Είναι εξαιρετικά δύσκολο ένα αυτοκίνητο να πάρει φωτιά. Οι σκηνές που βλέπουμε στις ταινίες είναι απόλυτα ψεύτικες και για να προκληθεί πυρκαγιά σε ένα αυτοκίνητο με κινητήρα εσωτερικής καύσης σε ατύχημα, πρέπει η σύγκρουση να είναι σφοδρή. Επιπλέον πρέπει το όχημα να χτυπηθεί σε σημείο που έχει πρόβλημα για να αναφλεγούν τα καύσιμα. Βλέπετε το ρεζερβουάρ και οι σωλήνες μεταφοράς της βενζίνης (ή του πετρελαίου) είναι πολύ καλά προστατευμένα.
Όσο αφορά τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα η κατάσταση είναι ακόμη καλύτερη. Βλέπετε δεν υπάρχουν καύσιμα και το μοναδικό κομμάτι που ενέχει κίνδυνο ανάφλεξης είναι οι μπαταρίες (λόγω του υγρού ηλεκτρολύτη τους). Οι κατασκευαστές έχουν φροντίσει ώστε τα στοιχεία των μπαταριών να είναι απόλυτα προστατευμένα και να μην… κυκλοφορούν. Βέβαια όσο δύσκολο είναι να αναφλεγούν άλλο τόσο δύσκολο είναι να… σβήσουν.
Η δυσκολία κατάσβεσης της φωτιάς στις μπαταρίες ηλεκτρικών αυτοκινήτων και οι τεράστιες ποσότητες νερού που απαιτούνται απασχολούν τους ειδικούς. Όμως τι γίνεται με την θερμότητα η οποία διατηρείτε στα στοιχεία των μπαταριών για πολλές ώρες; Πως αντιμετωπίζουν τα νέα δεδομένα στην Ελλάδα;
Οι περισσότερες αυτοκινητοβιομηχανίες στρέφονται προς την ηλεκτροκίνηση παρουσιάζοντας ολοένα και περισσότερα αμιγώς ηλεκτρικά μοντέλα. Μαζί με τα πλεονεκτήματα των EV (Electric Vehicles) παρουσιάζονται και πολλά μειονεκτήματα. Ένα από αυτά είναι και η κατάσβεση πυρκαγιάς μετά από ατύχημα. Το πρόβλημα φάνηκε έντονα στις ΗΠΑ. Αιτία η κακή χρήση των ηλεκτρικών οχημάτων αλλά και η σφοδρότητα των συγκρούσεων. Εκεί οι πυροσβέστες εκφράζουν την ανησυχία τους για τις περιπτώσεις φωτιάς σε μπαταρίες οι οποίες απαιτούν τεράστιες ποσότητες νερού για να εξουδετερωθούν.
Ο Palmer Buck, επικεφαλής του πυροσβεστικού τμήματος Woodlands Township στο Houston δήλωσε στο τηλεοπτικό κανάλι CNBC πως μια τυπική φωτιά σε συμβατικό αυτοκίνητο απαιτεί γύρω στα 1.100 λίτρα νερού για να σβήσει εντελώς. Αντίστοιχα, σε πρόσφατο ατύχημα με Tesla Model S στο Houston οι πυροσβέστες κατανάλωσαν περίπου 106.000 λίτρα νερού για την κατάσβεση. Για να καταλάβουμε το μέγεθος της σπατάλης, αυτή η ποσότητα αναλογεί στο νερό που καταναλώνει ένας μέσος Αμερικανός σε δύο ολόκληρα χρόνια.
Η δυσκολία κατάσβεσης στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα επικεντρώνονται στην καταστροφή των πολλαπλών κελιών/στοιχείων τα οποία αποτελούν συνθέτουν τις μπαταρίες ιόντων λιθίου. Αυτές δημιουργούν νέες εστίες, αφού διατηρούν πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
Οι πυροσβέστες καλούν τους κατασκευαστές να παρέχουν περισσότερες πληροφορίες για το πως πρέπει να αντιμετωπίζονται πιθανές φωτιές στα οχήματά τους. Όπως αναφέρει ο πύραρχος Stephen Gollan, πολλές εταιρίες συνεργάζονται ενώ άλλες σχεδόν αδιαφορούν. Για παράδειγμα ανέφερε το εγχειρίδιο της Tesla, στο οποίο συστήνεται απλά να χρησιμοποιείται άφθονο νερό. Αλλά δεν δίνει κατευθύνσεις για το πώς θα μπορούσε να μειωθεί η θερμική ενέργεια.
Η αμερικανική υπηρεσία National Fire Protection Association (NFPA) μέσα στα τελευταία 12 χρόνια έχει εκπαιδεύσει περίπου 250.000 πυροσβέστες στο να εξουδετερώνουν φωτιές σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα, όμως το 80% των Αμερικανών πυροσβεστών παραμένουν ανεκπαίδευτοι. Ακόμα ένα σοβαρό θέμα είναι η διαθεσιμότητα του νερού που δεν είναι η ίδια σε όλες τις περιοχές των ΗΠΑ.
Στην Ελλάδα
Πως αντιμετωπίζουν την κατάσταση, οι Έλληνες Πυροσβέστες; Τι συμβαίνει αν εμπλακούμε σε ένα τέτοιο περιστατικό; Στις απαντήσεις δίνει η Πυροσβεστική Υπηρεσία και ο Προϊστάμενος του Τμήματος Επιχειρήσεων, Πυροπροστασίας Ειδικών Εγκαταστάσεων ΑΠΣ, Επιπυραγός Αχιλλέας Σαΐτης.
