Οι επιστήμονες του ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Θάνος Δημόπουλος και Μιχάλης Λιόντος μας ενημερώνουν για τους παράγοντες που μπορούν να αποτρέψουν ή να μειώσουν τα νέα περιστατικά

Κάθε χρόνο ανακοινώνονται τα ετήσια στατιστικά της επίπτωσης και θνητότητας του καρκίνου στις Ηνωμένες Πολιτείες παρέχοντας μια ακριβή εικόνα της εξέλιξης της επιδημιολογίας του νοσήματος στη χώρα αυτή. Τα δεδομένα αυτά είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για την κατανόηση της αποτελεσματικότητας των προληπτικών και θεραπευτικών παρεμβάσεων που έχουν γίνει ως τώρα για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος δημόσιας υγείας αλλά και τη χάραξη πολιτικών για την περαιτέρω βελτίωση της επιβίωσης των ασθενών με καρκίνο.

Όπως όμως τονίζουν οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής), Μιχάλης Λιόντος (Επίκουρος Καθηγητής Ογκολογίας), και Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής) γνωρίζουμε ότι σημαντικό ποσοστό των περιπτώσεων καρκίνου οφείλεται σε παράγοντες κινδύνου που είναι τροποποιήσιμοι. Επομένως, αυτά τα περιστατικά καρκίνου και οι αντίστοιχοι θάνατοι που προκύπτουν θα μπορούσαν δυνητικά να αποφευχθούν. Τέτοιοι παράγοντες είναι ως γνωστόν το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η έλλειψη σωματικής άσκησης, διατροφικοί και λοιμώδεις παράγοντες και ειδικά για δερματικές κακοήθειες η έκθεση στην υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία.

Η περιοδική καταγραφή του ποσοστού των περιστατικών καρκίνου που σχετίζονται με τέτοιους παράγοντες μπορεί να βοηθήσει στην κατανόηση της αποτελεσματικότητας συγκεκριμένων παρεμβάσεων που έχουν ήδη εφαρμοσθεί (π.χ. καμπάνιες για τη διακοπή καπνίσματος) αλλά και στην ανάγκη εφαρμογής νέων πολιτικών δημόσιας υγείας.
Ήδη το 2018 είχε δημοσιευθεί μελέτη που υπολόγιζε ότι το 42% των περιπτώσεων καρκίνου στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2014 αλλά και το 45% των θανάτων από καρκίνο σχετίζονταν με τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου.

Προσφάτως, δημοσιεύθηκαν τα ανανεωμένα δεδομένα που έλαβαν υπόψιν τους τα επιδημιολογικά δεδομένα που ίσχυαν 5 χρόνια μετά την πρώτη δημοσίευση (2019) για 30 τύπους καρκίνου και για ενήλικες άνω των 30 ετών. Στη νέα δημοσίευση χρησιμοποιήθηκαν τα επιδημιολογικά δεδομένα για τον σχετικό κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου που προκαλούν οι κυριότεροι τροποποιήσιμοι παράγοντες με βάση την έκθεση του πληθυσμού σε αυτούς όπως έχει αποτυπωθεί σε μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες στις Ηνωμένες Πολιτείες. Επομένως, η μελέτη αυτή λαμβάνει υπόψιν τις αλλαγές που έχουν συμβεί την τελευταία δεκαετία όπως είναι η μείωση του ποσοστού των καπνιστών.