Η κληρονομιά του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου είναι ένα διχαστικό ζήτημα στις πολωνο-ρωσικές σχέσεις και ο πόλεμος στην Ουκρανία ώθησε την Βαρσοβία να επιταχύνει την κατεδάφιση μνημείων πεσόντων σοβιετικών στρατιωτών σε ολόκληρη τη χώρα.

Η Ρωσία υποστηρίζει ότι απελευθέρωσε την Πολωνία όταν οι δυνάμεις της εκδίωξαν τους Γερμανούς Ναζί στο τέλος του πολέμου. Οι περισσότεροι Πολωνοί πιστεύουν ότι η Σοβιετική Ένωση αντικατέστησε τη ναζιστική κατοχή με μια άλλη μορφή καταστολής.

«Αυτό το μνημείο είναι ένα μνημείο ψεύδους», είπε ο Καρόλ Ναβρότσκι, επικεφαλής του Πολωνικού Ινστιτούτου Εθνικής Μνήμης (IPN), καθώς στεκόταν μπροστά σε ένα άγαλμα στο Γκουτσίτσα στη νότια Πολωνία λίγο πριν την αποκαθήλωσή του.

«Οι Σοβιετικοί δεν έφεραν την ελευθερία το 1945, έφεραν μια νέα υποδούλωση».

Μνημεία στην Μπετσένα και στο Στάσουφ στη νότια Πολωνία και στο Μπομπόλιτσε στα βόρεια κατεδαφίστηκαν επίσης.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ καταδίκασε την κατεδάφιση των μνημείων.

«Αυτό είναι ένα ψέμα, ένα τερατώδες ψέμα, γιατί τόσοι πολλοί πολίτες της Σοβιετικής Ένωσης πέθαναν για την απελευθέρωση της Πολωνίας», είπε σε δημοσιογράφους όταν ρωτήθηκε για τις δηλώσεις Ναβρότσκι.

«(Αυτό είναι) άλλη μια προσπάθεια να ξεγελάσουν τη νεότερη γενιά των Πολωνών, ταϊζόντας τους με ψέματα και προκαλώντας μίσος για τους Ρώσους».

Σύμφωνα με το IPN, περίπου 500 μνημεία τοποθετήθηκαν σε δημόσιους χώρους ως ένδειξη ευγνωμοσύνης σε όλη την Πολωνία κατά την κομμουνιστική εποχή. Πολλά από αυτά τα μνημεία που τιμούσαν στρατιώτες που είχαν πολεμήσει τα ναζιστικά γερμανικά στρατεύματα έκτοτε κατεδαφίστηκαν ή μεταφέρθηκαν σε μουσεία. Στρατιωτικά νεκροταφεία για τους πεσόντες του Κόκκινου Στρατού, από την άλλη, συντηρούνται από το κράτος.