Η χρήση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων και στεροειδών για την ανακούφιση του πόνου θα μπορούσε να αυξήσει τις πιθανότητες εμφάνισης χρόνιου πόνου, σύμφωνα με όσα διαπίστωσαν ερευνητές του Πανεπιστήμιο McGill και συνεργάτες τους από την Ιταλία. Τα νέα ευρήματα δίνουν μια άλλη διάσταση στα οφέλη των παραδοσιακών πρακτικών που χρησιμοποιούνται για την ανακούφιση του πόνου, αφού πλέον διαφαίνεται ότι η προσπάθεια να μπλοκάρουμε την φλεγμονή που δημιουργείται από έναν επώδυνο τραυματισμό ενδέχεται να οδηγήσει σε χρόνιο πόνο, δυσκολότερο να θεραπευθεί.
«Για πολλές δεκαετίες, η θεραπεία του πόνου με αντιφλεγμονώδη φάρμακα ήταν καθιερωμένη. Ωστόσο, διαπιστώσαμε ότι αυτή η βραχυπρόθεσμη λύση θα μπορούσε να οδηγήσει σε μακροπρόθεσμα προβλήματα όταν η λήψη της είναι συστηματική», υποστηρίζει ο Jeffrey Mogil, Καθηγητής στο Τμήμα Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο McGill.
Στη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Science Translational Medicine, οι ερευνητές εξέτασαν τους μηχανισμούς του πόνου τόσο σε ανθρώπους, όσο και σε ποντίκια. Ανακάλυψαν, τελικά, ότι τα ουδετερόφιλα, ένας τύπος λευκών αιμοσφαιρίων που βοηθά το σώμα να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις, διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην επίλυση του πόνου.
«Κατά την ανάλυση των γονιδίων των ανθρώπων που υποφέρουν από πόνο στη μέση, παρατηρήσαμε ενεργές αλλαγές στα γονίδια με την πάροδο του χρόνου σε άτομα των οποίων ο πόνος εξαφανίστηκε. Οι αλλαγές στα αιμοσφαίρια και τη δραστηριότητά τους φαινόταν να είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας, ειδικά στα κύτταρα που ονομάζονται ουδετερόφιλα», εξηγεί η Luda Diatchenko, Καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής, της Οδοντιατρικής Σχολής και της Ερευνητικής Έδρας του Καναδά στη Γενετική Ανθρώπινου Πόνου.
Η φλεγμονή κυρίαρχος παράγοντας στον μηχανισμό του πόνου
«Τα ουδετερόφιλα κυριαρχούν στα πρώιμα στάδια της φλεγμονής και θέτουν τα θεμέλια για την αποκατάσταση της βλάβης των ιστών. Η φλεγμονή εμφανίζεται για κάποιο λόγο και φαίνεται τελικά ότι είναι επικίνδυνο να παρέμβουμε σε αυτήν», ισχυρίζεται ο καθηγητής Mogil, ο οποίος είναι επίσης μέλος του Κέντρου Alan Edwards, στην Έρευνα για τον Πόνο μαζί με την Diatchenko.
Σημειώνεται, επιπλέον, ότι ο πειραματικός αποκλεισμός των ουδετερόφιλων σε ποντίκια παρέτεινε τον πόνο έως και δέκα φορές από την κανονική διάρκεια. Η αντιμετώπιση του πόνου με αντιφλεγμονώδη φάρμακα και στεροειδή, όπως η δεξαμεθαζόνη και η δικλοφενάκη έδωσε επίσης το ίδιο αποτέλεσμα, αν και τα φάρμακα αυτά έδειξαν να ενεργούν άμεσα και αποτελεσματικά κατά του πόνου.
Τα ευρήματα αυτά υποστηρίζονται και από μια άλλη ανάλυση, που διεξήχθη στο Ηνωμένο Βασίλειο σε 500.000 άτομα. Από την μελέτη αυτή προέκυψε ότι όσοι έπαιρναν αντιφλεγμονώδη φάρμακα για την αντιμετώπιση του πόνου είχαν περισσότερες πιθανότητες να νιώθουν πόνο από δύο έως δέκα χρόνια αργότερα, μια επίδραση που δεν παρατηρήθηκε σε άτομα που έπαιρναν παρακεταμόλη ή αντικαταθλιπτικά.
Υπό επανεξέταση η τυπική ιατρική θεραπεία κατά του οξέος πόνου
«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι ίσως είναι καιρός να επανεξετάσουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τον οξύ πόνο. Ευτυχώς, ο πόνος μπορεί να εξουδετερωθεί με άλλους τρόπους, που δεν συνεπάγονται παρεμβάσεις στη φλεγμονή», τονίζει ο Massimo Allegri, γιατρός στην Πολυκλινική του Monza Hospital στην Ιταλία και στο Ensemble Hospitalier de la Cote στην Ελβετία.
«Ανακαλύψαμε ότι η αντιμετώπιση του πόνου είναι στην πραγματικότητα μια ενεργή βιολογική διαδικασία», εξηγεί η Diatchenko. Τα ευρήματα αυτά θα πρέπει να παρακολουθούνται από κλινικές δοκιμές, που θα συγκρίνουν απευθείας τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα με άλλα παυσίπονα, που ανακουφίζουν από πόνους, αλλά δεν διαταράσσουν τη φλεγμονή».
