Στις πιο σημαντικές ενεργειακές υποδομές της χώρας, μέρος της ραχοκοκαλιάς του εθνικού συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, εισβάλλουν εταιρείες τουρκικών συμφερόντων με ευθύνη του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), την ώρα μάλιστα που η τουρκική προκλητικότητα κλιμακώνεται ξεπερνώντας τις κόκκινες γραμμές της Αθήνας.
Μετά τους Κινέζους, που κατέχουν το 24% του AΔΜΗΕ και ανταγωνίζονται σθεναρά τις ελληνικές εταιρείες σε όλους τους διαγωνισμούς, αξιώνοντας συμμετοχή ακόμη και στο μετοχικό κεφάλαιο μεγάλων και κρίσιμων έργων υποδομής όπως είναι η μεγάλη ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Αττικής, ήρθε η σειρά των Τούρκων να βάλουν πόδι στα έργα του Διαχειριστή.
Ποιος, για παράδειγμα, μπορεί να δικαιολογήσει τους λόγους που η ελληνική εταιρεία ΑΤΕΡΜΩΝ, με πολυετή πείρα σε ενεργειακά έργα, συνεργάζεται με την τουρκική Mast Energy για να εκτελέσει το έργο της νέας γραμμής μεταφοράς 400 KV Μεγαλόπολη – Κόρινθος. Πρόκειται για τη σύμβαση που ανατέθηκε πέρυσι από τον ΑΔΜΗΕ στην κοινοπραξία ΑΤΕΡΜΩΝ – Ιntrakat, με την πρώτη να αναλαμβάνει την ενσυρμάτωση και την ανέγερση των πυλώνων και τη δεύτερη, τις μεταλλικές κατασκευές στην εργοστασιακή της μονάδα στη Λάρισα.
Ηδη στην Τρίπολη, όπου διαμένει το προσωπικό της τουρκικής εταιρείας με έδρα την Αγκυρα, έχει αρχίσει να συζητείται έντονα η παρουσία των… γειτόνων. «Χάθηκαν οι ελληνικές εταιρείες;» σχολιάζουν και συνδέουν την απουσία ελληνικών εταιρειών από το έργο με ταμειακές δυσκολίες που εμφανίζεται να έχει η επιχείρηση.
ΑΔΜΗΕ: Aυτή είναι η λίστα με τους 32 Τούρκους τεχνικούς που κατασκευάζουν τον Ανατολικό Διάδρομο της Πελοποννήσου
Οι υπηρεσίες του ΑΔΜΗΕ διαθέτουν λίστα με όλα τα ονόματα, τις βίζες και τις ειδικότητες των 32 τεχνικών της Mast Energy, με έδρα την Άγκυρα, ακυρώνοντας τον ισχυρισμό ότι το αίτημα της ελληνικής τεχνικής εταιρείας ΑΤΕΡΜΩΝ για σύναψη υπεργολαβίας με την τουρκική εταιρεία κατασκευής και συντήρησης ενεργειακών υποδομών απορρίφθηκε από τον Διαχειριστή, άρα εμποδίστηκε και η συμμετοχή τους στο έργο.
Τα στοιχεία που έχει στην διάθεσή του protothema.gr είναι ακλόνητα και προκαλούν αρκετά ερωτήματα. Ακόμη και αν η σύμβαση της υπεργολαβίας δεν υπογράφτηκε, όπως ισχυρίζεται η εταιρεία, η διοίκηση του ΑΔΜΗΕ δείχνει να αγνοεί ή να αποσιωπά ποιοι πραγματικά εκτελούν μία σημαντική ενεργειακή υποδομή της χώρας, αφού οι εργασίες ενσυρμάτωσης της εναέριας Γραμμής μεταφοράς των 400 KV Μεγαλόπολη-Κόρινθος, που έχει αναλάβει κοινοπραξία υπό την Ατέρμων, αποτελούν ένα έργο στρατηγικής σημασίας για την ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας, αλλά και για την μεγαλύτερη διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ενεργειακό σύστημα.
