Αν και πολυαναμενόμενη, η δεύτερη -και ως τούτου ιστορική- δίκη του Ντόναλντ Τραμπ στη Γερουσία προδικάζεται… εξπρές. Το δε αποτέλεσμα είναι, κατά πολλούς, ήδη προδιαγεγραμμένο.
Εξ αρχής, θεωρείτο απίθανο να συγκεντρωθούν οι 17 ψήφοι Ρεπουμπλικανών γερουσιαστών, που απαιτούνται για να καταδικαστεί ο «πρόεδρος του χάους», εν προκειμένω για υποκίνηση σε εξέγερση, μετά τα έκτροπα στο Καπιτώλιο, στις 6 Ιανουαρίου.
Λαμβάνοντας σε κάθε περίπτωση όλα τα ενδεχόμενα – πιθανά και απίθανα – υπόψη, αμερικανικά ΜΜΕ και αναλύσεις ειδικών, όπως του Ινστιτούτου Brookings, καταπιάνονται με διάφορα σενάρια για την επόμενη ημέρα. Με ή χωρίς τον Τραμπ στο πολιτικό προσκήνιο.
Στη δεύτερη αυτή δίκη του Τραμπ στη Γερουσία θεωρείται βέβαιο ότι θα συγκεντρωθούν περισσότερες ψήφοι υπέρ της καταδίκης του, απ’ ότι συνέβη στην πρώτη, πριν από 13 μήνες. Αυτό δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι είναι πιθανό να εξασφαλιστεί η απαραίτητη για την καταδίκη του πλειοψηφία των 2/3, σε σύνολο 100 εδρών, και δη σε ένα σώμα μοιρασμένο μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών. Εξ ου και η όλη διαδικασία (εφόσον, βέβαια, δεν τεθεί θέμα έτερης ψηφοφορίας για αφαίρεση του δικαιώματος του εκλέγεσθαι από τον Τραμπ) χαρακτηρίζεται ήδη από πολλούς συμβολική. Για τους Δημοκρατικούς, το μήνυμα είναι ότι κανείς δεν είναι υπεράνω του νόμου. Για τους Ρεπουμπλικανούς, αποτελεί μία δήλωση ετοιμότητας του κόμματος για την μετά-Τραμπ εποχή. Κάτι, που μένει βέβαια να φανεί…
Ένα μεγάλο ερώτημα είναι πόσοι Ρεπουμπλικανοί νομοθέτες θα παραμείνουν τελικά πιστοί στον πρώην πρόεδρο, ο οποίος παραμένει δημοφιλής στην κομματική εκλογική βάση. Το πρώτο καλό εσωκομματικό ξεκαθάρισμα αναμένεται να γίνει κατά τη δίκη. Μετά, θα φανεί και ο πραγματικός βαθμός επιρροής της τραμπικής ομάδας. Κρίσιμο τεστ θεωρούνται οι ενδιάμεσες εκλογές για το Κογκρέσο, το 2022 –οπότε ο Τραμπ απειλεί να αφανίσει εκλογικά εσωκομματικούς αντιπάλους του, όπως η Λιζ Τζέινι: Νο3 του κόμματος, βουλευτής και κόρη του πρώην αντιπροέδρου επί προεδρίας Μπους, Ντικ Τσέινι, η οποία υπερψήφισε στη Βουλή των Αντιπροσώπων την παραπομπή σε δίκη. Εφόσον τα σχέδια του πρώην προέδρου υλοποιηθούν, πολλοί αναλυτές θεωρούν πιθανή μία νέα υποψηφιότητα του Τραμπ για τον Λευκό Οίκο, στις προεδρικές εκλογές του 2024.
Στις αρχές Ιανουαρίου, μετά τα έκτροπα στο Καπιτώλιο -για τα οποία τώρα δικάζεται ως υποκινητής τους- ο Τραμπ είχε μιλήσει ανοιχτά για «το πατριωτικό κίνημα», στο οποίο έχει συσπειρωθεί – υπό το σύνθημα «Πρώτα η Αμερική» (MAGA)- η ετερόκλητη εκλογική του βάση. Κατά τη Wall Street Journal, ο Τραμπ έχει ήδη συζητήσει το ενδεχόμενο με στενούς συνεργάτες του, αλλά δεν έχει λάβει αποφάσεις. Πολλοί ενέταξαν καχύποπτα αυτό το σενάριο σε παρασκηνιακά «παζάρια» μεταξύ του Τραμπ και της ηγεσίας των Ρεπουμπλικανών για την έκβαση της δίκης. Όπως εξάλλου επισημαίνεται και στην ανάλυση του Brookings: «οι Ρεπουμπλικανοί αντιλαμβάνονται ότι, αν και η πτέρυγα Τραμπ δεν είναι και τόσο πολυπληθής για να πετύχει στα σχέδιά της, είναι αρκετά μεγάλη για να καταστρέψει τις εκλογικές προοπτικές του κόμματος», μέσω τυχόν διάσπασης.
