Ο σμηναγός Χρήστος Μουλάς είχε καταγωγή από τα Χανιά και συγκεκριμένα από το Γαβαλοχώρι του Δήμου Αποκορώνου όπου και οι γονείς του διατηρούν επιχείρηση. Σε έξι μήνες θα γίνονταν και πατέρας, μιας και η σύζυγός του βρίσκεται στον τρίτο μήνα της εγκυμοσύνης της. Μάλιστα χθες το απόγευμα στα Χανιά πραγματοποιήθηκε και η Παραδοσιακή Στράτα χωρίς χορό, μουσική και τραγούδια. Οι συμμετέχοντες, οι σύλλογοι «Αροδαμός»,

«Το Μετερίζι», «Το Αντάμωμα» και ο φοιτητικός οργανισμός «Best Chania» του Πολυτεχνείου Κρήτης αλλά και πλήθος πολιτών κατέληξαν στην πλατεία της Μητρόπολης και όλοι μαζί αναφώνησαν «Αθάνατοι» για τους δύο νέους που χάθηκαν. Ο ανθυποσμηναγός Περικλής Στεφανίδης είχε καταγωγή από το Κιλκίς και από μικρός είχε όνειρο να πετά με αεροσκάφη. Μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη όπου τελείωσε το Γυμνάσιο και το Λύκειο στην Ξηροκρήνη και εν συνεχεία πέρασε στη Σχολή Ικάρων. Μετά την αποφοίτηση του υπηρέτησε στα πυροσβεστικά αεροσκάφη.

Η αναγνώριση της θυσίας των δύο πιλότων από το σύνολο της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, αλλά και οι δηλώσεις συμπαράστασης προς τις οικογένειες των δύο πιλότων από σύσσωμη την πολιτική και πολιτειακή ηγεσία της χώρας, τους αρχηγούς των κομμάτων, όπως επίσης και τα πολλά θερμά συλλυπητήρια που δέχτηκε ο ΥΕΘΑ κ. Νίκος Δένδιας από ξένους ομολόγους του, μεταξύ άλλων και από τον Τούρκο Υπ.Αμ. Γιασάρ Γκιουλέρ, κατέδειξε το μέγεθος του θαυμασμού και της προσοχής που συγκεντρώνουν πάνω τους τα πληρώματα των ελληνικών πυροσβεστικών αεροσκαφών που εδώ και σχεδόν 15 μέρες δίνουν μία ακατάπαυστη, όσο και άνιση μάχη με τις φλόγες στα

δεκάδες πύρινα μέτωπα που βρίσκονται σε εξέλιξη σε όλη τη χώρα. Στο πλαίσιο αυτό και σε ένδειξη τιμής στους δύο πιλότους του μοιραίου Canadair, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας κήρυξε τριήμερο πένθος στις Ένοπλες Δυνάμεις (από την 25η έως την 27η Ιουλίου 2023), με τον κ. Δένδια να δηλώνει πως η απώλεια της ζωής των Αξιωματικών της Πολεμικής Αεροπορίας και χειριστών του πυροσβεστικού αεροσκάφους, «εν ώρα καθήκοντος και ενώ επιχειρούσαν να προστατεύσουν τις ζωές και τις περιουσίες των πολιτών, όπως και το περιβάλλον της πατρίδας μας, προκαλεί βαθύτατη θλίψη».

Η τελευταία πτήση

Ήταν λίγο πριν τις 12 χθες το μεσημέρι όταν το μοιραίο Canadair CL-215, έχοντας στο πιλοτήριό του τον 27χρονο Περικλή Στεφανίδη και τον 34χρονο Χρήστος Μουλά, χειριστές της 355 Μοίρας Τακτικών Μεταφορών της 112 Πτέρυγας Μάχης με έδρα την Ελευσίνα, απογειώνονταν από το αεροδρόμιο της Αγχιάλου με προορισμό την Κάρυστο. Το συγκεκριμένο αεροσκάφος, συνοδεία ενός ακόμη Canadair, μιας και όπως όλα τα αεροσκάφη έτσι και αυτά πετούν πάντα σε ζεύγη για λόγους ασφαλείας, προσέγγισαν την πυρκαγιά στον Πλατανιστό Ευβοία, έχοντας γεμάτες τις δεξαμενές τους με περίπου 5,5 τόνους νερό.

