Παρά την πρόσφατη εκεχειρία μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, οι μάχες στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ αποτελούν ένα τεράστιο μάθημα για όλους του σύγχρονους στρατούς, αφού για πρώτη φορά είχαμε τόση ευρεία δράση μη επανδρωμένων εναερίων οχημάτων κατά χερσαίων δυνάμεων.
Τον πρώτο μήνα των εχθροπραξιών, το Αζερμπαϊτζάν πέτυχε μια αξιοσημείωτη νίκη με την ευρεία χρήση μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων (UAV) (επιθετικά και αναγνώρισης), αλλά μετά η κατάσταση άλλαξε άρδην.
Ο αριθμός των μη επανδρωμένων εναερίων οχημάτων του Αζερμπαϊτζάν στον ουρανό του Καραμπάχ μειώθηκε απότομα.
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για αυτό. Ένας από αυτούς ήταν οι μεταβαλλόμενες καιρικές συνθήκες. Η χαμηλή νέφωση και η μεταφορά των κύριων επιχειρήσεων σε ορεινό έδαφος κατέστησαν αναποτελεσματική τη χρήση των UAV.
Για να εντοπίσει τον στόχο μέσα από τα σύννεφα το drone και να τον εξουδετερώσει με ακρίβεια, πρέπει να κατέλθει χαμηλά σε ύψος μικρότερο του ενός χιλιομέτρου.
Σε τέτοια ύψη, το drone, το οποίο σημειωτέον έχει χαμηλή ταχύτητα και ασθενή δυνατότητα ελιγμού, μετατρέπεται σε έναν εύκολο στόχο τόσο των MANPADS (φορητών αντιαεροπορικών συστημάτων) όσο και των συνηθισμένων πυροβόλων, ακόμη και των φορητών όπλων, όπως απέδειξε ένας Αρμένιος στρατιώτης που κατάφερε να εξουδετερώσει ένα drone των Αζέρων με το τυφέκιο του.
Ένας άλλος λόγος για την μείωση της έντασης της χρήσης των τουρκικών UAV στις μάχες από τους Αζέρους, ήταν η απότομη μείωση του αριθμού τους στο οπλοστάσιο τους.
Η κύρια ζημιά στα αρμενικά θωρακισμένα οχήματα, τα αυτοκινούμενα όπλα, τα συστήματα MLRS και τα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας προκλήθηκε κυρίως από τα ισραηλινά drone kamikaze.
Κάθε επίθεση ενός τέτοιου UAV που οδηγούσε στην αυτοκαταστροφή του τη στιγμή της σύγκρουσης με τον στόχο, ήταν άκρως αποτελεσματική κατά των στόχων αυτών.
Είναι σαφές ότι σε διάστημα ενός μήνα μαχών, το οπλοστάσιο των τουρκικών drone από την πλευρά του Αζερμπαϊτζάν μειώθηκε απότομα.
Μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχουν τα τουρκικά UAV Bayraktar TB2, που χρησιμοποιήθηκαν από τον στρατό του Αζερμπαϊτζάν μαζικά.
Πριν από λίγο καιρό, αναφέρθηκε ότι ο Καναδάς ανέστειλε την προμήθεια κινητήρων και του οπτικοηλεκτρονικού συστήματος L3Harris WESCAM στην Τουρκία.
Το εμπάργκο των Καναδών είχε ως αποτέλεσμα την προσωρινή διακοπή της παραγωγής των τουρκικών drone από την Baykar Makina.
Ωστόσο, μια εβδομάδα αργότερα, η τουρκική πλευρά ανακοίνωσε ότι βρέθηκαν νέοι προμηθευτές κινητήρων αεροσκαφών και οπτικοηλεκτρονικών συστημάτων για τα UAV αυτά.
Μόλις τις προάλλες, τα τηλεοπτικά κανάλια διαφόρων μέσων που κάλυπταν τη σύγκρουση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ απέκτησαν μια σοβαρή πληροφορία.
