Ο Πάολο Ραφόνε, στρατηγικός αναλυτής και διευθυντής του Ιδρύματος CIPI στις Βρυξέλλες, συζήτησε με το Sputnik την συνεχιζόμενη στρατιωτικοποίηση της Ευρώπης.

«Δεν υπάρχει κανένας στρατιωτικός ή στρατηγικός λόγος που να δικαιολογεί τον βαρύ επανεξοπλισμό όλων των ευρωπαϊκών μελών του ΝΑΤΟ», είπε ο Πάολο Ραφόνε, τονίζοντας ότι ούτε η Μόσχα ούτε το Πεκίνο απειλούν το στρατιωτικό μπλοκ και τα μέλη του: «Ενώ η Ρωσία διατηρεί εδάφη που συνορεύουν με το μπλοκ του ΝΑΤΟ (σ.σ. μετά την επιθετική επέκταση της Δυτικής Συμμαχίας), η Κίνα είναι πολύ μακριά στον πλανήτη και δεν μπορεί να θεωρηθεί ως στρατιωτική απειλή για τα ευρωπαϊκά κράτη. Επομένως, είναι ξεκάθαρο ότι ο επανεξοπλισμός των μελών του ΝΑΤΟ υπαγορεύεται από τα γεωστρατηγικά συμφέροντα των ηγεμονικών ΗΠΑ που στρατιωτικοποιούν την Ευρώπη».

Σχετικά πρόσφατα, το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI) αποκάλυψε ότι οι στρατιωτικές δαπάνες των κρατών της Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης έφτασαν τα 345 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022. Μερικές από τις μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφηκαν στην Φινλανδία (+36%), στην Λιθουανία (+27%), στην Σουηδία (+12%) και στην Πολωνία (+11%). Εν τω μεταξύ, οι συνδυασμένοι αμυντικοί προϋπολογισμοί της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου είναι πέντε φορές μεγαλύτεροι από εκείνους της Ρωσίας και υπερβαίνουν εκείνους της Κίνας.

Ο δυτικός Τύπος προσπαθεί να δικαιολογήσει την αύξηση των στρατιωτικών δαπανών επισημαίνοντας την ειδική στρατιωτική επιχείρηση της Ρωσίας για αποστρατιωτικοποίηση και αποναζισμό της Ουκρανίας. Ωστόσο, η στρατιωτικοποίηση της Ευρώπης ξεκίνησε πολύ πριν την έναρξη της ρωσικής στρατιωτικής επιχείρησης στην Ουκρανία.

Συγκεκριμένα, το 2012, η ​​κυβέρνηση Ομπάμα δημιούργησε το συγκρότημα αντιπυραυλικής άμυνας Aegis Ashore στην Ρουμανία, το οποίο τέθηκε σε λειτουργία το 2016. Επιπλέον, η κατασκευή παρόμοιας εγκατάστασης ξεκίνησε στο Redzikowo της Πολωνίας. Η Ρωσία έχει επανειλημμένα διαμηνύσει ότι η ανάπτυξη αντιβαλλιστικών αναχαιτιστών διαταράσσει την στρατηγική ισορροπία στην Ευρώπη, αλλά οι ΗΠΑ ισχυρίστηκαν ότι οι πυραυλικές εγκαταστάσεις στόχευαν κατά των υποτιθέμενων πυρηνικών όπλων του Ιράν.

Εν τω μεταξύ, από τον Φεβρουάριο του 2014, όταν οι υποστηριζόμενοι από τις ΗΠΑ πραξικοπηματίες κατέλαβαν παράνομα την εξουσία στο Κίεβο, έως το 2021, η Ουάσιγκτον είχε δαπανήσει 2,7 δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική βοήθεια και εκπαίδευση στην Ουκρανία.

Μετά την έναρξη της σύγκρουσης στην Ουκρανία , η συλλογική Δύση αύξησε δραματικά τις παραδόσεις όπλων στο καθεστώς του Κιέβου. Ως αποτέλεσμα, η Ουκρανία σημείωσε αύξηση 640% το 2022, η οποία είναι η υψηλότερη ετήσια αύξηση των στρατιωτικών δαπανών μιας χώρας που καταγράφηκε ποτέ από τα στοιχεία του SIPRI. Έτσι, από τον Φεβρουάριο του 2022, η Ουάσιγκτον έχει πληρώσει 35,7 δισεκατομμύρια δολάρια σε όπλα και εκπαίδευση στην Ουκρανία , σύμφωνα με το πρόσφατο δελτίο πληροφοριών του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ. Οι εταίροι της Ουάσιγκτον σε όλο τον κόσμο έχουν παράσχει ή έχουν δεσμεύσει πάνω από 13 δισεκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια για την ασφάλεια, σύμφωνα με την έκθεση.

