Δεκάδες στρατιώτες του ΝΑΤΟ φρουρούν σήμερα Τρίτη ένα δημοτικό κτίριο στην πόλη Ζβέτσαν του Κοσσυφοπεδίου, όπου χθες 30 στρατιώτες του ΝΑΤΟ και 52 Σέρβοι διαδηλωτές τραυματίστηκαν σε συγκρούσεις.
Αρκετοί Σέρβοι συγκεντρώθηκαν μπροστά από το κτίριο, αλλά η κατάσταση ήταν ήρεμη, δήλωσε δημοσιογράφος του Reuters, καθώς οπλισμένοι στρατιώτες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ιταλία και την Πολωνία βρίσκονταν σε ετοιμότητα κατά των ταραχών.
Τη Δευτέρα, Σέρβοι διαδηλωτές στο Ζβέτσαν πέταξαν δακρυγόνα και χειροβομβίδες κρότου λάμψης κατά των στρατιωτών του ΝΑΤΟ. Η δύναμη του ΝΑΤΟ, γνωστή ως KFOR, δήλωσε ότι 30 στρατιώτες της τραυματίστηκαν στις συγκρούσεις. Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς δήλωσε ότι 52 Σέρβοι τραυματίστηκαν.
President Aleksandar Vucic put the Serbian army on the highest level of combat alert after around 25 NATO peacekeeping soldiers defending town halls in northern Kosovo were injured in clashes with Serbs as they protested against ethnic Albanian mayors https://t.co/v3JoygUJwA pic.twitter.com/wnraYtuOf4
— Reuters (@Reuters) May 30, 2023
Σε μια άλλη πόλη με σερβική πλειοψηφία, τη Leposavic, ένας Αλβανός δήμαρχος δεν μπορούσε να βγει από το γραφείο του για περισσότερο από 24 ώρες λόγω των διαδηλωτών που βρίσκονταν έξω, ανέφεραν τα μέσα ενημέρωσης.
Ο επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ καταδίκασε τη βία της Δευτέρας «με τον πιο έντονο τρόπο».
«Οι βίαιες πράξεις που διαπράχθηκαν κατά των στρατευμάτων @NATO_KFOR, των μέσων ενημέρωσης, των πολιτών και της αστυνομίας είναι απολύτως απαράδεκτες», δήλωσε ο Μπορέλ στο Twitter.
Οι εντάσεις έχουν αυξηθεί από τότε που οι αλβανικής καταγωγής δήμαρχοι ανέλαβαν τα καθήκοντά τους στην περιοχή του βόρειου Κοσσυφοπεδίου, όπου πλειοψηφία του πληθυσμού είναι οι Σέρβοι, μετά από εκλογές που μποϊκοτάρισαν οι Σέρβοι. 
Οι αρχές του Κοσσυφοπεδίου έχουν κατηγορήσει τον Βούτσιτς για αποσταθεροποίηση του Κοσσυφοπεδίου. Ο Βούτσιτς κατηγόρησε τις αρχές του Κοσσυφοπεδίου ότι προκάλεσαν πρόβλημα επιμένοντας στην τοποθέτηση νέων δημάρχων.
Την ίδια ώρα η Σερβία έθεσε τις ένοπλες δυνάμεις της σε κατάσταση ύψιστης ετοιμότητας και και διέταξε την μετακίνηση μονάδων προς τα διοικητικά σύνορα με το Κόσοβο.
«Σε μια δημοκρατία δεν υπάρχει χώρος για φασιστική βία – καμία προσφυγή από την κάλπη στη σφαίρα», δήλωσε ο πρωθυπουργός του Κοσσυφοπεδίου Άλμπιν Κούρτι στο Twitter αργά το βράδυ της Δευτέρας.
Ο Βούτσιτς πρόκειται να συναντηθεί στο Βελιγράδι με τους πρεσβευτές της λεγόμενης ομάδας Quint – των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ιταλίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Βρετανίας – και αργότερα θα συναντηθεί με τους πρεσβευτές της Ρωσίας και της Κίνας στη Σερβία.
Ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι δήλωσε στο δημόσιο ραδιόφωνο RAI ότι είχε μιλήσει με τον Βούτσιτς και τον Κούρτι το βράδυ της Δευτέρας.
«Κάλεσα όλους να είναι ήρεμοι… να εγκαταλείψουν τη βία και ελπίζω ότι άκουσαν, και οι δύο έδειξαν μεγάλη προθυμία, θα δούμε».
Οι Σέρβοι, οι οποίοι αποτελούν την πλειοψηφία στο βόρειο τμήμα του Κοσσυφοπεδίου, δεν αποδέχθηκαν ποτέ την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του από τη Σερβία το 2008 και εξακολουθούν να θεωρούν το Βελιγράδι ως πρωτεύουσά τους περισσότερες από δύο δεκαετίες μετά την εξέγερση των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου κατά της σερβικής κυριαρχίας. 
Οι Αλβανοί αποτελούν περισσότερο από το 90% του πληθυσμού του Κοσσυφοπεδίου στο σύνολό του, αλλά οι Σέρβοι του Βορρά απαιτούν εδώ και καιρό την εφαρμογή μιας συμφωνίας του 2013, που συνήφθη με τη μεσολάβηση της ΕΕ, για τη δημιουργία μιας ένωσης αυτόνομων δήμων στην περιοχή τους.
Οι Σέρβοι αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στις τοπικές εκλογές του Απριλίου και οι υποψήφιοι των Αλβανών κέρδισαν τους δημάρχους σε τέσσερις δήμους με σερβική πλειοψηφία -συμπεριλαμβανομένης της Βόρειας Μιτρόβιτσα, όπου δεν αναφέρθηκαν επεισόδια τη Δευτέρα- με ποσοστό συμμετοχής 3,5%.
«Η KFOR θα συνεχίσει να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσει ένα ασφαλές περιβάλλον και την ελευθερία μετακίνησης για όλες τις κοινότητες στο Κοσσυφοπέδιο, σύμφωνα με την εντολή της», ανέφερε η δύναμη του ΝΑΤΟ σε ανακοίνωσή της.