Πιθανόν αυτή ακριβώς να είναι η μύχια επιθυμία της ηγεσίας των Ρεπουμπλικανών: να δουν τον Ντόναλντ Τραμπ να αποδυναμωθεί πλήρως πολιτικά, να αποτραβηχτεί στη Φλόριντα και να εξελιχθεί σε μία νέα… Σάρα Πέιλιν, ενόσω το κόμμα θα επενδύει κατά το δοκούν στον τραμπισμό.
«Αν και η εξέγερση [στο Καπιτώλιο] κατεστάλη, τα πιστεύω και τα κίνητρα των στασιαστών του μετώπου Τραμπ δεν έχουν εξαφανιστεί», επισημαίνεται στην ανάλυση του Brookings. Οι συντάκτες της αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο νέων ταραχών από το φανατισμένο όχλο, μνημονεύοντας και την προ μηνός ανακοίνωση του υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ για τη διαρκή απειλή που συνιστούν «εγχώριοι βίαιοι εξτρεμιστές».
Ως πρόεδρος, ο Τραμπ κατήγγειλε συνεχώς τα επικριτικά προς τον ίδιο ΜΜΕ για «fake news», ενόσω προσωπικά διέδιδε τις δικές του θεωρίες συνωμοσίας: από τον «κινεζικό ιό», έως τα περί καλπονοθείας στις προεδρικές εκλογές του περασμένου Νοεμβρίου. Πριν καν, εν τω μεταξύ, αποκλειστεί προσφάτως από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είχε σχεδόν διαρρήξει τους στενούς δεσμούς του με το δίκτυο Fox News, εναγκαλιζόμενος περιθωριακά ΜΜΕ, όπως το ακροδεξιό OANN και το υπερσυντηρητικό Newsmax. Τώρα, δεν θεωρείται απίθανο ο Τραμπ να επιχειρήσει να φτιάξει τον δικό του όμιλο ΜΜΕ, αρχικά με μία online πλατφόρμα. Έπειτα ίσως με ένα δικό του συμβατικό τηλεοπτικό δίκτυο. Και μετέπειτα, ενδεχομένως, με ένα υπό τον έλεγχό του μέσο κοινωνικής δικτύωσης, όπου οι υποστηρικτές του θα μπορούν να κάνουν όσες αναρτήσεις πλέον απαγορεύονται λόγω περιεχομένου στο Facebook και στο Twitter: λόγω π.χ. ρητορικής μίσους, παραπληροφόρησης, απειλών και συνωμοσιολογίας.
Ανεξαρτήτως από τη δίκη του στη Γερουσία, ο Τραμπ βρίσκεται αντιμέτωπος με μία σειρά από εκκρεμείς δικαστικές έρευνες και υποθέσεις. Αφορούν στην ιδιότητά του και ως προέδρου, και ως μεγιστάνα-ιδιοκτήτη του Trump Organization. Οι περισσότερες έχουν να κάνουν με φοροαποφυγή και πιθανή εμπλοκή σε τραπεζική και ασφαλιστική απάτη. Ακόμη κι εάν ο Τραμπ δεν διωχθεί ποινικά ή δεν καταδικαστεί για κάποια από αυτές, οι εν λόγω νομικές υποθέσεις θεωρείται βέβαιο ότι θα του απομυζήσουν χρήματα, ενέργεια και χρόνο. Εάν, δε, για τα πρώτα στραφεί προς τους Ρεπουμπλικανούς, πολλοί προβλέπουν οριστική ρήξη με το κόμμα.
Εάν τα δει πολύ «σκούρα» στις ΗΠΑ, ο Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να κάνει αυτό που κάνουν πολλοί πλούσιοι, όταν βρεθούν σε ανάλογη δύσκολη θέση: να φύγει από τη χώρα. Όχι ότι θα είναι ευπρόσδεκτος παντού. Υπάρχουν ωστόσο πολλά μέρη, όπου έχει εξαπλωθεί η επιχειρηματική «αυτοκρατορία του», και πολλές χώρες που ευνοήθηκαν κατά την προεδρία του και, πιθανόν, να κληθούν να του το ανταποδώσουν. Σε πιθανή απόδρασή του, πάντως, επισημαίνει το Brookings, «ο Τραμπ θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μία πρόκληση, που μόνον άλλοι εννέα άνθρωποι σε αυτόν τον κόσμο έχουν: τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες, που τον προστατεύουν».