Τα ερωτήματα πληθαίνουν, καθώς διανύουμε μία περίοδο όξυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, με εκτιμήσεις διπλωματικών παραγόντων να μιλούν για περαιτέρω κλιμάκωση το επόμενο διάστημα και την Αθήνα να μπαίνει σε μια διαρκή κρίση με την Τουρκία με απρόβλεπτες διαστάσεις.
Υπό το πρίσμα αυτό η παρουσία της Τουρκικής Mast Energy και κυρίως ο τρόπος με τον οποίο εισέβαλε πρόσφατα, στην εργολαβία που ανατέθηκε πέρσι σε κοινοπραξία υπό την ΑΤΕΡΜΩΝ, δημιουργεί γκρίζες ζώνες.
Κυρίως όμως δείχνει τα μεγάλα κενά στον έλεγχο των εργολαβιών που είναι πολλές και μεγάλες και θα γίνουν ακόμη περισσότερες αφού το επιχειρησιακό πρόγραμμα των ηλεκτρικών διασυνδέσεων των νησιών υπολογίζεται σε 5 δισεκατομμύρια ευρώ την επόμενη δεκαετία.
Ο ΑΔΜΗΕ από την μία εμφανίζεται να απορρίπτει το αίτημα της υπεργολαβίας στις 12 Οκτωβρίου (σ.σ μία μέρα πριν το ερώτημα που έθεσε στην εταιρεία η εφημερίδα στο πλαίσιο διερεύνησης της υπόθεσης) και από την άλλη, το προσωπικό της τουρκικής εταιρείας, όπως αποκαλύπτουν τα στοιχεία μας και αυτόπτες μάρτυρες ακόμη και σήμερα παρέχει καθημερινά και αδιάλειπτα από τις αρχές Σεπτεμβρίου, τις υπηρεσίες του στο έργο του Ανατολικού Διαδρόμου της Πελοποννήσου.
Μάλιστα, για την στέγαση των υπαλλήλων της Mast Energy έχει μισθωθεί το κτίριο της πρώην ψυχιατρικής κλινικής Λευκοθέα στην Τρίπολη, στο οποίο παραδόξως έχει αναρτηθεί και ταμπέλα με την επωνυμία της εταιρείας, λες και πρόκειται για τουρκικό παράρτημα! Οι Τούρκοι κυκλοφορούν με οχήματα της Mast Energy ανενόχλητοι, ενώ έχει προσληφθεί και μάγειρας για την σίτισή τους.
Τις δέουσες εξηγήσεις για την σύμβαση, αλλά και για τη συνεργασία του με τους Τούρκους θα πρέπει να δώσει και ο ανάδοχος, με τον οποίο το protothema.gr προσπάθησε να επικοινωνήσει, χωρίς αυτό να καταστεί δυνατό.
Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι τα εξής:
– Για λογαριασμό ποιου εργοδότη εργάζονται οι Τούρκοι τεχνίτες και με ποια μορφή;
– Τι μέτρα σκοπεύει να πάρει ο ΑΔΜΗΕ, τώρα που είναι σε γνώση του ότι η σύμβαση εκτελείται από προσωπικό της Mast Energy;
– Δεν υπάρχει εξειδικευμένο προσωπικό στην Ελλάδα να αξιοποιηθεί για τις ανάγκες του έργου;
– Γιατί δεν δίνεται στην δημοσιότητα το αίτημα του αναδόχου και οι λόγοι που απορρίφθηκε;
Στην χθεσινή ανακοίνωση του ΑΔΜΗΕ αναφέρεται ότι το αίτημα δεν έγινε δεκτό, γιατί η εταιρεία δεν πληρούσε τα κριτήρια της σύμβασης. Ποια είναι αυτά τα κριτήρια και γιατί η ΑΤΕΡΜΩΝ, εφόσον απορρίφθηκε το αίτημά της, συνεχίζει ακόμη και σήμερα να απασχολεί το προσωπικό της εταιρείας;
Εάν ήταν ένα απλό αίτημα υπεργολαβίας, γιατί ο ΑΔΜΗΕ έχει στα χέρια του την πλήρη λίστα με το προσωπικό της Mast Energy, τις ειδικότητες και τις άδειες εισόδου; Μήπως κάποιοι εντός της εταιρείας γνώριζαν εκ των προτέρων από ποιους εκτελείται το έργο; Ερωτήματα που χρειάζονται απαντήσεις.