Όπως προβλέπεται, τα αεροσκάφη πέταξαν αρχικά πάνω από την περιοχή ενδιαφέροντος ώστε να αξιολογήσουν τις συνθήκες και να εντοπίσουν τον τόπο ρίψης και εν συνεχεία επέστρεψαν προκειμένου να αδειάσουν το φορτίο τους. Το ρολόι έδειχνε 14:52 όταν το ένα από τα δύο αεροσκάφη βούτηξε προκειμένου να αφήσει το φορτίο του στη μικρή χαράδρα με στόχο να περιορίσει την εστία φωτιάς που μέχρι εκείνη την ώρα κατέκαιγε δασική έκταση στον Πλατανιστό. Η συνέχεια είναι ήδη γνωστή. Το πυροσβεστικό αεροσκάφος συντρίβεται συμπαρασύροντας στο θάνατο τον Περικλή Στεφανίδη και τον Χρήστο Μουλά, έμπειρους πιλότους της Πολεμικής Αεροπορίας.

Από το βίντεο που ήδη από την πρώτη στιγμή χθες έπαιξε σε όλα τα ΜΜΕ, φαίνεται το αεροπλάνο να κάνει άφεση νερού, να παίρνει δεξιά στροφή, να χάνει ύψος και εν συνεχεία να συντρίβεται, μέσα σε ένα σύννεφο καπνού. Λίγο πριν από τη δεξιά στροφή, φαίνεται να χτυπά σε ένα κλαδί και να χάνει τον πλωτήρα από το δεξί φτερό. «Μετά την ρίψη του νερού στην φωτιά, παρατηρείται η ρίψη δεξιού πλωτήρα, αυτό γίνεται λόγω της πρόσκρουσης του ακροπτερυγιου με δέντρο.

Προφανώς λόγω τής πρόσκρουσης χάνεται το οριακό στρώμα, κοινώς η άνωση από την πτέρυγα και το αεροσκάφος παίρνει δεξιά στροφή με πλήρη ισχύ στους κινητήρες από τον πιλότο για να φύγει από την απώλεια στήριξης. Το Canadair εμφανίζεται εν συνεχεία έτσι να κατευθύνεται προς την χαράδρα.

Εκεί το θερμικό φορτίο της καιόμενης περιοχής επηρεάζει τους παλιούς εμβολοφόρους κινητήρες και γίνεται πλέον το μοιραίο. Αν το πυροσβεστικό αεροσκάφος χτυπούσε το δέντρο και μπροστά του είχε αντί βουνό 300-400 μετρα άνοιγμα, χαμηλώνοντας λίγο, αεροπορικά βάζοντας nose down και δεξιά το κάθετο σταθερό(rudder ) οι πιλότοι θα μπορούσαν υπό προϋποθέσεις να σωθούν.

Και λέμε υπό προϋποθέσεις διότι ακόμη και σε μία τέτοια περίπτωση το γεγονός ότι ο κινητήρας των CL-215 είναι εμβολοφόρος και όχι turboprop, όπως των CL-415, δυσκολεύει την κατάσταση», σημειώνει μιλώντας στο Π. Θ. ο πρώην πρόεδρος Πτυχιούχων Μηχανικών Αεροσκαφών και νυν πραγματογνώμονας αεροπορικών ατυχημάτων, κ. Στάθης Πέκιας, συμπληρώνοντας, παράλληλα, πως πάντα και σε κάθε περίπτωση τα θερμικά στοιχεία από τίς φωτιές επηρεάζουν την ισχύ των κινητήρων των αεροσκαφών «ιδιαίτερα δε όταν υπάρχουν ακόμα εμβολοφόροι κινητήρες όπως του CL- 215 στους οποίους όσες αναβαθμίσεις και αν γίνουν από την κατασκευάστρια εταιρεία πάντα θα υπολείπονται των νέων turboprop κινητήρων που χρησιμοποιούν τα CL-415».