«Η υποκίνηση των ευρωπαϊκών κρατών να υποστηρίξουν στρατιωτικά την Ουκρανία και με στρατιωτικά εφόδια σημαίνει ότι τα ευρωπαϊκά στρατιωτικά εξαφανίζονται. Είναι πολύ δύσκολο να βρει κανείς ένα υπόστεγο νομιμότητας σε όλη αυτή την διαδικασία. Η ΕΕ έχει καταδικαστεί από τον κύριο σύμμαχό της, τις ΗΠΑ, σε ένα μέλλον οικονομικής παρακμής και πολιτικής και στρατηγικής εξάρτησης», τονίζει ο Ραφόνε.

Διεθνείς παρατηρητές υποστηρίζουν ότι οι μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες δεν είναι σε θέση να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες, καθώς ο πληθωρισμός συνεχίζει να δαγκώνει και το βιοτικό επίπεδο συνεχίζει να πέφτει. Στερημένη από το φθηνό αέριο της Ρωσίας, η Γερμανία αντιμετωπίζει περαιτέρω αποβιομηχανοποίηση. Η καταστροφή των αγωγών Nord Stream , η οποία, σύμφωνα με τον βραβευμένο με Πούλιτζερ δημοσιογράφο Seymour Hersh, έγινε από τους συμμάχους του Βερολίνου στο ΝΑΤΟ, τις ΗΠΑ και την Νορβηγία, έχει επιδεινώσει τα πράγματα. Η Γαλλία έχει κατακλυστεί από κοινωνικές αναταραχές που προκλήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από την οικονομική επιβράδυνση με την αξιολόγηση του χρέους της χώρας να έχει υποβαθμιστεί σε AA- . Εξακολουθεί να εγείρει το ερώτημα εάν η Γηραιά Ήπειρος θα αποφύγει ή όχι μια ύφεση το 2023.

ΟΠΩΣ ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΟΝ ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ

Η συνεχιζόμενη στρατιωτικοποίηση της Ευρώπης και της Ουκρανίας έχει μεγάλη ομοιότητα με τις εξελίξεις πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, σύμφωνα με διεθνείς παρατηρητές. Έχουν κάνει παραλληλισμούς μεταξύ της πρωτοβουλίας της Μόσχας να σταματήσει την στρατιωτικοποίηση και τον ναζισμό της Ουκρανίας και να ενισχύσει την ασφάλεια στα σύνορά της με τις προσπάθειες της Σοβιετικής Ένωσης να σχηματίσει έναν αντιναζιστικό συνασπισμό ξεκινώντας τον Δεκέμβριο του 1933.

Για σχεδόν έξι χρόνια, η σοβιετική κυβέρνηση εργάστηκε ακούραστα για την προώθηση της συλλογικής ασφάλειας στην Ευρώπη. Ωστόσο, οι σοβιετικές προσφορές συνεργασίας απορρίφθηκαν από την Γαλλία, την Βρετανία, την Ρουμανία και την Πολωνία.

(…)

Η Πολωνία εκτροχιάστηκε de facto από τις προσπάθειες της Μόσχας υπογράφοντας ένα σύμφωνο μη επίθεσης με την ναζιστική Γερμανία στις 26 Ιανουαρίου 1934. Αρκετά ευρωπαϊκά κράτη ακολούθησαν το παράδειγμά της Βαρσοβίας. Στις 30 Σεπτεμβρίου 1938, στο Μόναχο, οι μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης –η Βρετανία, η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία– διαπραγματεύτηκαν μια συμφωνία που επέτρεπε την προσάρτηση της περιοχής της Σουδητίας της Τσεχοσλοβακίας από την Ναζιστική Γερμανία. Η Μόσχα και η Πράγα αποκλείστηκαν από τις διαπραγματεύσεις του συμφώνου. Στα μέσα Μαρτίου 1939, η ναζιστική Γερμανία κατάπιε όλη την Τσεχία, μετατρέποντας την Σλοβακία σε κράτος-μαριονέτα. Το εξαιρετικά ανεπτυγμένο στρατιωτικό βιομηχανικό συγκρότημα της Τσεχοσλοβακίας ήταν χρήσιμο για την στρατιωτική μηχανή των Ναζί.