Η χθεσινή ανακοίνωση του ΑΔΜΗΕ
Διευκρινίσεις σχετικά με υπεργολαβία στον «Ανατολικό Διάδρομο» Πελοποννήσου
Αθήνα, 18 Οκτωβρίου 2020
Σε συνέχεια δημοσιεύματος στον κυριακάτικο Τύπο σχετικά με την ανάθεση εργασιών του «Ανατολικού Διαδρόμου» 400 kV της Πελοποννήσου στην εταιρεία «MAST ENERGJILTD.STI», ο ΑΔΜΗΕ διευκρινίζει τα εξής:
α. Βάσει των διαδικασιών που προβλέπονται για τις αναθέσεις των έργων του Διαχειριστή, η ανάδοχη εταιρεία ΑΤΕΡΜΩΝ υπέβαλε αίτημα στον ΑΔΜΗΕ για έγκριση της εταιρείας «MAST ENERGJI LTD.STI» ως Υπεργολάβου για τις εργασίες ενσυρμάτωσης της εναέριας Γραμμής Μεταφοράς 400 kV Μεγαλόπολη-Κόρινθος.
β. Ο ΑΔΜΗΕ απέρριψε το αίτημα του Αναδόχου λόγω μη πλήρωσης των κριτηρίων που προβλέπει η σύμβαση που έχει υπογραφεί μεταξύ των δύο μερών. Ως εκ τούτου, ο Υπεργολάβος «MAST ENERGJI LTD.STI» κρίθηκε μη αποδεκτός για ανάληψη των εν λόγω εργασιών, γεγονός για το οποίο ο Ανάδοχος ενημερώθηκε γραπτώς στις 12/10/2020 από την Εταιρεία.
γ. Σε όλες τις αναθέσεις έργων του Διαχειριστή τηρούνται οι διαδικασίες που επιβάλλει ο Νόμος. Ειδικά για τις υπεργολαβίες, οι προϋποθέσεις έγκρισης των Υπεργολάβων είναι ενιαίες για όλες τις εταιρείες που προκρίνουν οι Ανάδοχοι ανεξαρτήτως χώρας προέλευσης. Για τις χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, απαιτούνται πρόσθετα δικαιολογητικά όπως θεωρήσεις εισόδου κ.α. όπως προβλέπει η εθνική νομοθεσία.
Τα έργα του ΑΔΜΗΕ στα «ραντάρ» των Τούρκων
Τα έργα του ΑΔΜΗΕ έχουν μπει από καιρό στα ραντάρ των Τούρκων και των μεσαζόντων τους στην Ελλάδα. Για παράδειγμα, τουρκική εταιρεία έχει μειοδοτήσει και σε διαγωνισμό του ΑΔΜΗΕ για την προμήθεια χάλυβα, ο οποίος χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη για τους πυλώνες υψηλής τάσης.
Πρόκειται για ένα μεγάλο συμβόλαιο του Διαχειριστή διάρκειας πέντε ετών και συνολικού ύψους 6 εκατ. ευρώ, το οποίο για πολλά χρόνια μονοπωλούσαν εγχώριες εταιρείες.
Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι από τις σχετικές διαγωνιστικές διαδικασίες αποκλείστηκε η Ιntrakat, που μέχρι πρόσφατα κατασκεύαζε στη μονάδα της στη Λάρισα τους πυλώνες, καθώς η διαφορά στην προσφορά της από τον μειοδότη ήταν 50.000 ευρώ.
Προτιμήθηκε δηλαδή από τον ΑΔΜΗΕ μια τυπική διαγωνιστική διαδικασία χωρίς να υπολογίζεται η εγχώρια προστιθέμενη αξία που θα μπορούσε να δώσει η ανάθεση της δουλειάς σε ελληνική εταιρεία – εύλογα αναρωτιέται κανείς αν θα μπορούσαν να πράξουν το ίδιο και οι ελληνικές εταιρείες στην Τουρκία!
Ποιος είναι ο Ανατολικός Διάδρομος
Η κατασκευή της γραμμής μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας 400 ΚV Μεγαλόπολη – Κόρινθο είναι ο δεύτερος σημαντικός διάδρομος (Ανατολικός) της Πελοποννήσου, ο οποίος θα διασυνδέσει το Κέντρο Υπερυψηλής Τάσης της Μεγαλόπολης με το αντίστοιχο της Κορίνθου. Μαζί με τον Δυτικό Διάδρομο (Αχελώος – Μεγαλόπολη μέσω υποβρύχιας διασύνδεσης στο Ρίο – Αντίρριο) ενισχύουν σημαντικά το σύστημα μεταφοράς. Οταν ολοκληρωθούν τα έργα αυτά, θα αυξήσουν σημαντικά την ικανότητα μεταφοράς ρεύματος από και προς την Πελοπόννησο και θα επιτρέψουν την περαιτέρω ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στην περιοχή, θωρακίζοντας την ευστάθεια της τάσης του νότιου συστήματος. Με τον τρόπο αυτό θα αρθεί και ο κορεσμός που έχει προκληθεί για νέες εγκαταστάσεις ΑΠΕ και θα εντάξει στο σύστημα με την πλήρη παραγωγική της ικανότητα και τη μεγάλη μονάδα φυσικού αερίου της ΔΕΗ, «Μεγαλόπολη V», η οποία λειτουργεί σήμερα στα 500 MW αντί των 800 MW που είναι η δυναμικότητά της.
Οι δυσκολίες, πάντως, με τις εργολαβίες του ΑΔΜΗΕ δεν σταματούν εδώ. Ο Διαχειριστής αποφάσισε πρόσφατα να αναλάβει ο ίδιος και κομμάτι της εργολαβίας, όπως προβλέπει η σύμβαση της νέας εναέριας γραμμής 150 KV Μολάοι – Νεάπολη, που είχε αναλάβει η Intrakat, με στόχο την επιτάχυνση του έργου, το οποίο αποτελεί μέρος της μικρής ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης.
Ο ΑΔΜΗΕ πιέζεται από την κυβέρνηση για την άμεση ηλέκτριση της διασύνδεσης του υποβρύχιου καλωδίου, μολονότι το χρονοδιάγραμμα βρίσκεται ξανά στον αέρα προδιαγράφοντας νέο κύκλο καθυστερήσεων.
Τις δυσκολίες του έργου επιτείνουν τα προβλήματα σε ένα από τα δύο καλώδια του έργου που θα ποντιστούν σε βάθος 1.000 μέτρων στη θάλασσα. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, κατά τη διάρκεια των δοκιμών στο εργοστάσιο των Ελληνικών Καλωδίων, που έχουν αναλάβει την κατασκευή του ενός από τα δύο καλώδια, κομμάτι μήκους 30-35 χιλιομέτρων κρίθηκε ακατάλληλο για χρήση, με αποτέλεσμα να κατασκευαστεί εκ νέου, με απροσδιόριστο ορίζοντα ολοκλήρωσης, υποβαθμίζοντας ταυτόχρονα και τα οφέλη της διασύνδεσης Κρήτης – Πελοποννήσου.