό.
Η απόφαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ μπορεί να περιπλέξει τα πράγματα στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Τη σκυτάλη παίρνει σήμερα, η ΕΚΤ, η οποία αναμένεται να αυξήσει για μία ακόμα φορά το κόστος δανεισμού στην ευρωζώνη κατά 25 μονάδες βάσης και να πραγματοποιήσει άλλη μια αντίστοιχη αύξηση τον επόμενο μήνα.
Μία απόφαση, η οποία έχει ουσιαστικά προαναγγελθεί τόσο από την ίδια την πρόεδρο της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ όσο κι από άλλους κεντρικούς τραπεζίτες. Η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ έχει δώσει σήμα ότι ο κύκλος των αυξήσεων των επιτοκίων δεν έχει κλείσει καθώς παρατηρούνται σημάδια ότι ο πληθωρισμός παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα.
Με μια νέα αύξηση κατά 25 μονάδες βάσης στις 15 Ιουνίου θα ανεβάσει το βασικό επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων της ΕΚΤ στο 3,50%. Η ΕΚΤ επιβράδυνε τον ρυθμό της ανόδου των επιτοκίων της στις 25 μονάδες βάσης στη συνεδρίασή της τον Μάιο μετά από συνεχείς αυξήσεις 75 και 50 μονάδων βάσης.
Το ενδιαφέρον στη συνεδρίαση της ερχόμενης Πέμπτης θα είναι αν η Λαγκάρντ δώσει κάποια ένδειξη για το πότε θα σταματήσει ο ανοδικός κύκλος επιτοκίων της ΕΚΤ. Μία σχετικά μεγάλη πλειοψηφία των οικονομολόγων που ρωτήθηκαν από το Reuters την περασμένη εβδομάδα επέμειναν ότι τον Ιούλιο θα προχωρήσει σε μία ακόμη αύξηση 25 μ.β. που θα είναι και η τελευταία, με το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων να παραμένει στο 3,75% έως το τέλος του έτους.
Το βασικό επιχείρημα για τη συνέχιση ανόδου των επιτοκίων είναι ότι παρά το γεγονός ότι ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη τον Μάιο, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, υποχώρησε στο 6,1% από 7% τον Απρίλιο, απέχει πολύ από τον στόχο του 2% της ΕΚΤ. Παράλληλα, ο δομικός πληθωρισμός , εξαιρουμένων των τιμών της ενέργειας, των τροφίμων, του αλκοόλ και του καπνού, παραμένει υψηλός παρά τη μικρή επιβράδυνση που κατέγραψε τον Μάιο στο 5,3% από 5,6% τον Απρίλιο.
Αξίζει να σημειωθεί πως όσοι έχουν ενήμερα στεγαστικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου στην Ελλάδα, δεν αναμένεται να «δουν» νέες αυξήσεις στη μηνιαία τους δόση, καθώς οι ελληνικές τράπεζες, συστημικές και μη, όπως και οι εταιρίες διαχείρισης δανείων, έχουν προχωρήσει σε «πάγωμα» των επιτοκίων για ένα χρόνο στα επίπεδα που ήταν κατά την 31η Μαρτίου. Επομένως οι συγκεκριμένοι δανειολήπτες δεν επηρεάζονται από τις αυξήσεις των επιτοκίων που ανακοινώνει η ΕΚΤ.
Δεν ισχύει όμως το ίδιο για τα επιχειρηματικά ή καταναλωτικά δάνεια που συνδέονται με τα ευρωπαϊκά επιτόκια. Οι συγκεκριμένοι δανειολήπτες θα δουν τις δόσεις τους να αυξάνονται για ακόμα μία φορά από τον Ιούλιο του 2022.
Το Reuters συνοψίζει σε πέντε ερωτήματα τον προβληματισμό των αγορών για το τι μέλλει γενέσθαι μα τη νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και τα απαντά:
Ναι, η ΕΚΤ φαίνεται σχεδόν βέβαιο ότι θα επιμείνει σε μια μικρότερη αύξηση παύοντας τις επιθετικές κινήσεις τον Μάιο. Η εστίαση βρίσκεται στα μηνύματα που στέλνει η Κριστίν Λαγκάρντ σχετικά με τις προοπτικές πολιτικής της τράπεζας.
Αναμένεται να ενισχύσει το μήνυμα ότι τα επιτόκια θα πρέπει να ανέβουν σε επίπεδα επαρκή για να συγκρατήσουν τον πληθωρισμό, αλλά πρέπει επίσης να είναι προσεκτική για να κρατήσει ανοιχτές τις επιλογές της ΕΚΤ χωρίς υπερβολές.
Ο Μάικ Κέλι, επικεφαλής του multi-asset της PineBridge Investments επισημαίνει ότι είναι βασικό για τις αγορές, η ΕΚΤ να μην ακολουθήσει την τακτική του διαλείμματος από τις αυξήσεις επιτοκίων.