Το σύμφωνο του Μονάχου προανήγγειλε την αποτυχία της προσπάθειας της ΕΣΣΔ να σχηματίσει έναν αντιναζιστικό συνασπισμό. Οι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι μετά από αυτό, η Σοβιετική Ένωση είχε μόνο έναν τρόπο να κερδίσει χρόνο πριν από τον πόλεμο που ήταν αναπόφευκτος, να συνάψει και αυτή μια συμφωνία μη επίθεσης με τον Χίτλερ .

Πολύ σύντομα όμως ο Χίτλερ παραβίασε όλες τις συμφωνίες μη επίθεσης, κατέλαβε την Πολωνία και μια σειρά από άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Στις 22 Ιουνίου 1941, η ναζιστική Γερμανία και οι σύμμαχοί της στον Άξονα εισέβαλαν στην ΕΣΣΔ και τέλειωσε με την κατάληψη του Βερολίνου από τους Ρώσους.

Αντίστοιχα, η στρατιωτικοποίηση της Ευρώπης συνοδεύεται από την επέκταση του μπλοκ του ΝΑΤΟ της εποχής του Ψυχρού Πολέμου, το οποίο ξανάρχισε την πορεία του προς τα ανατολικά το 1997, παρά το γεγονός ότι οι υποτιθέμενοι κύριοι αντίπαλοί του, η ΕΣΣΔ και το Σύμφωνο της Βαρσοβίας έπαψαν να υπάρχουν τον Δεκέμβριο του 1991. Πιο πρόσφατα, η Σουηδία και η Φινλανδία εγκατέλειψαν το καθεστώς ουδετερότητας και υπέβαλαν αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ.

(…)

Η συνεχιζόμενη στρατιωτικοποίηση της Ευρώπης συνοδεύεται από την στρατιωτικοποίηση που εκτυλίσσεται στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού. Πιο πρόσφατα, το Πεντάγωνο κινήθηκε για να επιταχύνει τις παραδόσεις όπλων στην Ταϊβάν. Ομοίως, οι ΗΠΑ ενισχύουν τους στρατιωτικούς δεσμούς με τις Φιλιππίνες.

(…)

Οι εξελίξεις έρχονται στο πλαίσιο της προσπάθειας της Ουάσιγκτον να πιέσει την Ρωσία και την Κίνα ταυτόχρονα.

Η Μόσχα και το Πεκίνο παρακολουθούν στενά τον στρατιωτικό τυχοδιωκτισμό της Ουάσιγκτον στην Ευρώπη και στην Ασία-Ειρηνικό. Η Ρωσία και η Κίνα είναι δύο δυνάμεις που υπέστησαν τις μεγαλύτερες απώλειες κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και έχουν μάθει καλά το μάθημά τους.

Νωρίτερα φέτος, η Κίνα και η Ρωσία μοιράστηκαν το κοινό τους όραμα για μια δικαιότερη πολυπολική παγκόσμια τάξη πραγμάτων, χωρίς επιθετικότητα και στρατιωτικοποίηση. Το Πεκίνο κυκλοφόρησε τη νέα ιδέα του Global Security Initiative, η οποία καθορίζει πρακτικά μέτρα για την αντιμετώπιση των τρεχουσών προκλήσεων ασφάλειας. Το έγγραφο αναφέρει συγκεκριμένα ότι «η νοοτροπία του Ψυχρού Πολέμου, η μονομέρεια, η αντιπαράθεση των μπλοκ και ο ηγεμονισμός έρχονται σε αντίθεση με το πνεύμα του Χάρτη του ΟΗΕ και πρέπει να απορριφθούν».

Η ιστορία έφτασε για άλλη μια φορά σε σταυροδρόμι. Θα κάνουν τα έθνη του κόσμου την σωστή επιλογή αυτή την φορά;

 

 

photo ΑΠΕ-ΜΠΕ/EPA-EPA