Η στρατιωτική ηγεσία των Αρμενίων ανέφερε ότι τις τελευταίες δύο ημέρες πριν την συμφωνία εκεχειρίας, το Αζερμπαϊτζάν είχε απολέσει 9 Bayraktar TB2.
Η επιθεώρηση των συντριμμιών από στρατιωτικούς εμπειρογνώμονες έδειξε ότι δεν υπήρχαν ούτε οπές στο σώμα ούτε και τα φτερά των drone από θραύσματα αντιαεροπορικών πυραύλων, ή βλημάτων.
Με βάση αυτό, βγήκε το συμπέρασμα ότι κάποιου τύπου εξοπλισμός ηλεκτρονικού πολέμου εμφανίστηκε από το πλευρό των Αρμενίων, ο οποίος ήταν σε θέση να βραχυκυκλώσει τα σήματα GPS των τουρκικών drone με αποτέλεσμα να τα οδηγήσει σε πτώση και συντριβή.
Η θεωρία ότι οι Αζέροι νίκησαν μέσω της ευρείας χρήσης των UAV, είναι ψευδής, αναφέρουν ρωσικές δημοσιογραφικές πηγές.
Μόλις τις προάλλες, η τουρκική εταιρεία Baykar Makina ανακοίνωσε την ανάπτυξη μιας νέας τροποποίησης του drone Bayraktar TB2.
Το drone θα είναι εξοπλισμένο με τούρκικα εξαρτήματα, όπως το σύστημα CATS (COMMON APERTURE TARGETING SYSTEM — Electro-Optical Reconnaissance, Surveillance and Targeting System), δηλαδή σύστημα οπτικής αναγνώρισης, παρακολούθησης και στόχευσης της ASELSAN, καθώς και ενός κινητήρα turbodiesel από την Tusas Engine Industries (TEI).
Επιπλέον, είναι πιθανό το τουρκικό drone να δεχθεί ισραηλινό σύστημα προστασίας για να “αναχαιτίζει” τις επιπτώσεις των ηλεκτρονικών συστημάτων πολέμου. Αυτό περιλαμβάνει, πρώτα απ ‘όλα, ασφαλείς γραμμές ψηφιακού ελέγχου.
Επιπλέον, αυτός ο τύπος συστήματος καθοδήγησης drone είναι παρόμοιος με αυτόν που έχουν οι αμερικανικοί πύραυλοι Tomahawk.
Αντί για εντολές ελέγχου ή σήματα πλοήγησης GPS, θα χρησιμοποιείται στον υπολογιστή του drone μια εικόνα βίντεο της διαδρομής πτήσης του και τα κύρια σημεία αυτής. Αυτό υποτίθεται ότι θα επιτρέπει στο drone να αποφύγει κάθε είδους παρέμβαση.
Το μεγαλύτερο τουρκικό επιθετικό drone Bayraktar Akinci σχεδιάζεται να υποστεί παρόμοιο εκσυγχρονισμό.
Η εμπειρία όμως της μη επιτυχημένης αμερικανικής επίθεσης με πυραύλους Tomahawk στην αεροπορική βάση Shayrat στη Συρία τον Απρίλιο του 2017, έδειξε ότι συγκεκριμένα ρωσικά ηλεκτρονικά συστήματα πολέμου είναι ικανά να μπλοκάρουν τόσο την ψηφιακή διαδρομή ελέγχου των τελευταίων συστημάτων ελέγχου των UAV, όσο και το βίντεο της διαδρομής πτήσης τους.
Μπορούμε λοιπόν να πούμε λοιπόν μετά από όλα αυτά, ότι ο πόλεμος των drone στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ ήταν μόνο η αρχή ενός νέου είδους πολέμου με “άλλα μέσα” που θα αλλάξει τα πάντα από όσα ξέραμε σήμερα.