Η χώρα μας απέκτησε τα πρώτα Canadair CL-215 το 1975. Η παραλαβή μάλιστα του αεροσκάφους που κατέπεσε χθες στην Εύβοια είχε γίνει τον Δεκέμβριο του συγκεκριμένου έτους και θεωρούνταν ένα από τα πιο σύγχρονα της εποχής του. Τα CL-215 έχουν δύο κλασσικούς κινητήρες της Pratt& Whitney με ισχύ 2.100 λιμπρες ώση, η οποίοι, αν και θεωρούνται αξιόλογοι για την ηλικία τους, εντούτοις έχουν πλέον ξεπεραστεί από την τεχνολογία. Ενδεικτικά να σημειώσουμε πως η πρώτη σχεδίαση του εν λόγο πυροσβεστικού έγινε τη δεκαετία του 1940, ενώ το οριστικό σχέδιο, που έφερε το όνομα CL-215, εγκρίθηκε τον Φεβρουάριο του 1966, με την πρώτη παράδοση να γίνεται στη Γαλλική Υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας τον Ιούνιο του 1969. Η παραγωγή του CL-215 τερματίστηκε από την κατασκευάστρια εταιρεία Βombardier το 1990.

Προσπάθειες εγσυγχρονισμου

Να επισημάνουμε μάλιστα πως το Νοέμβριο του 2021 η χώρα μας αναζητούσε κυλίνδρους για τους κινητήρες τους από τη διεθνή αεροπορική αγορά, μιας και το κλείσιμο του εργοστασίου είχε δυσκολέψει σημαντικά την εξεύρεση ανταλλακτικών και περεταίρω υποστήριξής τους. Η Ελλάδα είχε αποκτήσει συνολικά 20 μονάδες του συγκεκριμένου τύπου πυροσβεστικού αεροσκάφους, εκ των οποίων έπειτα και από τη χθεσινή συντριβή, έχουν απομείνει ακριβώς τα μισά, δηλαδή 10.

Τον Φεβρουάριο του 2006 η Bombardier ανακοίνωσε πως θα προσφέρει ξανά πακέτα αναβάθμισης για τους χρήστες του CL-215 για κινητήρες και σκάφος, αλλά το θέμα δεν προχώρησε καθώς η εταιρεία αφιερώθηκε στην ανάπτυξη και προώθηση του CL-415 . Να επισημάνουμε πως πλέον η συγκεκριμένη εταιρεία λανσάρει ένα νέας γενιάς πυροσβεστικό αεροσκάφος το CL- 515 το οποίο έχει τη δυνατότητα να πραγματοποιεί και νυχτερινές πτήσεις.

Να προσθέσουμε πως η Ελλάδα διαθέτει ακόμη 10 Canadair τύπου CL-415 από τα οποία πλέον έχουν απομείνει 7 καθώς 3 έχουν συντριβεί κατά την κατάσβεση πυρκαγιών περασμένων ετών. Τα Canadair CL-415, μεταφέρουν περί τους 6,2 τόνους νερού, έχοντας τη δυνατότητα να συμπληρώσουν το φορτίο τους με την μεταφορά επίσης 680 κιλών επιβραδυντικού υγρού. Η παραγωγή του CL-415 από την Bombardier σταμάτησε το 2015. Το 2016 η Viking Air απέκτησε τα δικαιώματα των CL-215 και CL-415 και το 2018 άρχισε να δουλεύει πάνω στον διάδοχο τους, το CL-515, για την προμήθεια του οποίου ενδιαφέρον έχει εκφράσει και η χώρα μας.

Έμειναν τα μισά

Το CL-215 έχει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσει υδροληψίες από λίμνες, ποτάμια ή την ανοιχτή θάλασσα. Ο απαιτούμενος χρόνος μέχρι να γεμίσει τις δεξαμενές του με 5,455 λίτρα νερού είναι μόλις δέκα δευτερόλεπτα, το οποίο μπορεί να εμπλουτίσει με επιβραδυντικό αφρό και να ρίξει στη φωτιά επαναλαμβάνοντας τη διαδικασία χωρίς να χρειάζεται να επιστρέψει στη βάση του για να εφοδιαστεί με νερό. Εφόσον υπάρχει δυνατότητα υδροληψίας σε κοντινή απόσταση από το μέτωπο της φωτιάς, το CL-215 μπορεί να παραδώσει από 75 έως 125 φορτία νερού σε μία μέρα, ενισχύοντας τις προσπάθειες της πυρόσβεσης. protothema.gr