Είναι ασφαλή τα κορυφαία μνημεία της χώρας μας; Πόσο προστατευμένος είναι ο Ιερός Βράχος της Ακρόπολης από μια ενδεχόμενη μελλοντική απειλή και πόσα είναι τα τα τρωτά του σημεία; Οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα, δυστυχώς, δεν είναι θετικές γεγονός που δημιουργεί την επιτακτική ανάγκη κινητοποίησης της Πολιτείας. Τα μεγάλα κενά που υπάρχουν στον σημαντικότατο τομέα της προστασίας των αρχαιολογικών χώρων, αρχής γενομένης από το κορυφαίο μνημείο της Ακρόπολης, δεδομένων και των νέων κινδύνων που ελλοχεύουν στις μέρες μας, έρχεται να καλύψει η νέα εμπεριστατωμένη μελέτη η οποία διενεργήθηκε από το Κέντρο Μελετών Ασφαλείας και παραδόθηκε σήμερα, επισήμως, από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη στο αρμόδιο υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Πρόκειται για μια μελέτη – μαμούθ η οποία αναπτύσσεται σε 600 συνολικά σελίδες και αφορά όχι μόνον στο Ιερό Βράχο και στα μνημεία αλλά στο σύνολο της περιοχής και των αρχαιολογικών χώρων που τον περιβάλλουν, από το Ηρώδειο και τον πολυσύχναστο πεζόδρομο της Διονυσίου Αεροπαγείτου μέχρι τον Άρειο Πάγο, τον λόφο των Μουσών, τον λόφο των Νυμφών, την Πνύκα, την Αρχαία Αγορά, τη Ρωμαϊκή Αγορά και η Βιβλιοθήκη του Αδριανού. Πρόκειται, δηλαδή, για ένα απόρρητο σχέδιο έκτακτης ανάγκης που καλύπτει όλο το ιστορικό κέντρο της Αθήνας από κάθε ενδεχόμενη απειλή. Αρκεί μόνο να αναφέρουμε πως ο τρισδιάστατος γεωγραφικός χάρτης της μελέτης καλύπτει μια πολύ μεγάλη περιοχή από το Κουκάκι μέχρι την Πατησίων!
Οι αρμόδιοι κρίνουν, δικαίως, πως οι απειλές για τα κορυφαία μνημεία της Ελλάδας, όπως εξάλλου και των υπόλοιπων χωρών του κόσμου, έχουν πλέον πολλαπλασιαστεί σε σχέση με το παρελθόν γι’ αυτό και δεν αρκούν τα βασικά μέτρα ασφαλείας που τηρούνται μέχρι σήμερα. Πέρα από τις φυσικές καταστροφές, οι οποίες αποτελούν έναν διαχρονικό αστάθμητο παράγοντα που, υπό συγκεκριμένες συνθήκες, μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο, τα μνημεία και τους αρχαιολογικούς χώρους, δεν θα μπορούσε να μην συνυπολογιστεί η δραματική αύξηση των τρομοκρατικών επιθέσεων σε παγκόσμια επίπεδο. Η πρόληψη, λοιπόν, για την αντιμετώπιση των παραπάνω αλλά και πολλών ακόμη ενδεχόμενων κινδύνων θεωρείται πλέον επιτακτική ανάγκη. Μια ανάγκη που θα καλυφθεί μέσα από το νέο αυτό απόρρητο στρατηγικό σχέδιο.
Στην μελέτη, η οποία χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Ωνάση, καταγράφονται αναλυτικά τα τρωτά σημεία του κάθε χώρου ξεχωριστά και οι όροι επικινδυνότητας ενώ διατυπώνονται συγκεκριμένες προτάσεις οι οποίες πρέπει άμεσα να υλοποιηθούν προκειμένου να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική προστασία και διαφύλαξη των ανεκτίμητης αξίας μνημείων τα οποία, δυστυχώς, αυτή τη στιγμή, παραμένουν εκτεθειμένα.
«Όταν έχει κανείς την ευθύνη της προστασίας και της διαχείρισης του μείζονος, του εμβληματικού μνημείου του δυτικού κόσμου, έχει ένα τεράστιο βάρος» υπογράμμισε η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη και πρόσθεσε με νόημα: «Εάν στην Ακρόπολη δεν παρέχεται η μέγιστη δυνατή ασφάλεια, αντιλαμβάνεται κανείς ότι οποιοδήποτε αρνητικό γεγονός έχει επίπτωση στην εικόνα της χώρας. Εδώ η ευθύνη μας είναι πολύ μεγαλύτερη. Μια ενδεχόμενη ζημιά σε όλες τις αρχαιότητες, ιδιαίτερα στην Ακρόπολη, είναι μη αναστρέψιμη. Άρα, οφείλομε να την περιορίσομε στο ανθρωπίνως δυνατόν. Μια ενδεχόμενη ζημιά στην Ακρόπολη –έστω και μικρή- είναι δυσφήμιση για τη χώρα, έχει οι μείζονες οικονομικές συνέπειες για την Αθήνα αλλά και για την Ελλάδα, καθώς θα δημιουργούσε μία γενικευμένη ανησυχία και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό».
Από την πλευρά του ο υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη κ. Λευτέρης Οικονόμου εξέφρασε την ικανοποίησή του που η υψίστης σημασίας αυτή μελέτη ανατέθηκε σε έναν δημόσιο φορέα και έκανε λόγο για μια μεγάλη πρόκληση. «Στόχος είναι να μπορέσουμε να καταρτίσουμε ένα σχέδιο ασφαλείας, το οποίο να μπορεί να ανταποκρίνεται στις παρούσες και μελλοντικές και δυνατόν προβλεπόμενες απειλές. Διότι, η εποχή η οποία διανύουμε είναι εποχή πρωτόγνωρων απειλών. Αυτό που ίσχυε στο παρελθόν, ότι τα μνημεία είναι ουσιαστικά ασφαλή, λόγω του συμβολισμού και της σημασίας την οποία έχουν και είναι σεβαστά απ’ όλους, δυστυχώς στις ημέρες μας δεν ισχύει. Κατά συνέπεια, υπάρχουν νέου είδους απειλές για τα αρχαιολογικά μνημεία και τα μουσεία και αυτό επιβάλλει πλέον να υπάρξει ένας συνολικότερος σχεδιασμός που να μπορεί να ανταποκρίνεται σε αυτές τις σύγχρονες και πρωτόγνωρες απειλές» δήλωσε ο ίδιος με έμφαση. Πρόσθεσε δε πως η μελέτη αυτή αποτελεί το πρώτο βήμα ενός ευρύτερου στρατηγικού σχεδίου του συνόλου των εγχώριων μουσείων και αρχαιολογικών χώρων.