Μέχρι τώρα δεν έχει καταγραφεί ακόμη συμβάν στο οποίο να εμπλέκεται αμιγώς ηλεκτρικό όχημα στη χώρα μας, όμως οι αρμόδιες Διευθύνσεις του Αρχηγείου Πυροσβεστικού Σώματος παρακολουθούν τις διεθνείς και εγχώριες εξελίξεις που σχετίζονται με θέματα πυρόσβεσης και διάσωσης σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα, προκειμένου να αλλάξουν τον τρόπο επέμβασης, διάσωσης και κατάσβεσης.
Όπως μας είπε ο κος Σαΐτης ο εξοπλισμός δεν διαφέρει μόνο η προσέγγιση, η αντιμετώπιση και ο τρόπος διάσωσης είναι διαφορετικοί και μας τόνισε πως οι μπαταρίες των αυτοκινήτων είναι «κλειστές» και πολύ προστατευμένες για να γίνει ζημιά. Επιπλέον για να αναφλεγεί η μπαταρία πρέπει το αυτοκίνητο να καίγεται για αρκετή ώρα. Μόνο τότε υπάρχει κίνδυνος και αυτός προέρχεται από τους καπνούς, που είναι εξαιρετικά τοξικοί. «Για τον λόγο αυτό ζητάμε από τους πυροσβέστες να λαμβάνουν όλα τα μέτρα αυτοπροστασίας», είπε ο Επιπυραγός.
Παράλληλα έχουν ενσωματωθεί στο πρόγραμμα εκπαίδευσης του Π.Σ., εγχειρίδια έκτακτης ανάγκης εταιρειών που εισάγουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα στη χώρα μας, προκειμένου να εξοικειωθεί το προσωπικό με τους ιδιαίτερους κινδύνους που θα αντιμετωπίσουν όσοι πηγαίνουν πρώτοι σε τέτοιου είδους περιστατικά.
Για να αντιμετωπιστούν τα περιστατικά η επιχειρησιακή αντιμετώπιση περιλαμβάνει την εφαρμογή όλων των Μέσων Ατομικής Προστασίας (στολή επέμβασης πυρκαγιάς, υψηλά υποδήματα ανθεκτικά στο ηλεκτρικό ρεύμα, γάντια, αναπνευστική συσκευή). Επίσης απαιτείται και η ρίψη όσο το δυνατό μεγαλύτερης ποσότητας νερού από τις πυροσβεστικές εγκαταστάσεις.
Διαβάζοντας τα manuals των εταιριών ανακαλύπτουμε πως οι ιδιαιτερότητες και οι διαφορές της πυρκαγιάς στην μπαταρία λιθίου, των ηλεκτρικών αυτοκινήτων είναι οι εξής:
Μπορεί ο οδηγός να αντιμετωπίσει την πυρκαγιά;
Οι φορητοί πυροσβεστήρες που υποχρεωτικά πρέπει να διαθέτουν όλα τα οχήματα που κινούνται στο οδικό δίκτυο και είναι κατάλληλου κατασβεστικού υλικού (τύπου ξηρής σκόνης), είναι ικανοί να αντιμετωπίσουν μια πυρκαγιά σε ηλεκτρικό όχημα στο αρχικό της στάδιο.
Τελικά
Μαζί με την αυτοκίνηση και το Πυροσβεστικό σώμα μπαίνει (για την προστασία μας) στην εποχή της κίνησης με ηλεκτρισμό, με υψηλό βαθμό ετοιμότητας σε ενδεχόμενα περιστατικά και με το μεγαλύτερο μέρος του ενημερωμένο και καταρτισμένο.
Η φωτιά σε μπαταρία λιθίου (όταν εκδηλωθεί) είναι πολύ επικίνδυνη και δεν αντιμετωπίζεται από τον κάτοχο του οχήματος, εκτός αν βρίσκεται σε πολύ πρώιμο στάδιο. Δηλαδή, σε ελάχιστα δευτερόλεπτα από τη ανάφλεξη και μόνο αν υπάρχει άμεση πρόσβαση στο σημείο της «εστίας». Βλέπετε η αλυσιδωτή αντίδραση στα στοιχεία μιας μπαταρίας είναι ταχύτατη και σχεδόν αδύνατον να διακοπεί.
Το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να απομακρυνθείτε από το όχημα και τον παραγόμενο καπνό και να καλέσετε άμεσα την Πυροσβεστική (199). Τα συμβατικά μέσα πυρόσβεσης δεν προσφέρουν το αναμενόμενο αποτέλεσμα αν η φωτιά πάρει έκταση. Έτσι, μπορεί να τραυματιστείτε στην προσπάθειά σας να τη σβήσετε.
Αν οδηγείτε ηλεκτρικό αυτοκίνητο ή ηλεκτρικό σκούτερ/μοτοσυκλέτα και αντιληφθείτε φωτιά στο χώρο της μπαταρίας, εγκαταλείψτε το όχημα. Η πιθανότητα να την σβήσετε είναι μικρή καθώς η μπαταρία βρίσκεται απομονωμένη κάτω από την καμπίνα. Ωστόσο, μπορείτε να περιορίσετε την σοβαρότητα της κατάστασης, εγκαταλείποντας το όχημα μακριά από άλλα οχήματα, βλάστηση και λοιπές τοποθεσίες που πιθανώς θα οδηγήσουν σε επέκταση της φωτιάς.
ΤΙ κάνουμε και τι ΔΕΝ κάνουμε
Για την πρόληψη πρόκλησης φωτιάς, υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορείτε να κάνετε αλλά και κάποια που πρέπει να αποφεύγετε:
