Είναι διαδεδομένη και στη χώρα μας η άποψη ότι όσοι αγαπούν τη μπίρα έχουν μια χαρακτηριστική –φουσκωμένη- κοιλιά, που τους διαφοροποιεί από εκείνους που δεν πίνουν αλκοόλ. Πόσο κοντά στην αλήθεια είναι η συγκεριμένη η θεωρία; Ισχύει ή όχι και γιατί; Πριν απαντήσουμε στο συγκεκριμένο ερώτημα καλό είναι να πάρουμε μια εικόνα για το πώς είναι κατανεμημένο το λίπος στο σώμα μας.
Το λίπος στην κοιλιακή μας χώρα διακρίνεται σε υποδόριο και σπλαχνικό. Το υποδόριο λίπος βρίσκεται κάτω από το δέρμα, ενώ το σπλαχνικό λίπος περιβάλλει τα σπλάχνα στην περιοχή της κοιλιάς. Το σπλαχνικό λίπος θεωρείται πολύ πιο επικίνδυνο από το υποδόριο. Είναι μάλιστα πιθανό ακόμη και ένα άτομο με φυσιολογικό βάρος, να έχει αυξημένο σπλαχνικό λίπος, ιδίως αν κάνει καθιστική ζωή. Η καθιστική εργασία και η μειωμένη σωματική δραστηριότητα, το κάπνισμα και το αλκοόλ αυξάνουν σημαντικά το σπλαχνικό λίπος. Το στρες αποτελεί επίσης έναν παράγοντα που μπορεί να συμβάλει στην αποθήκευση περισσότερου σπλαχνικού λίπους. Έρευνες δείχνουν ότι, τα άτομα με υπερβάλλον σπλαχνικό λίπος έχουν πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν στεφανιαία νόσο, εγκεφαλικό, σακχαρώδη διαβήτη και υπέρταση. Η μείωση του σπλαχνικού λίπους δεν είναι εύκολη υπόθεση, καθώς η απομάκρυνσή του από τους ιστούς είναι δυσκολότερη. Αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί το ήπαρ μεταβολίζει το σπλαχνικό λίπος, αφήνοντας στην κυκλοφορία την LDL (κακή) χοληστερόλη, που ευθύνεται για τη δημιουργία των αθηρωματικών πλακών στις αρτηρίες.
Δεν είναι η μπίρα που ευθύνεται για την αυξημένη περίμετρο της μέσης ενός άνδρα ή μιας γυναίκας, αλλά η πρόσληψη περισσότερων θερμίδων από εκείνες που έχει ανάγκη, ανεξάρτητα από το αν αυτές προέρχονται από την υπερκατανάλωση αλκοόλ ή αναψυκτικών. Το αλκοόλ αυξάνει περισσότερο την περίμετρο κοιλιάς, όταν καταναλωθεί σε ποσότητα πολύ μεγαλύτερη σε σχέση με το φαγητό. Κι αυτό γιατί το ήπαρ, διασπά πρώτα το αλκοόλ και όχι το λίπος, με αποτέλεσμα η περίσσεια των θερμίδων από το αλκοόλ να μετατρέπεται σε λίπος, πριν προλάβει να διασπαστεί. Η αποθήκευση γίνεται στη κοιλιακή περιοχή, αυξάνοντας το σπλαχνικό λίπος. Μάλιστα, η αποθήκευση αυτή δεν γίνεται στον ίδιο βαθμό σε άντρες και γυναίκες –στους άνδρες εμφανίζεται συχνότερα και σε μεγαλύτερο βαθμό. (Bobak et al. 2003, Eur J Clin Nutr; Freiberg et al. 2004, Diabetes Care) Εκτός από τη θερμιδική πρόσληψη, σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση κοιλιάς (παχυσαρκία τύπου μήλου) παίζει και η ηλικία, λόγω των μειωμένων καύσεων και της μείωσης της σωματικής δραστηριότητας με τη πάροδο των χρόνων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι μετεμμηνοπαυσικές γυναίκες, που εμφανίζουν περισσότερη εναπόθεση λίπους στην κοιλιακή περιοχή, λόγω των ορμονικών αλλαγών που συμβαίνουν στο σώμα τους. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει μια έρευνα, που έδειξε ότι οι γυναίκες που ακολουθούσαν ορμονοθεραπεία κατά την περίοδο της εμμηνόπαυσης, παρουσίασαν μικρότερη αύξηση πόντων στην κοιλιακή περιοχή, σε σχέση με όσες δεν ακολούθησαν θεραπεία.
Αυτό που δεν θα πρέπει να ξεχνάμε είναι πως, οι παραπάνω συμβουλές δεν αφορούν μόνο στην κατανάλωση μπίρας, αλλά οποιουδήποτε αλκοολούχου ποτού.
Άλλωστε, η μπίρα εκτός από το γεγονός ότι μας δροσίζει και μας ξεδιψά τους καλοκαιρινούς μήνες, έχει και πλούσια διατροφική αξία, που οφείλεται κυρίως στα συστατικά της, δηλαδή στο κριθάρι και στα δημητριακά που χρησιμοποιούνται κατά την παρασκευή της. Όπως και το ψωμί, έτσι και η μπίρα συνιστά μια πολύ καλή πηγή σημαντικών βιταμινών, όπως οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, που βοηθούν στην απελευθέρωση ενέργειας από τις τροφές.
του ΠΑΡΗ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, M.Sc.
Ο Πάρης Παπαχρήστος είναι Διαιτολόγος Διατροφολόγος, M.Sc., ιδρυτής του πρώτου portal διατροφής σε Ελλάδα και Κύπρο, όπου διατηρεί ένα πολυδιαιτολογικό γραφείο στο Παγκράτι, παρέχοντας διαιτολογικές υπηρεσίες. Είναι συγγραφέας του πρώτου βιβλίου της σειράς medNutrition wellness, με τίτλο «Μύθοι και Αλήθειες στη διατροφή μας».