Οι αγορές υποδέχθηκαν με ενθουσιασμό την υποχώρηση του πληθωρισμού στην ευρωζώνη παραπάνω από το αναμενόμενο τον Μάιο. Το σημαντικότερο είναι ότι η ΕΚΤ θα ικανοποιηθεί από μια επιβράδυνση του δομικού πληθωρισμού, χωρίς τις ασταθείς τιμές της ενέργειας, των τροφίμων, του αλκοόλ και του καπνού.
Ωστόσο, το 5,3% είναι απλώς ένα υψηλό ρεκόρ. Η αύξηση των μισθών είναι διπλάσια σε σχέση με τον στόχο της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό.
«Η ΕΚΤ επανέλαβε ότι εξετάζει τον δομικό πληθωρισμό και αν αυτός αρχίζει να παρουσιάζει πτωτική τάση. Από αυτή την άποψη, τα τελευταία στοιχεία ήταν πολύ ενθαρρυντικά», δήλωσε στο Reuters ο αναλυτής στρατηγικής της HSBC, Chris Attfield.
«Η ΕΚΤ θα αντιδράσει σε αυτούς τους αριθμούς λέγοντας ότι η νομισματική πολιτική λειτουργεί, τα μηνύματά τους λειτουργούν και πρέπει να παραμείνουν [σταθεροί] στην πορεία».
Οι αγορές το ελπίζουν, και περιμένουν άλλη μια αύξηση των 25 μονάδων βάσης μέχρι τον Σεπτέμβριο. Αυτό πιθανότατα θα γίνει τον Ιούλιο, δεδομένου ότι αρκετοί φορείς χάραξης πολιτικής έχουν πρακτικά δεσμευτεί προκαταβολικά για αυτό.
Ο πληθωρισμός, αν και εξακολουθεί να είναι υψηλός, επιβραδύνεται. Η ζήτηση για δάνεια μειώνεται και οι όροι δανεισμού γίνονται αυστηρότεροι με ιστορικά αυξημένους ρυθμούς.
Ο Flavio Carpenzano, διευθυντής επενδύσεων στην Capital Group, δήλωσε ότι μια αποδυνάμωση της οικονομίας στην Ευρώπη θα περιόριζε το περιθώριο για περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων.
Ωστόσο, γεράκια της ΕΚΤ, όπως ο Γερμανός Joachim Nagel επιμένουν σε περαιτέρω αυξήσεις και μετά το καλοκαίρι. Μένει να φανεί ποιες φωνές θα επικρατήσουν.
Η Γερμανία άνοιξε τον χορό της ύφεσης για την ευρωζώνη το πρώτο τρίμηνο, με πολλούς να έχουν σπεύσει να προβλέψουν ότι την είχε αποφύγει και ότι οι προοπτικές για μια υφεσιακή προοπτική εξασθενούσαν, που πολλοί περίμεναν ότι είχε αποφύγει και οι προοπτικές εξασθενούν, επομένως οι προβλέψεις για την ανάπτυξη ενδέχεται να αναθεωρηθούν προς τα κάτω.
Ένα βασικό ερώτημα είναι εάν η ΕΚΤ μειώνει την πρόβλεψή της για τον πληθωρισμό 2,1% για το 2025, στο 2%.
Υπό κανονικές συνθήκες, πριν ο πληθωρισμός μπει στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, μια τέτοια αναθεώρηση θα επέτρεπε στην ΕΚΤ να σταματήσει την άνοδο των επιτοκίων.
«Εάν πράγματι αναθεωρήσει στο 2%, νομίζω ότι οι αγορές θα το θεωρήσουν ως σημάδι ότι η ΕΚΤ τελικά θα σταματήσει τις αυξήσεις επιτοκίων [την Πέμπτη]», δήλωσε ο επικεφαλής αναλυτής της Danske Bank, Piet Christiansen.
Οι αγορές αναμένουν ότι η Fed θα κάνει ένα διάλειμμα τον Ιούνιο, διατηρώντας αμετάβλητα τα επιτόκια τον Ιούνιο, για να προχωρήσει σε τελική αύξηση των επιτοκίων τον Ιούλιο.
Ένα ράλι του ευρώ που μειώνει τη δραστηριότητα θα ήταν ακόμη ευπρόσδεκτο από την ΕΚΤ δεδομένου του υψηλού πληθωρισμού, δήλωσε ο Ducrozet του Pictet.
Ένα άλλο ζήτημα που απασχολεί τις αγορές είναι πότε θα ξεκινήσουν τις μειώσεις επιτοκίων, τις οποίες αναμένουν από το επόμενο έτος και επισημαίνουν ότι εάν η Fed μειώσει τα επιτόκια λόγω ύφεσης, μπορεί να χρειαστεί να επενεξετάσει τη στάση της.