Είναι γνωστό ότι οι μεγιστάνες Τζεφ Μπέζος και Έλον Μασκ θέλουν να αποικίσουν το διάστημα. Η Nasa προσπαθεί επίσης να στείλει ανθρώπους στη σκονισμένη επιφάνεια του Άρη.
Αλλά αν οι άνθρωποι θελήσουν να δημιουργήσουν κοινότητες στο φεγγάρι ή στους πλανήτες, τι θα τρώνε; Έχουν διεξαχθεί πολλά πειράματα για να διαπιστωθεί αν τα φυτά μπορούν να ευδοκιμήσουν στο διάστημα.
Την τελευταία εβδομάδα μπήκε μπρος και ένα ακόμα πείραμα, αυτό που εξετάζει κατά πόσο μπορεί να παραχθεί κρέας στο διάστημα.
Είναι ένα μικρό πιλοτικό βήμα για τη δοκιμή μιας πιθανής πηγής θρεπτικών συστατικών, ένα ενδεχομένως μεγάλο άλμα – τουλάχιστον αυτό ελπίζουν οι επιστήμονες – για το μέλλον των διαστημικών ταξιδιών.
Το πείραμα επινοήθηκε από την Aleph Farms, μια ισραηλινή εταιρεία που ειδικεύεται στην καλλιέργεια κρέατος από κύτταρα, και πραγματοποιείται από την πρώτη ομάδα αστροναυτών που είναι αποκλειστικά ιδιωτική και επισκέπτεται τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.
Διατυπώνονται ωστόσο δεύτερες σκέψεις για το εάν η μέθοδος αυτή είναι πολύ ασταθής για να βασιστούν οι αστροναύτες και για το ότι η καλλιέργεια κρέατος στο διάστημα δεν θα είναι ποτέ πιο απλή από τη μεταφορά του από τη Γη.
Άλλωστε, ακόμα και στη Γη, το κρέας από καλλιέργεια δεν είναι εύκολη υπόθεση. Η εν λόγω διαδικασία δεν προϋποθέτει σφαγή ζώων αλλά έχει έναν πιο εργαστηριακό χαρακτήρα παραγωγής, μιας και ζωικά κύτταρα εφοδιάζονται με τα απαραίτητα αμινοξέα και υδατάνθρακες ώστε να πολλαπλασιαστούν και να δημιουργήσουν μυώδεις ιστούς μέχρις ότου πάρουν τη μορφή βρώσιμου κρέατος.
Ο ίδιος ο επικεφαλής του διαστημικού προγράμματος των Aleph Farms, Ζβίκα Ταμάρι, δεν κρύβει τους προβληματισμούς του για το πρότζεκτ: «Γνωρίζουμε από πολλές προγενέστερες επιστημονικές μελέτες πως η φυσιολογία και η βιολογία συμπεριφέρονται πολύ διαφορετικά σε περιβάλλον μικροβαρύτητας. Επομένως, στην πραγματικότητα δε γνωρίζουμε, κανείς δε γνωρίζει, αν αυτές οι καλλιέργειες πολλαπλασιασμού μπορούν όντως να υπάρξουν στο διάστημα».
Πάντως σε αποστολή του πυραύλου SpaceX στις 8 Απριλίου και πρώτη ιδιωτική αποστολή στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, μια μικρή καλλιέργεια κρέατος ταξίδεψε μαζί με τους τέσσερις αστροναύτες του πληρώματος και αυτή αναμένεται να μελετηθεί. Ακόμα κι αν το πείραμα πετύχει, εξακολουθούν να υπάρχουν επιπλέον προβληματισμοί από πολλούς γύρω από αυτό. Άλλωστε το κρέας καλλιέργειας δεν είναι καν τόσο διαδεδομένο στη Γη και υπάρχουν λόγοι για αυτό.
Κατ΄ αρχάς, τίθεται το ζήτημα της στειρότητας σε ενός τέτοιους είδους μέθοδο παραγωγής. Τα ζωικά κύτταρα αναπαράγονται αργά. Οι Aleph Farms έχουν τον αντίλογο στο παραπάνω, μιας και η ποσότητα κρέατος που θα χρειάζεται στο διάστημα είναι διαχειρίσιμη, όπως λένε. Ένα ακόμα επιχείρημα της εταιρείας παραγωγής κρέατος κυτταροκαλλιέργειας είναι το μεγάλο κόστος της μεταφοράς τροφής από τη Γη στο διάστημα, με την τοπική παραγωγή τροφής να μπορεί να δώσει μια λύση σε αυτό.
Στο τελευταίο, ο Ντέιβιντ Χάμπερντ και χημικός μηχανικός στο Μπέρκλεϊ σημειώνει πως λόγω του τρόπου παραγωγής του, το συγκεκριμένο κρέας έχει αρκετά μικρότερη κατά αντιστοιχία ποσότητας θερμιδική αξία και άρα διερωτάται αν όλο αυτό αξίζει τον κόπο.
Στη συζήτηση μπαίνει όμως και η ψυχική υγεία των αστροναυτών όπως υπογραμμίζει η Κάρεν Νύμπεργκ, πρώην αστροναύτης της Nasa που πέρασε πεντέμιση χρόνια στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό: «Το φαγητό μας εκεί βρίσκεται μέσα σε λευκά σακουλάκια στα οποία πρέπει να ρίξουμε νερό, γάλα σε σκόνη και τέτοια πράγματα… Λαχταρούσα τη μυρωδιά του σκόρδου και του ελαιόλαδου και απλά είναι κάτι που δεν έχουμε. Οτιδήποτε μπορούμε να έχουμε που να μας θυμίζει το σπίτι θα ήταν υπέροχο».
Μπορεί τελικά ο άνθρωπος να παράξει κρέας στο διάστημα κι αν ναι, κατά πόσο αυτό θα λειτουργήσει μακροπρόθεσμα; Το ερώτημα θα εξακολουθήσει να παραμένει, όσο η επιστήμη και η τεχνολογία θα συνεχίσει να προσπαθεί για μια καταφατική απάντηση.
